Tháp Dương Long – tòa tháp Chăm cao nhất Việt Nam

Giá trị của tháp Dương Long được thể hiện không chỉ ở chiều cao mà còn ở phong cách kiến trúc độc đáo.

Được đánh giá là một trong những di tích Chăm đẹp và có quy mô lớn nhất Việt Nam, tháp Dương Long có niên đại từ khoảng thế kỷ 12, được xây dựng ở khu vực giáp ranh giữa hai xã Bình Hòa và An Chánh thuộc huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định ngày nay.

Di tích này gồm ba ngọn tháp Chăm nằm thẳng hàng theo hướng Bắc – Nam trên một gò cao, hai tháp bên ngoài cao khoảng 30m đối xứng với nhau qua tháp giữa, cao 36m.

Với chiều cao này, tháp Dương Long là tòa tháp cao nhất trong các tháp Chăm còn lại ở Việt Nam.

Giá trị của tháp Dương Long được thể hiện không chỉ ở chiều cao mà còn ở phong cách kiến trúc độc đáo.

Phần thân của các ngọn tháp xây bằng gạch đặt trên đế được ghép bởi những tảng đá lớn chạm trổ công phu.

Các hoa văn, họa tiết được khắc tạc trực tiếp trên những tảng đá đồ sộ thể hiện nhiều đề tài khác nhau như hoa lá, các linh vật và cả những bầu vú tròn trịa thể hiện văn hóa phồn thực của người Chăm cổ.

Các cửa giả ở hai bên mỗi ngọn tháp cũng được ốp những phiến đá chạm trổ cầu kỳ, dù đã hư hại nhiều những vẫn toát lên vẻ đẹp tráng lệ.

Bộ mái của các tháp có cấu trúc nhiều tầng nhỏ dần về phía trên và kết thúc bằng một búp sen lớn trên đỉnh tháp. Diềm ngăn cách giữa các tầng và ô khám chính giữa mỗi tầng đều được ghép bằng đá nguyên khối.

Xung quanh 3 ngọn tháp còn nền móng của các công trình đã sụp đổ cùng nhiều tác phẩm điêu khắc quy mô lớn, thể hiện các biểu tượng tín ngưỡng của người Chăm, cho thấy quy mô của di tích trong quá khứ hoành tráng hơn bây giờ rất nhiều.

Căn cứ vào mặt bằng đế tháp và phong cách nghệ thuật, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng tháp Dương Long tuy mang các đặc trưng của tháp Champa nhưng đã chịu ảnh hưởng khá đậm nét nghệ thuật Khmer.

Trong lịch sử Champa giai đoạn từ đầu thế kỷ 12 đến đầu thế kỷ 13 đất nước liên tục phải chiến đấu chống lại những cuộc tiến công của vương quốc Chân Lạp. Kinh đô Vijaya (thuộc Bình Định ngày nay) của Champa đã từng bị sáp nhập vào lãnh thổ của người Khmer trong thời gian tương đối dài. Có khả năng tháp đã được xây dựng vào thời kì Champa bị người Khmer đô hộ.

Dù có một giá trị lịch sử và kiến trúc đặc biệt, tháp Dương Long hiện tại chưa được nhiều du khách ghé thăm vì nằm ở một vị trí khá xa so với các trục đường giao thông chính.

Một số hình ảnh khác:

Theo KIẾN THỨC

Truyện ngắn : Tên trộm giả gái

Một buổi sáng, sau khi ăn uống qua loa, quần áo chỉnh tề, hắn xách túi xách đi bộ vào thị trấn. Như thường lệ, hắn tìm một khách sạn, thuê một phòng đơn, trả tiền thuê phòng cả ngày. Hắn ăn mặc, trang điểm cẩn thận rồi chỉ một lúc sau, hắn đã hóa thành một cô gái xinh đẹp, yểu điệu đi thẳng ra đường, hắn nghĩ nếu có cơ hội sẽ “thuận tay dắt dê”.

Ở một ngôi làng ngoại ô huyện Lâm Huyện có một gã trai tên là Lã Thủ Quang, tuy là một chàng trai trẻ, nhưng hắn lại có thân hình và khuôn mặt của một cô gái, vì thế dựa trên lợi thế trời cho của mình, hắn đã xây dựng kế hoạch và thực hiện hàng loạt những phi vụ làm ăn phi pháp, kết quả là hắn đã liên tục thành công nên có trong tay một khoản tích lũy đáng kể. Hắn vô cùng mãn nguyện, trong lòng thầm tạ ơn trời đất và cha mẹ đã cho mình một thân hình thanh tú và khuôn mặt xinh đẹp như một mỹ nhân để hắn có thể dựa vào để mưu sinh.

