Nằm trên sườn núi hường ra biển xanh, Niết Bàn Tịnh Xá ở Vùng Tàu là một công trình kiến trúc Phật giáo độc đáo với những đường nét truyền thống kết hợp hài hòa với hiện đại.
Niết Bàn Tịnh Xá là một ngôi chùa nằm bên triền Núi Nhỏ, hướng về bờ biển phía Tây của thành phố Vũng Tàu. Chùa được Thượng tọa Thích Thiện Tuệ cho xây từ năm 1969 đến năm 1974 bằng tiền quyên góp của Phật tử.
Đây được coi là một trong những ngôi chùa đẹp nhất ở Vũng Tàu với những đường nét kiến trúc truyền thống kết hợp hài hòa với hiện đại.
Cổng chùa có 4 chữ “Niết Bàn Tịnh Xá” tức là cảnh giới thanh cao nhất của đạo Phật. Hai bên cổng chùa là 2 pho tượng Thần Thiện và Thần Ác.
Phía trước chánh điện có một chiếc lư đồng với hình tượng Tứ Linh – Long, Lân, Qui, Phụng, được cúng tiến cho chùa năm 1971.
Chiếc lư này là kết quả của hơn 2 năm lao động nghệ thuật miệt mài của một nghệ nhân ở tỉnh Bến Tre.
Chính điện của chùa có bậc thềm ghép mảnh gốm tạo thành chữ “Từ Bi Hỉ Xả”, hai bên là hai lư hương.
Không gian trong chính điện bài trí thành một vườn hoa Sala bao quanh bức tượng Đức Phật nhập Niết Bàn dài 12m, được đặt lên bệ thờ cao 2,5m. Mặt ngoài của bệ thờ có đắp hình tượng các đồ đệ của Phật Thích Ca đang chứng kiến lúc Ngài nhập diệt.
Hai bên chính điện là hai tòa tháp cao khoảng 5m. Tòa bên trái có tượng Phật A Di Đà, tòa bên phải có tượng Phật Dược Sư.
Tầng hai của chùa có chiếc thuyền rồng còn gọi là thuyền Bát Nhã dài 12m. Con thuyền này được dùng để cứu vớt mọi người ra khỏi khổ ải rồi đưa đến chốn vĩnh cửu bất diệt.
Phía sau thuyền Bát Nhã là điện thờ Phật Quan Âm Bồ Tát. Tượng Phật được thể hiện theo hình dáng một phụ nữ hiền hòa đức độ, tay đổ bình nước cam lồ dùng để chữa bệnh cho dân chúng và làm cho cõi trần thêm sạch.
Mái chính điện có dạng vòm mềm mại, ở giữa có tượng Đức Phật đản sinh và bánh xe pháp đặt trên ngọn tháp 9 tầng.
Cảnh biến nhìn từ sân chùa.
Với những nét kiến trúc độc đáo và cảnh quan hấp dẫn, ngày nay Niết Bàn Tịnh Xá là một địa danh du lịch mà du khách không thể bỏ qua khi ghé thăm thành phố biển Vũng tàu.
Giải thích cho những ai chưa biết “tứ nguyệt tam vương” là gì, đây là một trong những sự kiện phức tạp nhất trong lịch sử triều đình nhà Nguyễn, tức là trong vòng bốn tháng mà có đến tận ba vị vua liên tiếp lên ngôi. Lúc còn bé, vua Tự Đức bị bệnh đậu mùa nên không thể có con. Ông có tới hơn 300 người vợ, phi tần nhưng vì không có con được mà trong triều đình thì lại cần phải có người nối dõi nên ông đã nhận ba người con trai của hai người em mình làm con nuôi.
