Nghiên cứu 85 năm của ĐH Harvard tiết lộ chìa khóa số 1 giúp chúng ta hạnh phúc và sống lâu hơn: Không phải tiền hay thành công

Năm 1938, các nhà nghiên cứu của ĐH Harvard, Mỹ đã tham gia 1 cuộc nghiên cứu kéo dài nhiều thập kỷ để tìm ra đáp án cho câu hỏi: “Điều gì khiến chúng ta hạnh phúc trong cuộc sống?”.

Các nhà nghiên cứu đã tập hợp dữ liệu y tế từ 724 người tham gia trên khắp thế giới và hỏi họ những câu hỏi chi tiết về cuộc sống của họ cứ 2 năm một lần. Trái lại với những gì bạn nghĩ, điều khiến bạn thấy hạnh phúc không phải là thành tựu trong sự nghiệp, cũng không phải là tiền bạc, một chế độ ăn uống lành mạnh hay việc tập thể dục.

Kết quả mà các nhà khoa học tìm ra sau 85 năm nghiên cứu lại cho thấy, các mối quan hệ tốt đẹp mới chính là điều giúp chúng ta hạnh phúc, khỏe mạnh và thành công hơn cũng như giúp chúng ta sống lâu hơn.

Chìa khóa số 1 mở ra cuộc sống hạnh phúc: Sức khỏe xã hội

Các mối quan hệ ảnh hưởng đến chúng ta về mặt thể chất. Bạn có từng nhận ra mình đã hào hứng thế nào khi tin rằng đối phương đã thật sự thấu hiểu bạn trong một cuộc đối thoại chưa? Hoặc bạn đã từng mất ngủ khi chuyện yêu đương không theo ý mình?

Nghiên cứu 85 năm của ĐH Harvard tiết lộ chìa khóa số 1 giúp chúng ta hạnh phúc và sống lâu hơn: Không phải tiền hay thành công - Ảnh 1.

Các mối quan hệ tốt đẹp sẽ giúp chúng ta khỏe mạnh và sống lâu hơn. (Ảnh minh họa)

Để đảm bảo các mối quan hệ của bạn là lành mạnh và cân bằng, việc luyện tập khả năng hòa nhập xã hội là rất quan trọng.

Chúng ta thường có xu hướng nghĩ rằng một khi mình đã thiết lập được các mối quan hệ bạn bè hoặc các mối quan hệ yêu đương/vợ chồng thì ta không cần vun đắp chúng nữa. Thế nhưng, cuộc sống xã hội của chúng ta cũng giống như một cơ thể sống, nó cũng cần được luyện tập và chăm sóc.

Sức khỏe xã hội yêu cầu chúng ta phải nghĩ về các mối quan hệ của chúng ta và thành thật với chính bản thân mình xem chúng ta có đang dành thời gian hay có chăm sóc cho những kết nối quan trọng hay không.

Làm sao để chăm sóc cho các mối quan hệ của mình?

Con người là những sinh vật mang tính xã hội. Mỗi chúng ta là một cá nhân và chúng ta không thể tự cung cấp mọi thứ cho chính mình. Chúng ta cần những người khác để tương tác và để họ giúp đỡ chúng ta. Trong cuộc sống của chúng ta cần 7 sự hỗ trợ quan trọng sau đây.

1. Sự an toàn: Bạn sẽ gọi cho ai nếu thức dậy giữa đêm và cảm thấy sợ hãi? Bạn sẽ tìm đến ai khi gặp khó khăn?

2. Học hỏi và phát triển: Ai là người khuyến khích bạn tìm hiểu những điều mới lạ, thử các cơ hội hay theo đuổi các mục tiêu trong đời?

3. Sự thổ lộ, gần gũi về mặt cảm xúc: Ai biết được mọi thứ (hoặc nhiều nhất) về bạn? Bạn sẽ gọi cho ai khi thấy buồn và ai là người mà bạn sẽ thành thật nhất về cảm xúc?