Một buổi sáng, sau khi ăn uống qua loa, quần áo chỉnh tề, hắn xách túi xách đi bộ vào thị trấn. Như thường lệ, hắn tìm một khách sạn, thuê một phòng đơn, trả tiền thuê phòng cả ngày. Hắn ăn mặc, trang điểm cẩn thận rồi chỉ một lúc sau, hắn đã hóa thành một cô gái xinh đẹp, yểu điệu đi thẳng ra đường, hắn nghĩ nếu có cơ hội sẽ “thuận tay dắt dê”.

Nhưng đi loanh quanh cả buổi sáng cũng không tìm được cơ hội ra tay nên hắn cảm thấy có chút chán nản. Lúc này, cái bụng khó chịu của hắn cứ réo ùng ục, phải cho ấm bụng trước rồi mới đến khách sạn Kim Hoa, khách sạn này đủ hoành tráng và có đẳng cấp nhất định, đây cũng là một chiêu trò hắn đã học được từ khi phạm tội trộm cắp, xin ăn đến rồi đi, kẻ trộm cũng cần phải đàng hoàng, càng đàng hoàng thì càng ít giống kẻ trộm.

798b80494a28e676bf395.jpg -0
Minh họa: Lê Trí Dũng

Đã đến giờ ăn, trong khách sạn có quá đông người, Lã Thủ Quang phải mất rất nhiều thời gian mới tìm được một chiếc bàn trống dành cho bốn người, ngồi xuống và gọi hai món ngon, một đĩa bánh bao rồi bắt đầu ăn uống vui vẻ.

Đang ăn thì hắn nhìn thấy một người đàn ông trung niên trông như ông chủ hoặc quản lý cùng một phụ nữ xinh đẹp đi tới, thấy một cô gái đang ăn tối một mình nên người đàn ông không để ý, cũng không chào hỏi, ngồi xuống bên cạnh Lã Thủ Quang, tiện tay treo chiếc túi xách bằng da sau lưng ghế, sau đó gọi đồ ăn và rượu mang lên, trong lúc đồ ăn và rượu chưa được dọn ra, hai người đã vui vẻ cười nói, có lẽ là đang nói chuyện gì đó, sợ bị người khác nghe thấy nên hai khuôn mặt ghé sát vào nhau, hạ giọng thì thầm.

Thấy vậy, trong lòng Lã Thủ Quang dâng lên một nỗi vui mừng, đúng là cơ hội trời ban! Hắn lập tức nhìn quanh bốn phía, những người khác đều đang mải mê ăn uống, cũng không có ai để ý tới chỗ hắn. Hắn không quan tâm đến mối quan hệ giữa người đàn ông và người phụ nữ trước mặt hay những gì họ đang nói với nhau, mà hắn chỉ quan tâm đến chiếc túi da đẹp đẽ treo phía sau lưng ghế, trông nó phồng lên thế kia thì chắc chắn phải có thứ gì đó bên trong. Thế là hắn nhẹ nhàng đứng dậy, giả vờ rời đi, vừa cất bước đầu tiên thì chiếc túi da xinh đẹp đã nằm gọn trên vai. Quay đầu lại liếc nhìn hai người, hắn thấy bọn họ vẫn đang ngồi đó thì thầm và cười với nhau. Không có gì phải lo lắng nữa, Lã Thủ Quang mang theo bộ mặt tươi cười rời khỏi khách sạn.

Cách khách sạn không xa, hắn mở túi da ra xem, không tin vào mắt mình: Trời ơi! Có mười xấp tiền một trăm nhân dân tệ. Tim hắn đập nhanh, hắn hưng phấn đến mức quên mất khoảnh khắc khó chịu trước đó. Không cần biết trong túi còn có gì, hắn nhanh chóng kéo khóa lại. Điều quan trọng nhất lúc này là bảo vệ thành quả thắng lợi và rời đi càng nhanh càng tốt, đề phòng đêm dài nhiều mộng.

Sau mỗi phi vụ thành công, nếu được số tiền lớn, hắn sẽ lập tức đến ngân hàng gửi tiền vào tài khoản, lần này cũng không ngoại lệ, “xe nhẹ, đường quen” với quy trình và hắn đã nhanh chóng thực hiện. Rời khỏi ngân hàng, Lã Thủ Quang đắc ý ngâm nga một khúc ca, đúng lúc đang định quay về khách sạn, bỗng nhiên hắn thấy mắc tiểu, muốn tìm nhà vệ sinh công cộng để giải quyết nỗi buồn nhưng chợt nhớ tới một việc rất quan trọng là mỹ phẩm để hóa trang của hắn không còn nhiều nên hôm nay nhất định phải mua, nếu không sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến phi vụ tiếp theo của hắn. Hơn nữa, tạm thời hắn không tìm ngay được nhà vệ sinh công cộng, nên tốt nhất là đành phải chịu đựng trong thời gian một lát, phiền phức này sẽ được giải quyết khi hắn trở về khách sạn sau khi hoàn tất công việc của mình.