Trong ba người con nuôi, người làm ông vừa lòng nhất là Ưng Đăng. Nhưng vì, thứ nhất Ưng Đăng lúc ấy tuổi còn nhỏ, thứ hai Ưng Chân là người con lớn nhất nên ông buộc phải truyền ngôi lại cho vị trưởng tử này. Giai đoạn bi kịch của lịch sử bắt đầu từ lúc vua Tự Đức qua đời, trong những câu di chiếu của ông đã thể hiện rõ thái độ không ưng ý đối với tính tình của Ưng Chân, ông viết “Ưng Chân lớn tuổi nhất, từ lâu đã đến tuổi trưởng thành, tuy nhiên mắt hơi có tật, dù xưa nay vẫn giấu kín, sợ sau này không còn thấy sáng, tính lại hiếu dâm, vì tâm tính rất xấu, không chắc đảm đương nổi việc lớn. Nhưng đất nước cần có vua lớn tuổi. Trong thời thế khó khăn này không dùng Ưng Chân thì dùng ai?…”
Lúc bấy giờ, Tôn Thất Thuyết, Nguyễn Văn Tường và Trần Tiễn Thành là những quan Phụ chính, giữ vai trò rất quan trọng trong triều đình đã dâng sớ lên nhà vua xin bỏ đi mấy đoạn viết về tính tình không tốt của Ưng Chân nhưng vua Tự Đức kiên quyết bảo rằng “Phải giữ lại câu đó để nhắc người kế vị phải tự răn mình, tu tỉnh”. Từ đó triều đình nhà Nguyễn bắt đầu bước vào thời kỳ tăm tối nhất với sự kiện “tứ nguyệt tam vương”.
Vua Dục Đức (3 ngày)
Dương lịch ngày 17 tháng 7 năm 1883, vua Tự Đức qua đời tại điện Càn Thành. Theo như di chiếu mà ông để lại, người con lớn Ưng Chân vào chịu tang và được coi như là người kế vị ngôi vua, lấy niên hiệu là Dục Đức. Ông sinh năm 1852 và mất năm 1883, tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Ái, sau này được vua Tự Đức đổi thành Nguyễn Phúc Ưng Chân, là vị hoàng đế thứ năm của triều đình nhà Nguyễn. Ông là con thứ hai của Thoại Thái vương Nguyễn Phúc Hồng Y và bà Trần Thị Nga. Vào năm 1869, lúc ông 17 tuổi, được bác ruột là vua Tự Đức chọn làm một trong ba người con nuôi và đặt cho cái tên Ưng Chân giao cho Hoàng quý phi Vũ Thị Duyên nuôi dưỡng, dạy dỗ.
Khi biết được trong di chiếu của vua Tự Đức có đoạn nói không tốt về mình, không muốn để cho mọi người nghe được nên Dục Đức gọi ba viên Phụ chính vào bàn bạc để xóa đi phần di chiếu đó, Trần Tiễn Thành gật đầu đồng ý, hai viên còn lại cũng giả vờ bằng lòng. Đến ngày làm lễ đăng quang của vua Dục Đức tại điện Thái Hòa, quan Phụ chính Trần Tiễn Thành là người đứng ra đọc di chiếu. Khi đọc tới đoạn nói về những tật xấu của Dục Đức, ông hạ giọng đọc xuống rất thấp và lướt qua nhanh, không ai có thể nghe được. Lúc ấy Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường thấy có điều không đúng liền xen vào chất vấn, sau đó cử Tham tri Nguyễn Trọng Hợp đọc lại di chiếu, rồi kết tội Ưng Chân. Họ dâng biểu hạch tội lên cho Thái hoàng Thái hậu Từ Dụ, chung quy Ưng Chân phạm phải những tội sau: muốn sửa di chiếu, có đại tang mà mặc áo màu, hư hỏng chơi bời.
Sau khi nhận được sự đồng ý của Thái hoàng Thái hậu, Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết tuyên bố phế truất ngôi vua của Dục Đức. Cả triều đình không ai dám lên tiếng, chỉ có quan ngự sử Phan Đình Phùng đứng ra phản đối, liền bị Tôn Thất Thuyết bắt giam vào ngục rồi cách chức đuổi về quê. Còn về phần Dục Đức, ông bị giam giữ tại Dục Đức Đường (nhà học bỗng biến thành nhà giam của ông), về sau ông bị đưa đến giam ở Thái y viện và cuối cùng là Ngục thất Thừa Thiên trong kinh thành Huế. Ông bị giam trong một phòng kín và bị bỏ đói còn không cho uống nước, sống trong cảnh ngộ cùng cực này, vua Dục Đức cầm cự không đến một tháng thì qua đời. Tóm lại, Dục Đức được ngồi trên ngai vàng chỉ vỏn vẹn có 3 ngày. Khi mất, thi hài của ông được hai người lính gói gọn trong tấm chiếu rách mang đi chôn cất. Nhưng không may khi đi đến đầu làng An Cựu, ngoại thành Huế, chiếc “quan tài” bằng chiếu này bị đứt dây rơi xuống bên khe nước cạn. Nhiều người quan niệm rằng đây là nơi yên nghỉ do Dục Đức tự chọn, được người ta chôn cất qua loa cho xong chuyện. Nấm mộ nằm bên cạnh khe nước cạn, lâu ngày không có ai chăm sóc nên cũng nhanh chóng lụi tàn. Về sau, con trai của ông là vua Thành Thái lên ngôi đã cho lần theo dấu vết và lời kể lại để tìm mộ cha mình và truy tôn ông làm Cung Tôn Huệ Hoàng đế.