4. Chia sẻ kinh nghiệm, dẫn dắt bạn: Trong cuộc sống có ai chia sẻ nhiều kinh nghiệm và giúp bạn hiểu được mình là ai không?

javascript:if(typeof(admSspPageRg)!=’undefined’){admSspPageRg.draw(2010488);}else{parent.admSspPageRg.draw(2010488);}

Nghiên cứu 85 năm của ĐH Harvard tiết lộ chìa khóa số 1 giúp chúng ta hạnh phúc và sống lâu hơn: Không phải tiền hay thành công - Ảnh 2.

(Ảnh minh họa)

5. Tình cảm yêu đương: Bạn có cảm thấy thỏa mãn với đời sống tình cảm yêu đương của mình không?

6. Khi gặp khó khăn: Bạn sẽ tìm đến ai nếu cần lời khuyên về chuyên môn hay giúp đỡ bạn giải quyết một vấn đề nào đó?

7. Sự vui tươi, thư giãn: Ai khiến bạn cười? Bạn sẽ gọi cho ai để rủ đi xem phim hoặc tham gia một chuyến du lịch, người bạn cảm thấy có sự đồng điệu và có chung sở thích?

Bạn có thể lập bảng về những mối quan hệ hiện tại của mình và xem mình có nhận được những sự trợ giúp bên trên hay không. Đây là một công cụ giúp bạn nhìn được sâu bên dưới bề mặt một xã hội mà bạn đang sống và từ đó biết cách chăm sóc tốt cho các mối quan hệ hiện tại của mình.

Có thể bạn sẽ nhận ra rằng có rất nhiều người bạn có thể đi chơi cùng nhưng bạn lại không thể thổ lộ tâm tư với họ. Hoặc bạn chỉ có 1 người để tìm đến nhờ sự giúp đỡ, đó cũng là người mà bạn luôn coi sự giúp đỡ của họ là ngẫu nhiên, người sẽ khiến bạn cảm thấy an toàn…

Đừng e ngại việc dành thời gian cho những người mà bạn yêu quý. Cho dù là một câu hỏi thăm thật lòng hay sự quan tâm, chú ý, không bao giờ là quá muộn để làm sâu sắc những kết nối quan trọng trong cuộc sống của bạn.

—————————–

Nghiên cứu 85 năm của ĐH Harvard tiết lộ chìa khóa số 1 giúp chúng ta hạnh phúc và sống lâu hơn: Không phải tiền hay thành công - Ảnh 3.

Robert Waldinger – Người đứng đầu cuộc nghiên cứu của ĐH Harvard.

Những người đã đóng góp cho bài viết là Robert Waldinger và Marc Shulz. Robert Waldinger là giáo sư tâm lý học tại Trường Y – Đại học Harvard. Ông là người đứng đầu Nghiên cứu về Sự phát triển của con người của ĐH Harvard cũng như là giám đốc của Liệu pháp Tâm động học tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts. Ông hiện đang là nhà tâm lý học, cũng là chuyên gia về thiền và tác giả cuốn “The Good Life” (Tạm dịch Cuộc sống Tươi đẹp).

Nghiên cứu 85 năm của ĐH Harvard tiết lộ chìa khóa số 1 giúp chúng ta hạnh phúc và sống lâu hơn: Không phải tiền hay thành công - Ảnh 4.

Tiến sĩ Marc Shulz.

Còn Tiến sĩ Marc Shulz là Phó giám đốc của Nghiên cứu về Sự phát triển của con người của ĐH Harvard, và là một nhà trị liệu được đào tạo về tâm lý học lâm sàng và y tế sau tiến sĩ tại trường Y Harvard. Ông cũng là tác giả của cuốn “The Good Life” (Tạm dịch Cuộc sống Tươi đẹp).

Thanh Hương / Theo CNBC /Trí thức trẻ

4 kiểu người tuyệt đối không nên kết giao

4 kiểu người tuyệt đối không nên kết giao

Nếu nhận ra đối phương không cùng chung thế giới quan và quan niệm về cách làm người của mình thì tốt nhất không nên kết thân hay thậm chí là xã giao.

Trong cuộc sống, chúng ta cần có sự giao tiếp và tạo lập mối quan hệ giữa người và người, không nhiều thì ít. Suy cho cùng, không ai có thể sống như một hòn đảo độc lập trên thế giới này. Cuộc sống không có bạn bè sẽ luôn thiếu đi vài phần niềm vui và chúng ta sẽ ngày càng thu mình lại. Nếu không có một số kỹ năng xã hội nhất định, chúng ta rất dễ bị tổn thương và chịu thiệt.