Suy tính một hồi, hắn tìm một cửa hàng mỹ phẩm gần đó, cẩn thận chọn mua mỹ phẩm rất lâu rồi mới đi ra đường. Lúc đó, bụng hắn đang căng tức càng trở nên tồi tệ hơn, không thể chịu đựng được nữa và hắn sẽ tè ra quần nếu không được giải quyết nhanh. Phải làm sao đây? Thị xã có rất ít nhà vệ sinh công cộng, có thể tìm ở đâu bây giờ? Việc đi tiểu cần phải được nhanh chóng giải quyết, nếu bị kìm nén thì không biết hậu quả gì sẽ xảy ra, cần phải tìm ngay một chỗ kín đáo nào đó để giải quyết vấn đề. Hắn vội vàng úp mặt vào một góc tường gần đó và không phải chờ lâu, mặt đất đã đầy nước.

Không ngờ, khi hắn đi tiểu còn chưa xong, đột nhiên nghe thấy có tiếng người quát lên từ phía sau: “Sao lại có người thiếu văn minh, bạ chỗ nào cũng đi tiểu khắp thế?”.

Lã Thủ Quang đột nhiên nghe thấy có người đang quát hỏi mình, hắn bối rối giây lát, chưa xong việc đã phải vội vã kéo khóa quần, quay đầu nhìn lại và lập tức sợ chết khiếp. Thì ra đó là hai nhân viên cảnh sát. Hắn bị sốc, nghĩ rằng chắc chắn người mất của đã gọi cảnh sát, và cảnh sát đặc biệt đã tìm được hắn khiến hắn há mồm, cứng lưỡi không nói nên lời trong giây lát, khuôn mặt trở nên tái nhợt vì sợ hãi.

Trên thực tế, hai cảnh sát không biết Lã Thủ Quang là ai và đã làm gì. Khi hai cảnh sát đến, họ nhìn thấy có người đang tiểu tiện trên đường phố, việc thực thi nhiệm vụ khiến họ không thể bỏ qua, quan trọng hơn là họ chưa bao giờ nghe nói hoặc nhìn thấy một cô gái đang đứng tiểu tiện. Phụ nữ đứng tiểu tiện! Kỳ lạ, hiếm thấy như vậy, nếu không phát hiện ra chuyện gì thì sẽ hối hận cả đời nên mới lớn tiếng hỏi.

Một cảnh sát nhận thấy vẻ mặt của hắn có gì đó không ổn và đoán chắc chắn có điều gì đó che giấu hoặc lừa dối nên bước tới và chạm vào đầu Lã Thủ Quang. Cái chạm này không quá mạnh, nhưng với bàn tay chắc chắn, anh ta đã làm rơi một bộ tóc giả, để lộ ra một cái đầu hói nhẵn bóng, hai cảnh sát lập tức hiểu rằng người người đàn ông này đã hóa trang thành một cô gái, và như vậy chắc chắn anh ta không phải là một người tốt.

Một cảnh sát khác cũng đến gần hắn và thừa thế hỏi: “Tại sao anh lại phải giả trang thành phụ nữ và rốt cuộc thì anh đã làm gì? Hãy nói mau!”.

Sau khi nghe câu hỏi của viên cảnh sát, Lã Thủ Quang nghĩ thầm rằng mình đã cải trang thành phụ nữ suốt trong nhiều năm, luôn phạm tội dưới lốt của một phụ nữ, sau khi thành công sẽ quay về khách sạn thay quần áo, lắc người một cái lại trở về nguyên bản, cho dù người mất của sau đó có báo cảnh sát thì cũng chỉ nhớ ra là đã có một nữ đạo chích mà thôi. Ngay cả chi tiết như khi ở khách sạn, hắn cũng đã suy nghĩ rất kỹ, không thể lúc nào cũng trú chân ở một chỗ mà luôn phải thay đổi mỗi phi vụ một địa điểm nên chưa bao giờ phạm sai lầm, hôm nay hắn gặp xui xẻo chỉ vì một cái tiểu chết tiệt phải không? Làm gì có người phụ nữ nào lại đứng mà đi tiểu, thế là tự mình hại mình, để hiện nguyên hình. Còn nữa, đã là người tốt thì tại sao lại phải giả trang thành nữ? Than ôi, hắn đã quá vội vàng, không nhịn được tiểu đến mức không thể nghĩ tới điều này.

Trong khi Lã Thủ Quang đang tính toán suy nghĩ, một cảnh sát khác đã hết kiên nhẫn, nghiêm khắc hỏi: “Cái gì, không cần nói nữa, đi thôi! Trở lại đồn xem anh có nói không?”.