Hiệp Hòa (4 tháng 10 ngày)
Vua Hiệp Hòa (1847 – 1883), tên thật là Nguyễn Phúc Hồng Dật, sau đổi thành Nguyễn Phúc Thăng, là vị vua thứ sáu của triều đình nhà Nguyễn. Ông là người con thứ 29 và cũng là con trai út của vua Thiệu Trị, mẹ là Tam giai Thụy tần Trương Thị Thận. Năm 1883, lúc vua Tự Đức qua đời, theo di chiếu, trưởng tử Nguyễn Phúc Ưng Chân tức là vua Dục Đức, một trong ba người con nuôi lên kế vị ngôi vua. Nhưng chỉ làm vua được ba ngày, chưa kịp đặt niên hiệu, Dục Đức đã bị hai đại thần Phụ chính trong triều là Tôn Thất Thuyết cùng Nguyễn Văn Tường phế truất, bắt giam vào ngục và bỏ đói cho đến chết. Năm 1865, Hồng Dật được phong làm Văn Lãng Công, sau đó năm 1879 tiếp tục được phong là Lãng Quốc Công. Khi vua Dục Đức bị phế truất, đất nước không thể thiếu người đứng đầu nên được sự đồng ý của Hoàng Thái hậu Từ Dụ, Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường cử một phái đoàn ra Kim Long rước Lãng Quốc Công vào Đại Nội chuẩn bị làm lễ đăng quang. Theo Phạm Khắc Hòe (1902-1995), nguyên là Ngự tiền Văn phòng Đổng lý của Bảo Đại, khi đình thần ra đó rước, Hồng Dật khóc “Tôi là con út của tiên đế, tư chất tầm thường, không dám nhận ngôi vua”, lúc ấy dù năn nỉ đến mức nào thì Hồng Dật cũng không chịu đi, cuối cùng phải đành dùng đến vũ lực mới đưa được Lãng Quốc Công vào Tử Cấm Thành. Hai ngày sau, Hồng Dật lên ngôi hoàng đế vào lấy niên hiệu là Hiệp Hòa.
Vua Hiệp Hòa lên ngôi lúc 36 tuổi, khi đó ông đủ trưởng thành để có thể nhận thấy được sự chuyên quyền của các quan Phụ chính đại thần. Ông không cam tâm làm bù nhìn trong tay họ và đang chờ đợi một cơ hội thuận lợi để tìm cách thoát khỏi sự ảnh hưởng này. Đến năm 1883, vua Hiệp Hòa buộc phải ký Hiệp ước Harmand với Pháp sau khi Pháp chiếm Thuận An. Nhân cơ hội này Hiệp Hòa muốn tìm kiếm được sự giúp đỡ từ Pháp để loại bỏ các quan Phụ chính trong triều. Hiệp Hòa bàn bạc cùng với hai người mình tin tưởng nhất là Hồng Sâm, con trai Tuy Lý Vương và Hồng Phì, con trai của Tùng Thiện Vương, ông giao cho Tuy Lý Vương sang cầu viện với Pháp để mong nhận được sự hỗ trợ. Trong Hiệp ước đã ký, mặc dù Pháp đưa ra nhiều điều khoản quá đáng như nước Nam phải chấp nhận sự bảo hộ của Pháp và Pháp có quyền kiểm soát quan hệ của nước Nam với các quốc gia khác cùng nhiều điều khoản nặng nề khác nữa. Nhưng vua Hiệp Hòa vẫn đồng ý ký, việc này làm cho uy tín của ông trong triều đình cũng như lòng tin của người dân dành cho ông cũng không được như trước nữa. Trong triều đình, Tôn Thất Thuyết cũng bắt đầu ra mặt chống đối vua và khi biết được mưu tính muốn tìm sự hỗ trợ của Pháp để loại bỏ các quan Phụ chính đại thần trong triều của vua Hiệp Hòa, Tôn Thất Thuyết đã lên kế hoạch xuống tay trước.