Tuy nhiên, không phải cứ có nhiều bạn mới tốt, trong cuộc sống hàng ngày, chỉ cần có một hoặc hai người bạn là đủ. Nhiều người bề ngoài trông rất dễ gần và có vẻ đáng để kết thân, nhưng sau khi tìm hiểu sâu hơn lại phát hiện đôi bên không hề có điểm chung.

Để sống suôn sẻ hơn, bạn cần học về cách nhìn người và nhìn nhận sự việc. Trong giao tiếp giữa người với người, “4 kiểu người” này nên càng ít tiếp xúc càng tốt, nếu không có thể ảnh hưởng đến cả cuộc đời của chính mình.

4 kiểu người tuyệt đối không nên kết giao - Ảnh 1.

1. Kiểu bạn bè “ăn không ngồi rồi”, chỉ biết bê tha trong các cuộc nhậu

Hẳn rằng xung quanh bạn có không ít kiểu người như thế này, họ suốt ngày không có việc gì làm, tối đến thường rủ bạn ra ngoài ăn nhậu, tiệc tùng, hầu hết những người này đều là những người có chế độ sống không bình thường. Cho dù bạn khao khát kết bạn đến mức nào cũng nên hạn chế tiếp xúc với kiểu người này.

“Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”, lâu ngày bạn cũng sẽ bị nhiễm “sức ì” của họ, từ từ sa đọa. Người sống mà không có một chút ý chí cầu tiến thì ngày tháng sau này sẽ ra sao? Kết giao với những người này không hề mang lại giá trị gì cả, mà chỉ lãng phí thời gian, đôi khi còn bị ảnh hưởng bởi thói quen sống và sự tiêu cực của họ.

2. Kiểu bạn bè sống không chân thành

Thật ra, để đánh giá một người sống chân thành hay không thực sự rất khó, chỉ khi tiếp xúc lâu dài và nhận ra từ những chi tiết nhỏ nhặt, bạn mới biết đâu là con người thật của họ. Kiểu người này bề ngoài rất thân thiện với mọi người, nhưng nếu đã tiếp xúc, bạn sẽ phát hiện họ thích nói xấu người khác nhất và cũng thích có những động thái nhỏ sau lưng. Sau lưng, bạn có thể trở thành tâm điểm nói xấu của họ.

Một nguyên tắc bất biến trong tất cả các mối quan hệ là tôn trọng lẫn nhau, biết cho đi sự chân thành thì mới mong nhận về sự đối xử thiện lương. Người sống không chân thành phải chấp nhận kết quả bị xa lánh, không còn bạn mà chơi.

javascript:if(typeof(admSspPageRg)!=’undefined’){admSspPageRg.draw(2010488);}else{parent.admSspPageRg.draw(2010488);}

4 kiểu người tuyệt đối không nên kết giao - Ảnh 2.

3. Kiểu bạn bè có phẩm cách không đoan chính

Hành vi của chúng ta thực ra rất dễ bị ảnh hưởng bởi những người xung quanh, cũng giống như ảnh hưởng của giáo dục gia đình đối với mọi người vậy. Nếu xung quanh có những người hành xử không đúng mực, sống trái với đạo đức, chúng ta cũng nên chú ý tránh xa, tiếp xúc lâu ngày sẽ dễ bị họ ảnh hưởng, thậm chí còn cảm thấy hành vi của họ là bình thường.

Suy cho cùng, chúng ta chỉ kết bạn khi đôi bên cùng hòa hợp và có nhiều điểm chung. Nếu nhận ra đối phương không cùng chung thế giới quan và quan niệm về cách làm người của mình thì tốt nhất không nên kết thân hay thậm chí là xã giao.

4. Kiểu bạn bè thích ngồi lê đôi mách

Trong cuộc sống hằng ngày, ít nhiều bạn cũng từng gặp kiểu người thích ngồi lê đôi mách, bàn tán chuyện thiên hạ và thích bình phẩm vấn đề không liên quan đến mình. Song thói quen này không hề mang lại bất kỳ giá trị nào ngoài rước họa vào thân và lãng phí thời gian.