Nhìn ánh mắt nghiêm khắc của hai cảnh sát, tên trộm thực thụ Lã Thủ Quang chột dạ, cảm thấy nếu quanh co càng không có lợi gì cho mình nên lắp bắp nói: “Tôi…, tôi có tội…”.

Sau khi hắn thú tội, một cảnh sát đã cầm lấy chiếc túi da từ tay Lã Thủ Quang, mở ra xem xét kỹ lưỡng, bên trong tìm thấy bằng lái xe và mấy tấm danh thiếp thì biết được chủ nhân chiếc túi là ông chủ một công ty bất động sản ở ngoại thành. Người chủ bị mất túi nhưng cảnh sát không nhận được trình báo của anh ta, về việc này, hai cảnh sát biết rất rõ rằng người giàu ngày nay, đặc biệt là những người có nhiều tiền, có thể mất tiền nhưng không thể để mất danh, một vài chục vạn đồng có là gì đâu? Thực tế đã có trường hợp một đại gia mất đến 1,8 triệu đồng nhân dân tệ mà không khai báo.

Sau đó, bọn họ theo Lã Thủ Quang đi vào khách sạn, trong phòng Lã Thủ Quang tìm được một bộ quần áo nam cao cấp và một đôi giày da hàng hiệu từ trong túi xách.

Lúc đó, Lã Thủ Quang không thể tưởng tượng được rằng công việc làm ăn mà hắn dày công theo đuổi mấy năm nay lại bị hủy hoại chỉ vì một lần đi tiểu!

Hai cảnh sát cũng không ngờ rằng một câu hỏi vì tò mò của họ lại dẫn đến việc tóm gọn một tên trộm giả gái.

Từ hôm đó trở đi, trong thôn không còn ai nhìn thấy Lã Thủ Quang nữa. Về phần Lã Thủ Quang, hắn đã ở trong tù, không còn có cơ hội trang điểm hay giả trang thành phụ nữ.

Trần Dân Phong (dịch) / Trật Danh (Trung Quốc) / Văn nghệ Ông An

Loại gia vị là ‘thần dược’ giúp hạ huyết áp, phòng tiểu đường, ung thư: Người Việt thêm vào món ăn từ lâu

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đây là loại gia vị có thể giúp giảm huyết áp, mức cholesterol và phòng ngừa tiểu đường hiệu quả.

Bệnh tiểu đường, mỡ máu, tăng huyết áp có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta nếu không được điều trị kịp thời.

Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh mạn tính và tăng cường sức khỏe các chuyên gia y tế khuyến cáo mọi người nên xây dựng và duy trì một chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng, lựa chọn các thực phẩm tốt cho sức khỏe và tập thể dục thường xuyên.

Theo đó, một loại gia vị quen thuộc được người Việt sử dụng từ lâu trong các món ăn, có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, hạ huyết áp và mỡ máu hiệu quả.

Nhiều nghiên cứu khác nhau đã chỉ ra rằng quế – một loại gia vị phổ biến – có thể đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe bao gồm kiểm soát lượng đường trong máu, phòng ngừa bệnh tim mạch.

Lợi ích sức khỏe của quế

1. Quế có dược tính mạnh

Quế là một loại gia vị được làm từ vỏ bên trong của cây quế, được phơi khô và sử dụng ở dạng thanh dài hoặc nghiền thành bột quế. Quế đã được sử dụng từ thời Ai Cập cổ đại.

Ngày nay, quế có giá cả phải chăng và được bày bán rộng rãi ở hầu hết các siêu thị và chợ. Quế cũng được sử dụng trong nhiều món ăn khác nhau của các quốc gia trên thế giới.

Quế có hàm lượng hợp chất cinnamaldehyde cao, tạo ra mùi và vị đặc trưng riêng biệt. Quế cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra.

Một nghiên cứu cho thấy bổ sung quế có thể làm tăng đáng kể mức độ chống oxy hóa trong máu, đồng thời giảm viêm hiệu quả.

Loại gia vị là ‘thần dược’ giúp hạ huyết áp, phòng tiểu đường, ung thư: Người Việt dùng trong món từ lâu- Ảnh 1.
Quế là loại gia vị được sử dụng từ xa xưa. (Ảnh minh họa)

2. Quế giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch

Quế có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu.

Theo một đánh giá, việc bổ sung ít nhất 1,5g hoặc khoảng 3/4 thìa cà phê bột quế mỗi ngày có thể làm giảm mức chất béo trung tính, cholesterol toàn phần, cholesterol LDL (có hại) và lượng đường trong máu ở những người mắc hội chứng chuyển hóa.

Một đánh giá khác dựa trên 13 nghiên cứu cho thấy quế có thể làm giảm mức chất béo trung tính và cholesterol toàn phần, cả hai đều là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Quế cũng đã được chứng minh là làm giảm huyết áp khi tiêu thụ liên tục trong ít nhất 8 tuần, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh thận.