Theo như Việt sử tân biên có viết rằng: “Vua Hiệp Hòa thấy ông Tường và ông Thuyết có lập trường chính trị trái ngược mình, liền viết một bức thư giao cho Hồng Sâm, vừa là Bí thư vừa là anh em thúc bá của mình, để mang qua tòa Khâm để nhờ tay Pháp hạ hai quan Phụ chính trên.Việc lén lút này, bị Nội giám Đạt biết được, mách với ông Tường. Và ông Tường bắt được lá thư nằm trong chiếc hộp sơn, có đóng dấu của nhà vua. Ngay trưa hôm ấy (29 tháng năm 1883), sau khi truyền đóng hết tất cả các cửa Hoàng thành lại, triều thần nhóm họp bất thường hạch tội vua Hiệp Hòa. Nhà vua bị buộc ba tội:
– Thâm lạm công nhu.
– Không chịu nghe lời khuyến cáo của các quan phụ chính.
– Tư thông với đại diện của Pháp.
Vua Hiệp Hòa không cãi được, triều đình buộc ông phải thoái vị…”.
Võ tướng Ông Ích Khiêm, được cử làm người thi hành án, ông đưa cho Hiệp Hòa một thanh gươm, một khúc vải lụa và một chén thuốc độc, yêu cầu vua tự chọn cái chết cho mình. Do dự một lúc, vua Hiệp Hòa chọn chén thuốc độc, vào khoảng bốn giờ sau ông trút hơi thở cuối cùng tại tư thất. Đến sáng ngày hôm sau, hoàng thân của ông là Hồng Sâm cũng bị xử chém vì tội đồng lõa bán nước. Thấy vậy, sợ quá nên Tuy Lý Vương đã dẫn vợ con chạy ra cửa Thuận An nơi ở của một chỉ huy tàu Pháp xin nương tựa, nhưng rồi cũng bị bắt đày vào Quảng Ngãi.
Hiệp Hòa qua đời vào ngày 29 tháng 11 năm 1883, chỉ được ngồi trên ngôi vua 4 tháng, ông mất vào lúc 36 tuổi, được giao cho phủ Tôn nhân chôn cất theo nghi thức Quốc công, nhưng vì bị phế truất nên ông không được thờ trong Thế Miếu.
Kiến Phúc (8 tháng)
Nguyễn Giản Tông (1869 – 1884), tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Đăng, là vị vua thứ bảy của triều đình nhà Nguyễn. Vào lúc chỉ mới hai tuổi, ông được vua Tự Đức nhận làm con nuôi và giao cho bà Học phi Nguyễn Thị Hương nuôi dạy. Tuy tuổi còn nhỏ nhưng lại sớm hiểu biết, tính tình ngoan ngoãn, chịu khó học hỏi nên Ưng Đăng rất được nhà vua yêu thương. Vua Tự Đức để bà Nguyễn Thị Bích dạy các kinh điển, phép tắc, còn sai thêm các quan thần đem tấu chương đến cắt nghĩa để Ưng Đăng làm quen dần với chính sự. Vốn có ý định để người con này lên nối ngôi nhưng vì lúc đó cậu bé còn quá nhỏ nên vua Tự Đức đành phải để người con trai cả là Ưng Chân lên kế vị, mặc dù người con này tính tình không tốt, tật xấu thì đếm không xuể. Tuy nhiên, Ưng Chân (tức vua Dục Đức) chỉ ngồi trên ngôi vỏn vẹn ba ngày đã bị các quan Phụ chính trong triều phế truất. Lúc ấy, Ưng Đăng đã chuyển ra sống ngay tại Khiêm Lăng, nơi chôn cất của vua Tự Đức. Sau vua Dục Đức là Hồng Dật (vua Hiệp Hòa), em trai của vua Tự Đức lên ngôi. Đến ngày 29 tháng 11 năm 1883, vua Hiệp Hòa bị kết tội mưu giết các quan Phụ chính trong triều nhưng bất thành sau đó qua đời vì bị xử tử. Lúc bấy giờ, Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường mở cuộc họp các quan đại thần, muốn để Ưng Đăng lên nối ngôi vua. Mặc dù đã hết lời từ chối nhưng đến cuối cùng ông vẫn phải ngồi lên ngai vàng.
Ngày 2 tháng 12 năm 1883, Ưng Đăng lên ngôi và lấy niên hiệu là Kiến Phúc hay còn được gọi là Kiến Phúc Đế, khi ấy lên ngôi ông chỉ mới 14 – 15 tuổi. Mang danh là vua của một nước nhưng thực chất Kiến Phúc chỉ là một vị vua bù nhìn, mọi việc trong triều đều do hai Phụ chính đại thần Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường định đoạt. Thế nhưng, mới chỉ làm vua được tám tháng, Kiến Phúc đã qua đời vào ngày 31 tháng 7 năm 1884. Cái chết của ông đến nay vẫn là một nghi vấn chưa có câu trả lời. Theo như nhiều người cho rằng cái chết của ông là do Nguyễn Văn Tường đầu độc với nguyên nhân là khi vua Kiến Phúc còn nhỏ bị bệnh đã được bà Học phi luôn ở bên cạnh chăm sóc. Nguyễn Văn Tường nhiều lần lấy cớ đến thăm đã tằng tịu với bà phi và bị Kiến Phúc phát hiện ra, khi ấy tuổi còn nhỏ nên ông đã nói rằng sau này lớn lên sẽ trừng trị bọn họ. Vì sợ để lâu mang họa nên Nguyễn Văn Tường đã có âm mưu bỏ thuốc độc vào chén của vua. Nhưng dù sao thì đây cũng chỉ là một sự suy đoán mà thôi nên không thể hoàn toàn tin tưởng vào được. Cuối cùng vẫn phải tiếc thay cho số phận của vua Kiến Phúc, tuổi còn nhỏ mà đã phải gánh trên vai trọng trách nặng nề như thế. Sau khi qua đời, vua Kiến Phúc được đưa vào thờ trong Thế Miếu và có miếu hiệu là Giản tông Nghị Hoàng đế, lăng của ông được nằm ở phía trái Khiêm Lăng, làng Dương Xuân Thượng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên.
Một nghiên cứu theo dõi gần 2.500 người gần 70 tuổi trong 11 năm cho thấy cà phê và trà có thể là “bí quyết trường sinh”.
Nhóm khoa học gia từ Đại học Miami và Đại học Columbia (Mỹ) đã xem xét dữ liệu của gần 2.500 người với độ tuổi trung bình là 68,3 để xem tác động của số tách cà phê và trà họ uống lên cơ hội sống sót 11 năm sau đó.
Các tình nguyện viên đều có sức khỏe ổn định, chưa từng bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim hay ung thư.
Kết quả cho thấy cả cà phê và trà đều có thể trở thành một phần của “bí quyết trường sinh”, thông qua việc giúp giảm mạnh nguy cơ xảy ra các biến cố sức khỏe nguy hiểm.
Cà phê và trà có thể giúp người cao tuổi kéo dài tuổi thọ nhờ tránh được một loạt bệnh nguy hiểm – Ảnh minh họa từ Internet
Có 863 người đã tử vong trong 11 năm theo dõi, với các nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm đột quỵ, nhồi máu cơ tim, ung thư… Trong đó số người uống cà phê và trà tử vong ít hơn hẳn những người không uống.
Theo kết quả công bố trên The Journal of Nutrition, đối với mỗi tách cà phê được uống trong một ngày, nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân trong 11 năm đó giảm 7%.
Sự bảo vệ mạnh mẽ nhất ghi nhận ở những người “ghiền” cà phê, uống từ 4 tách trở lên mỗi ngày.
Đối với trà, cứ uống 1 tách mỗi ngày, nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân giảm được 9%.
Cà phê và trà được nhiều nghiên cứu trước đó chứng minh là có lợi ích nổi bật nhất ở nhóm bệnh tim mạch, do đó các tác giả cũng xem xét riêng tác động của các thức uống này lên những trường hợp tử vong do các bệnh khác ngoài bệnh mạch máu.