3. Quế giúp ổn định đường huyết

Insulin là một trong những hormone quan trọng giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất và sử dụng năng lượng. Một số nghiên cứu cho thấy quế có thể làm giảm tình trạng kháng insulin và hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.

Nghiên cứu cho thấy thêm 6 gam quế vào khẩu phần ăn có thể giúp giảm lượng đường trong máu tăng đột biến.

Tác giả của nghiên cứu kết luận: “Kết quả cho thấy quế có khả năng làm tăng lượng protein liên quan đến quá trình truyền tín hiệu sản sinh insulin, vận chuyển glucose và phản ứng chống viêm/chống tạo mạch”.

Một đánh giá khác chỉ ra rằng sử dụng quế hàng ngày trong vòng 4-18 tuần có thể giúp làm giảm đáng kể lượng đường trong máu.

Loại gia vị là ‘thần dược’ giúp hạ huyết áp, phòng tiểu đường, ung thư: Người Việt dùng trong món từ lâu- Ảnh 2.
Thêm quế vào chế độ ăn uống có thể giúp phòng ngừa bệnh tật. (Ảnh minh họa)

4. Quế giúp phòng ngừa bệnh thoái hóa thần kinh

Bệnh thoái hóa thần kinh xảy ra khi các tế bào thần kinh mất dần cấu trúc hoặc chức năng. Trong đó, bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson là hai loại thoái hóa thần kinh phổ biến nhất.

Các chuyên gia y tế cho biết một số hợp chất được tìm thấy trong quế dường như có tác dụng ức chế sự tích tụ 1 loại protein có tên là tau trong não. Đây là một trong những dấu hiệu đặc trưng của bệnh Alzheimer.

Trong một nghiên cứu khác trên những con chuột mắc bệnh Parkinson, thêm quế vào chế độ ăn của chúng có thể giúp bảo vệ tế bào thần kinh, cải thiện mức độ dẫn truyền thần kinh và cải thiện chức năng vận động ở chuột.

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cho biết chúng ta vẫn cần thực hiện thêm nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn để khẳng định tác dụng này của quế.

5. Quế giúp phòng ngừa ung thư

Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để tìm hiểu về tiềm năng của việc sử dụng quế trong phòng ngừa và điều trị một số loại ung thư.

Tuy nhiên, các nghiên cứu này mới chỉ được thực hiện trên động vật và trong ống nghiệm. Kết quả nghiên cứu cho thấy chiết xuất quế có thể bảo vệ cơ thể chống lại ung thư bằng cách hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Một nghiên cứu trên chuột mắc bệnh ung thư buồng trứng cho thấy cinnamaldehyde trong quế có thể ngăn chặn một số protein liên quan đến sự phát triển của ung thư.

Ngoài ra, các nghiên cứu trong ống nghiệm chỉ ra rằng cinnamaldehyde trong quế có thể làm giảm sự phát triển và lây lan của tế bào ung thư buồng trứng.

Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần nghiên cứu thêm để đưa ra các bằng chứng chắc chắn về lợi ích phòng ngừa ung thư của quế.

Loại gia vị là ‘thần dược’ giúp hạ huyết áp, phòng tiểu đường, ung thư: Người Việt dùng trong món từ lâu- Ảnh 3.
Một số nghiên cứu trên động vật chỉ ra rằng hoạt chất quế có thể giúp phòng ngừa ung thư. (Ảnh minh họa)

6. Hoạt chất trong quế có thể ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm gây ra

Cinnamaldehyde, hoạt chất chính của quế, có thể giúp cơ thể chống lại nhiều loại bệnh nhiễm trùng.

Các nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy dầu quế có thể giúp tiêu diệt một số loại nấm gây nhiễm trùng đường hô hấp.

Quế cũng có thể ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn, bao gồm vi khuẩn Listeria và vi khuẩn Salmonella.

7. Quế có đặc tính chống virus

Một số nghiên cứu cho thấy quế có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại một số loại virus bao gồm virus gây bệnh cúm, sốt xuất huyết,…

Kết luận

Như vậy, thêm quế vào chế độ ăn có thể là cách hiệu quả để điều chỉnh lượng đường trong máu, ổn định huyết áp, giảm mỡ máu và phòng ngừa bệnh tật hiệu quả.

Tuy nhiên, Dịch vụ y tế Quốc gia Anh (NHS) khuyến nghị mọi người cũng nên duy trì thêm chế độ ăn cân bằng dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe và giảm thiểu bệnh tật.

Mộc Miên / Đời sống & Pháp luật / Shoha

Đạt hơn 430 tỷ USD năm 2023, quy mô GDP Việt Nam đang đứng thứ mấy trên thế giới?