Kết quả cho thấy với 4 tách cà phê trở lên mỗi ngày, nguy cơ tử vong không phải do bệnh mạch máu thấp hơn tận 43%.
Bên cạnh đó, tiêu thụ 2 tách trà trở lên mỗi ngày giúp giảm nguy cơ 37%. Riêng với nguy cơ tử vong do bệnh ung thư giảm tận 67% với số ly trà này.
Theo các tác giả, tuy một số thứ trong cà phê và trà gây nghi ngại cho người lớn tuổi, nhưng những thứ có lợi lại vượt trội.
Ví dụ caffeine có thể gây tăng huyết áp ở người có sẵn bệnh, nhưng tác động này lại không xảy ra ở người uống thường xuyên, hàng ngày. Điều này có thể do cơ thể quen dần, chưa kể tác động của các hợp chất chống oxy hóa lấn át tác động có hại này.
Một tách cà phê pha trung bình có 396 mg polyohenol, bao gồm 100 mg axit chlorogen. Trà chứa nhiều polyphenol khác như catechin, theaflavin… Chúng đều là những chất chống oxy hóa đặc biệt tốt cho sức khỏe, bên cạnh caffeine.
Dù có diện tích “khiêm tốn” nhưng lại sở hữu “kho báu trời ban” giúp quốc gia này giàu có và thịnh vượng hàng đầu thế giới.
Quốc gia nhỏ bé “không có người nghèo”
Qatar là quốc gia giàu có hàng đầu thế giới, nơi được mệnh danh là “không có người nghèo”. Theo thống kê, Qatar luôn nằm trong nhóm các quốc gia và vùng lãnh thổ giàu nhất tính theo GDP đầu người. Điều đặc biệt, quốc gia này có tổng diện tích vào khoảng 11.571km2.
Theo Cơ quan thống kê (PSA), dân số Qatar đã vượt qua 3 triệu người vào tháng 1/2024, đánh dấu một cột mốc đáng chú ý trong quỹ đạo tăng trưởng của đất nước. Nhìn lại 5 năm qua, Qatar đã chứng kiến sự gia tăng dân số nhất quán, được thúc đẩy bởi các sáng kiến chiến lược nhằm tăng cường cơ sở hạ tầng và đa dạng hóa nền kinh tế.
Được biết, GDP của cả nước lên đến 246 tỷ USD, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). GDP bình quân đầu người hiện tại của nước này là 84.900 USD (hơn 2 tỷ đồng). Theo đó, nếu xét các quốc gia giàu nhất thế giới tính theo GDP bình quân đầu người thì Qatar chắc chắn nằm trong top 10.
Thay đổi vận mệnh từ “kho báu trời ban”
Trước khi trở nên giàu có như hiện tại, Qatar từng là một vùng đất khô cằn và nghèo khó hàng đầu trong khu vực. Tuy nhiên, khi phát hiện ra mỏ kho báu chứa nguồn tài nguyên khổng lồ, quốc gia này đã chính thức thay đổi vận mệnh.
Theo dữ liệu thống kê từ trang web Worldometers, trữ lượng dầu thô của Qatar đứng thứ 13 trên thế giới, với trữ lượng đã được chứng minh là khoảng 25,2 tỷ thùng.
Ngoài ra, quốc gia này còn có trữ lượng heli lên tới 10,1 tỷ m3, đứng số 1 thế giới hồi năm 2023. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi Qatar hiện là nhà sản xuất-xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng và nhà sản xuất khí heli lớn hàng đầu thế giới.
Đồng thời, quốc gia này cũng là một trong những nhà xuất khẩu dầu thô hàng đầu trên toàn cầu. Dầu mỏ và khí đốt tự nhiên là nền tảng của kinh tế Qatar và chiếm hơn 70% tổng doanh thu của Chính phủ, hơn 60% tổng sản phẩm quốc nội và khoảng 85% thu nhập từ xuất khẩu.
Được biết, với chi phí khai thác và hóa lỏng khí đốt rẻ hàng đầu thế giới, họ vẫn kiếm được lợi nhuận ngay cả với mức giá thấp và đưa nền kinh tế quốc gia trở nên thịnh vượng hàng đầu Trung Đông. Hầu hết khí đốt tự nhiên của Qatar được xuất khẩu sang các nền kinh tế châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Bên cạnh đó, Qatar còn dùng số tiền thu được từ khoáng sản đem đi đầu tư khắp thế giới như bất động sản, công ty đại chúng và tiền tệ. Từ đó, giúp nền kinh tế trở nên bền vững và giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ trong dài hạn.