Theo dữ liệu mới nhất của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), quy mô GDP của Việt Nam năm 2023 ước đạt khoảng 433,3 tỷ USD, xếp thứ 5 trong khu vực Đông Nam Á.

Theo dữ liệu mới nhất của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), năm 2023, quy mô GDP của khu vực Đông Nam Á nói chung theo giá hiện hành sẽ đạt khoảng 3,86 nghìn tỷ USD. Trong đó, Indonesia dẫn đầu khu vực với quy mô GDP ước đạt khoảng 1,42 tỷ USD. 

Xếp thứ hai là Thái Lan với quy mô GDP năm 2023 được dự báo ở mức 512,19 tỷ USD. Theo sau lần lượt là Singapore và Philippines, với quy mô GDP theo giá hiện hành lần lượt là 497,35 tỷ USD và 435,68 tỷ USD.

Đối với Việt Nam, IMF cho biết, quy mô GDP của Việt Nam năm 2023 ước đạt khoảng 433,3 tỷ USD, xếp thứ 5 trong khu vực. Với mức dự báo này, quy mô kinh tế của Việt Nam năm 2023 sẽ xếp trên Malaysia (433,35 tỷ USD), Myanmar (74,86 tỷ USD), Campuchia (30,9 tỷ USD), Brunei (15,1 tỷ USD), Lào (14,2 tỷ USD) và Đông Timor (2 tỷ USD).

Đạt hơn 430 tỷ USD năm 2023, quy mô GDP Việt Nam đang đứng thứ mấy trên thế giới?- Ảnh 1.
Nguồn: IMF

Xét trên toàn thế giới, dữ liệu của IMF cho hay, quy mô GDP thế giới năm 2023 ước đạt khoảng 104,48 nghìn tỷ USD. Trong đó, Hoa Kỳ là nền kinh tế lớn nhất thế giới với quy mô GDP năm 2023 ước đạt 26,95 nghìn tỷ USD. Nền kinh tế lớn thứ hai là Trung Quốc với quy mô GDP năm 2023 đạt 17,7 nghìn tỷ USD. Theo sau lần lượt là Đức (4,43 nghìn tỷ USD); Nhật Bản (4,23 nghìn tỷ USD) và Ấn Độ (3,73 nghìn tỷ USD). Với quy mô GDP năm 2023 đạt hơn 430 tỷ USD, Việt Nam hiện đang là nền kinh tế lớn thứ 35 trên thế giới.

Sang năm 2024, quy mô GDP của Việt Nam được dự báo đạt khoảng 469,67 tỷ USD, xếp thứ 5 trong khu vực, sau các quốc gia như Indonesia (1,54 nghìn tỷ USD), Thái Lan (543,35 tỷ USD), Singapore (520,97 tỷ USD) và Philippines (475,94 tỷ USD).

Khi nào Việt Nam sẽ lọt nhóm 25 nền kinh tế lớn nhất thế giới?

Trung tâm dự báo, phân tích kinh tế độc lập của Anh (CEBR) đánh giá, thứ hạng quy mô kinh tế của Việt Nam có thể tăng nhanh trong tương lai. Cụ thể, Việt Nam sẽ vươn lên vị trí 24 vào năm 2033, với quy mô kinh tế đạt 1.050 tỷ USD.

Đến năm 2038, với quy mô GDP dự kiến đạt 1.559 tỷ USD, Việt Nam sẽ vươn lên vị trí thứ 21, vượt qua các nền kinh tế khác trong khu vực ASEAN như Thái Lan (1.313 tỷ USD), Singapore (896 tỷ USD), Philippines (1.536 tỷ USD) để lọt nhóm 25 nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Theo CEBR, với ưu thế dân số đông và trẻ, Việt Nam có cơ hội vượt qua gần hết các nước trong ASEAN về kinh tế như Singapore, Thái Lan hay Malaysia, và trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Tốc độ tăng GDP hàng năm được CEBR dự báo trung bình đạt 6,7% trong giai đoạn 2024-2028. Con số này sẽ là 6,4% trong 9 năm tiếp theo.

Trong khu vực ASEAN, bên cạnh Việt Nam, Philippines cũng được đánh giá là nước có sức tăng trưởng ấn tượng, có thể đạt vị trí 23 vào năm 2038. Theo CERB, Việt Nam và Philippines là minh chứng nổi bật cho nhóm những quốc gia được mong chờ sẽ cải thiện thứ hạng nhờ định vị lại vị trí trong chuỗi giá trị toàn cầu, cải cách nội bộ, tăng năng suất lao động, đầu tư công và tư.

Hoàng Nguyễn / An ninh tiền tệ / Shoha

3 nước bắt tay Pháp lập liên minh đưa quân tới Ukraine: Nga xé lằn ranh đỏ, cảnh cáo “quyết định tự sát”

Pháp đang xây dựng một liên minh gồm các quốc gia sẵn sàng điều quân đội tới Ukraine sau tuyên bố ủng hộ Kiev “không giới hạn”.

Pháp lập liên minh các nước có khả năng đưa quân tới Ukraine

Tờ Politico (Mỹ) và tờ Baltic News Service (chi nhánh Lithuania) đưa tin, Pháp đang xây dựng một liên minh gồm các quốc gia sẵn sàng điều quân đội tới Ukraine.

Ngoại trưởng Pháp Stéphane Séjourné trong ngày 8/3 đã có mặt tại Lithuania, nơi ông gặp gỡ những người đồng cấp đến từ 3 nước Baltic và Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba để củng cố ý tưởng rằng: Quân đội nước ngoài có thể hỗ trợ Ukraine.

Tại cuộc họp do Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis chủ trì, ông Séjourné nói: “Không đến lượt Nga chỉ cho chúng ta biết chúng ta nên giúp đỡ Ukraine như thế nào trong thời gian tới. Nga không có quyền chỉ đạo cách chúng ta hành động hoặc đặt ra các lằn ranh đỏ. Chúng ta tự mình quyết định điều đó”.

Theo Ngoại trưởng Pháp, quân đội các nước châu Âu có thể hỗ trợ Ukraine rà phá bom mìn. Trong cuộc họp, ông Séjourné liên tục đề cập đến khả năng này và nhấn mạnh rằng, “điều đó đồng nghĩa với việc đưa một số lượng quân tới, nhưng không phải để chiến đấu”.

3 nước bắt tay Pháp lập liên minh đưa quân tới Ukraine: Nga xé lằn ranh đỏ, cảnh cáo
Ngoại trưởng 3 nước Baltic cùng người đồng cấp Pháp và Ukraine tại tại cuộc họp báo chung sau cuộc gặp ở Vilnius, Lithuania vào ngày 8/3. Ảnh: Getty

Theo Politico, cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang phải đối mặt với tình trạng thiếu đạn pháo nghiêm trọng, khiến việc ngăn chặn các đợt tấn công dữ dội của Nga trở nên khó khăn hơn.

“Ukraine không đề nghị chúng ta gửi quân tới, mà đang đề nghị gửi đạn dược”, ông Séjourné nói, “tuy nhiên, chúng ta sẽ không loại trừ bất cứ khả năng nào trong những tháng tới”.

Phản hồi lại đề nghị của ông Séjourné, các Bộ trưởng vùng Baltic đã ca ngợi Pháp “có tầm nhìn”.

Ngoại trưởng Lithuania Landsbergis nhắc lại lời ông Séjourné: “Chúng ta phải vạch ra lằn ranh đỏ cho Nga, chứ không phải cho chính chúng ta. Không thể loại trừ bất cứ hình thức hỗ trợ nào cho Ukraine. Chúng ta cần tiếp tục hỗ trợ Ukraine ở bất cứ nơi nào cần thiết nhất”.

Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna thì nói rằng “Chúng ta đích thực cần một cách tiếp cận khác, một sáng kiến khác để tiến về phía trước” trong vấn đề hỗ trợ Ukraine.

“Chúng ta phải làm nhiều hơn nữa, chúng ta phải làm mạnh mẽ hơn, nhanh hơn và chúng ta phải thực hiện các quyết định đã được đưa ra” – Ông Tsahkna nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Latvia Krišjanis Karinis bày tỏ ý kiến rằng, Ukraine hiện cần những thứ thiết thực, như vũ khí, đạn dược và huấn luyện cho binh sĩ.

“Điều quan trọng là chúng ta phải truyền tải được cảm giác cấp bách mà chúng ta cảm thấy ở Đông Âu đến phần còn lại của châu Âu” – Ông Karinis nói.

3 nước bắt tay Pháp lập liên minh đưa quân tới Ukraine: Nga xé lằn ranh đỏ, cảnh cáo
Phản hồi lại đề nghị của ông Séjourné, các Bộ trưởng vùng Baltic đã ca ngợi Pháp “có tầm nhìn”. Ảnh: Politico

Trước đó, theo tờ Le Monde, trong ngày 7/3, Tổng thống Pháp Macron đã gặp lãnh đạo các đảng phái ở nước này để thảo luận về tình hình Ukraine. Tại cuộc gặp, ông Macron khẳng định rằng “không có giới hạn nào” đối với sự hỗ trợ của Pháp dành cho Ukraine.

“Quan điểm của Pháp đã thay đổi: Không có lằn ranh đỏ hay giới hạn nào cả”, Le Monde dẫn lời một quan chức tham gia cuộc họp cho biết.