Ngoài ra, nước này cũng…phát tiền cho người dân, tạo điều kiện hết sức bằng việc cung cấp miễn phí các dịch vụ như giáo dục, chăm sóc y tế, tiền điện nước,….Vì vậy, khó có thể xuất hiện người nghèo tại quốc gia này.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam chiều hôm qua ra thông báo đã chấp nhận đơn xin từ chức của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng khỏi mọi chức vụ trong Đảng và chính quyền. Sáng nay, Quốc hội sẽ triệu tập phiên họp bất thường để chính thức bỏ phiếu về việc để ông Thưởng từ chức, chỉ một năm sau khi ông được bổ nhiệm. Ông Thưởng được cho là có dính líu đến một vụ bê bối hối lộ liên quan đến nhà tập đoàn Phúc Sơn, hiện đang bị điều tra và truy tố về các tội danh tham nhũng khác nhau. Các nguồn tin không chính thức nhưng đáng tin cậy cho biết trong thời gian ông còn giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi (2011-2014), một người thân của ông Thưởng ở huyện Măng Thít, tỉnh Vĩnh Long, đã nhận 60 tỷ đồng từ Phúc Sơn, được cho là để giúp ông Thưởng xây nhà thờ họ.
Việc ông Thưởng từ chức đánh dấu sự khởi đầu của một giai đoạn bất định chính trị mới ở Việt Nam. Kể từ Đại hội 13 của Đảng Cộng sản Việt Nam vào đầu năm 2021, đã có nhiều vụ cách chức và truy tố ở cấp cao, trong đó có bốn ủy viên Bộ Chính trị (bao gồm ông Thưởng và người tiền nhiệm Nguyễn Xuân Phúc), một phó thủ tướng, hai bộ trưởng và hơn chục lãnh đạo cấp tỉnh. Việc miễn nhiệm và thay thế nhanh chóng hai chủ tịch nước là đặc biệt đáng chú ý, vì ông Phúc cũng bị cách chức vào đầu năm 2023 sau chưa đầy hai năm tại nhiệm.
Giống như sự ra đi của ông Phúc, việc ông Thưởng bị thay thế sẽ không dẫn đến các thay đổi chính sách. Tuy nhiên, điều này vẫn gây ra quan ngại cho các nhà đầu tư. Nhiều nhà đầu tư đã tìm đến Việt Nam vì chính môi trường chính trị tương đối ổn định của Việt Nam so với các nước khác trong khu vực. Vậy nên thông tin ông Thưởng chuẩn bị từ chức khiến các nhà đầu tư bất an. Hơn nữa, các vấn đề sức khỏe của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và sự không chắc chắn xung quanh kế hoạch tìm người kế nhiệm ông có thể sẽ làm gia tăng đấu đá chính trị nội bộ trước thềm Đại hội Đảng toàn quốc tiếp theo vào đầu năm 2026. Điều này sẽ càng làm gia tăng quan ngại của các nhà đầu tư.
Tác động từ sự ra đi của ông Thưởng đối với tương lai chính trị Việt Nam, đặc biệt là trong cuộc đua trở thành người kế nhiệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, phụ thuộc vào việc ai sẽ đảm nhận vai trò mà ông Thưởng để lại. Theo quy định hiện nay của Đảng, tân chủ tịch nước sẽ phải hoàn thành đủ một nhiệm kỳ ủy viên Bộ Chính trị, nghĩa là các ứng cử viên tiềm năng hiện nay bao gồm Tổng Bí thư Trọng, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai, và Bộ trưởng Công an Tô Lâm. Ông Trọng, người từng kiêm chức chủ tịch nước từ năm 2018 đến năm 2021, có thể được bầu lại chức vụ này, nhưng vấn đề sức khỏe của ông có thể là một trở ngại đáng kể. Ông Chính và ông Huệ dường như không quan tâm, vì vị trí hiện tại của họ quyền lực hơn nhiều so với chức chủ tịch nước. Điều này khiến ông Tô Lâm và bà Mai trở thành những lựa chọn khả dĩ nhất.