Ông Macon vào tháng trước đã đề cập tới khả năng đưa quân đội phương Tây tới Ukraine, tuy nhiên ngay sau đó, hầu hết các nước châu Âu như Đức, Czech, Ba Lan… đều lần lượt ra tuyên bố rằng họ không có kế hoạch như vậy.

Chỉ riêng 3 nước Baltic (gồm Estonia, Lithuania và Latvia) – những quốc gia đang lo ngại trở thành mục tiêu tiếp theo của Nga sau thành công ở Ukraine – tỏ ra cởi mở hơn với ý tưởng này.

Các quan chức Lithuania thời điểm đó cho biết họ cũng đang xem xét khả năng đưa binh sĩ tới Ukraine để hỗ trợ Kiev huấn luyện lực lượng.

Ba Lan sau đó cũng thay đổi quan điểm. Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski trong ngày 8/3 tuyên bố: “Sự hiện diện của lực lượng NATO ở Ukraine không phải là điều không thể tưởng tượng được”.

Ông Sikorski đồng thời đánh giá cao sáng kiến của Tổng thống Macron, bởi “chính [Tổng thống Nga Vladimir] Putin mới đang sợ hãi, chứ không phải chúng tôi sợ Putin”.

Hiện chưa rõ Warsaw có sẵn sàng gia nhập liên minh với Pháp nếu được đề nghị hay không.

Nga cảnh báo Pháp về “quyết định tự sát”

Phản ứng trước thông tin Pháp lập liên minh các nước có khả năng đưa quân tới Ukraine, ông Leonid Slutsky – người đứng đầu Ủy ban Duma Quốc gia Nga về các vấn đề quốc tế cảnh báo Paris “đang đùa với lửa”.

Theo ông Slutsky, Tổng thống Pháp đã không từ bỏ ý tưởng “đối đầu trực tiếp giữa quân đội NATO-Nga”, bất chấp lập trường của đa số các thủ đô châu Âu.

“Việc có tạo ra được một liên minh quân sự ‘sẵn sàng cho mọi tình huống’ chống Nga hay không vẫn còn là một dấu hỏi. Tuy nhiên, rõ ràng Paris đang cố gắng đảm nhận vai trò là người sáng lập một cấu trúc mới mạnh mẽ hơn bên trong NATO.

Đây là hành động rất mạo hiểm, và nguy cơ tổn thất đầu tiên có thể sẽ là của những phía chống đối Nga. Dẫu sao, không thể loại trừ bất kỳ khả năng nào, đúng không, ông Macron?” – Hãng thông tấn TASS ngày 10/3 trích dẫn quan điểm của ông Slutsky.

Ông Slutsky đồng thời gọi ý tưởng thành lập liên minh đưa quân tới Ukraine là “quyết định tự sát” và cho rằng nó chỉ có thể nhận được sự ủng hộ từ phía các nước Baltic – những phía “không muốn mất vị thế dẫn đầu trong cuộc đua bài Nga”.

Ông Macron nói ‘không còn lằn ranh đỏ hay giới hạn nào’ trong việc ủng hộ Ukraine. Điều đó đồng nghĩa Nga không còn lằn ranh đỏ nào nữa với Pháp

Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev

Trong khi đó, hãng thông tấn RIA Novosti dẫn lời ông Yury Hempel, lãnh đạo Ủy ban Đối ngoại và quan hệ giữa các sắc tộc thuộc chính quyền bán đảo Crimea, gọi liên minh mới gồm Pháp và các nước sẵn sàng điều quân đến Ukraine là “hành động xâm lược”.

“Sáng kiến của Pháp là hành động gây hấn và bản thân Tổng thống Macron đang mắc sai lầm rất nghiêm trọng, điều này có thể khiến sự nghiệp chính trị của ông ta sụp đổ” – ông Hempel nói.

Ông Hempel đồng thời kêu gọi các chính trị gia ở châu Âu giữ vững lý trí và không bị lôi kéo vào những hành động “khiêu khích” của Paris.

Trước đó, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cảnh báo Nga không còn “lằn ranh đỏ” nào với Pháp sau khi ông Macron tuyên bố ủng hộ Kiev “không giới hạn”.

“Ông Macron nói ‘không còn lằn ranh đỏ hay giới hạn nào’ trong việc ủng hộ Ukraine. Điều đó đồng nghĩa Nga không còn lằn ranh đỏ nào nữa với Pháp” – Ông Medvedev tuyên bố qua mạng xã hội X, đồng thời viết thêm cụm từ “In hostem omina licita”.

Cụm từ này dường như muốn đề cập thuật ngữ “in hostem omnia licita” (binh bất yếm trá) theo tiếng Latin, ám chỉ Nga sẽ không loại trừ bất cứ hành động nào với Pháp trong trường hợp xung đột xảy ra giữa hai nước.

Nhật Minh / Đời sống & Pháp luật /Shoha