Ở tuổi 66, ông Tô Lâm có thể rất quan tâm đến vị trí này vì nó có thể cho phép ông tìm kiếm ngoại lệ đối với quy định giới hạn độ tuổi của Đảng và được đề bạt cho vị trí tổng bí thư như một “trường hợp đặc biệt” vào năm 2026. Tuy nhiên, ông có thể e ngại về việc chuyển sang vị trí mới bởi vị trí bộ trưởng công an hiện tại của ông cực kỳ quyền lực, đặc biệt là trong bối cảnh chiến dịch chống tham nhũng đang diễn ra hiện nay. Trong khi đó, vai trò chủ tịch nước chủ yếu liên quan đến các nhiệm vụ mang tính lễ nghi. Bà Mai cũng là một ứng cử viên khả dĩ cho chức chủ tịch nước, đặc biệt là trong mắt những người đang muốn cạnh tranh chức tổng bí thư. Điều này là do cơ sở quyền lực của bà Mai tương đối mỏng, khiến bà khó có thể tận dụng bệ phóng chủ tịch nước để cạnh tranh chức tổng bí thư vào năm 2026.
Một lựa chọn khác là Đảng sẽ bỏ qua các quy tắc và đề cử một chính trị gia khác, người chưa hoàn thành một nhiệm kỳ ủy viên Bộ Chính trị, nhưng có khả năng mang lại sự ổn định cho hệ thống. Trong kịch bản này, các ứng cử viên tiềm năng có thể gồm Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên, hay Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang. Tuy nhiên, các ứng cử viên tiềm năng hiện tại để thay thế ông Trọng và phe phái của họ có thể không ủng hộ quyết định này vì họ không muốn chứng kiến sự xuất hiện một ứng viên mới có khả năng cản trở cuộc đua giành chức tổng bí thư vào năm 2026 của họ.
Do quá trình lựa chọn ứng viên phức tạp và thời gian hạn chế nên rất có thể Đảng vẫn chưa đi đến quyết định thống nhất về việc ai sẽ thay thế ông Thưởng. Nếu vậy, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân nhiều khả năng sẽ được Quốc hội giao giữ vai trò quyền chủ tịch nước cho đến khi Đảng có quyết định cuối cùng.
Trong bối cảnh đó, tình trạng bất định chính trị ở Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục. Một số nhà đầu tư có thể quyết định đợi cho đến khi mọi chuyện ổn định trở lại trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư lớn nào. Quan hệ đối ngoại của Việt Nam cũng có thể bị ảnh hưởng, với khả năng một số các các cuộc trao đổi song phương cấp cao có thể bị trì hoãn hay hủy bỏ. Chẳng hạn, do ông Thưởng đang chờ bị miễn nhiệm, chuyến thăm Việt Nam của Quốc vương Hà Lan Willem-Alexander và Hoàng hậu Máxima, dự kiến diễn ra từ ngày 19 đến 22 tháng 3, đã bị hoãn lại theo yêu cầu của phía Việt Nam.
Ngay cả sau khi tân chủ tịch nước được bổ nhiệm, đấu đá chính trị nội bộ có thể sẽ tiếp tục kéo dài cho đến năm 2026, trừ khi một kế hoạch kế nhiệm rõ ràng cho vị trí tổng bí thư được công bố. Trong thời gian đó, các nhà đầu tư và đối tác của Việt Nam sẽ phải chấp nhận thích nghi với thực tế chính trị mới của đất nước.
Đảng và ban lãnh đạo cao nhất cần tìm cách giảm thiểu những bất định này bằng cách đẩy nhanh quá trình chuyển giao quyền lực và bầu ra một chủ tịch nước mới có thể đảm nhiệm nhiệm kỳ của mình một cách an toàn cho đến năm 2026. Đây nên là trọng tâm chính của ban lãnh đảo Đảng lúc này. Đồng thời, cần ưu tiên cải thiện môi trường đầu tư thông qua đơn giản hóa các thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả ra quyết định và giảm bớt các rào cản pháp luật và quản lý nhà nước đối với các nhà đầu tư để bù đắp cho các bất định chính trị, đồng thời khôi phục niềm tin của họ vào triển vọng chính trị và kinh tế của đất nước.
Anle20's Blog 