Trong một nhóm cùng hội thoại, đôi khi chỉ cần nghe và mỉm cười là đủ. Đây chính là cách sống thông minh để không “tai bay vạ gió”. Hơn nữa, khi nhận ra một người có tính thích nói xấu sau lưng, bàn tán chuyện người khác thì nên tránh càng xa càng tốt.

Trung Hạ / Phụ nữ VN

Trong 20 năm, GDP Việt Nam tăng gấp 10 lần, nhảy bao nhiêu bậc trên thế giới?

Trong 20 năm, GDP Việt Nam tăng gấp 10 lần, nhảy bao nhiêu bậc trên thế giới?

Năm 2002, quy mô GDP Việt Nam đạt khoảng 44,56 tỷ USD, xếp thứ 60 trên thế giới.

Theo dữ liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), quy mô GDP Việt Nam đạt khoảng 44,56 tỷ USD, xếp thứ 6 trong khối ASEAN và thứ 60 trên thế giới năm 2002. Đến năm 2021, quy mô GDP của Việt Nam đã tăng lên đạt khoảng 368 tỷ USD, xếp thứ 41 trên thế giới. Như vậy, so với năm 2002, quy mô GDP Việt Nam đã tăng gấp hơn 8 lần, nhảy 19 bậc trên thế giới.

Theo dự báo mới nhất của IMF, năm 2022, quy mô GDP của Việt Nam đạt khoảng 413,81 tỷ USD, xếp thứ 37 trên thế giới. Theo đó, quy mô GDP Việt Nam năm 2022 đã tăng gấp hơn 9 lần, nhảy 23 bậc trên thế giới so với năm 2002.

Trong 20 năm, GDP Việt Nam tăng gấp 10 lần, nhảy bao nhiêu bậc trên thế giới? - Ảnh 1.

Quy mô GDP Việt Nam giai đoạn 2002-2022 và dự báo 2022-2023. Nguồn: IMF.

Năm 2023, quy mô GDP được IMF dự báo đạt khoảng 469,62 tỷ USD, xếp thứ 35 trên thế giới. Với mức dự báo này, quy mô GDP Việt Nam năm 2023 tăng gấp 10 lần, nhảy 25 bậc trên thế giới so với năm 2002.

Xét trong toàn bộ các nước thuộc khối ASEAN, quy mô GDP của Việt Nam có sự thay đổi rõ rệt trong giai đoạn 2002-2023.

Năm 2002, quy mô GDP của Việt Nam xếp thứ 6/10 trong khối ASEAN, cao hơn Myanmar, Brunei, Campuchia và Lào. Trong khi đó, Indonesia là quốc gia có quy mô GDP cao nhất trong khối ASEAN, đạt khoảng 212,81 tỷ USD.

Thái Lan xếp thứ 2, đạt khoảng 134,18 tỷ USD. Malaysia xếp thứ 3 với quy mô GDP đạt khoảng 109,83 tỷ USD. Singapopre và Philippines xếp thứ 4 và thứ 5 với quy mô GDP đạt lần lượt là 92,54 tỷ USD và 84,31 tỷ USD vào năm 2002.

Từ năm 2002-2021, quy mô GDP Việt Nam vẫn xếp thứ 6/10 trong khối ASEAN. Năm 2021, Indoneisa là quốc gia có quy mô GDP cao nhất trong khối ASEAN, đạt khoảng 1.187 tỷ USD. Thái Lan xếp thứ 2, quy mô GDP đạt khoảng 505,9 tỷ USD vào năm 2021.

Singapore xếp thứ 3 với quy mô GDP đạt khoảng 370 tỷ USD. Philippines và Malaysia xếp thứ 4 và thứ 5 với quy mô GDP đạt lần lượt là 394,09 tỷ USD và 373,03 tỷ USD vào năm 2021.

Cùng với đó, quy mô GDP Việt Nam đạt khoảng 368 tỷ USD, xếp trên Myanmar, Campuchia, Lào và Brunei. Myanmar, Campuchia, Lào và Brunei có quy mô GDP đạt lần lượt là 65,16 tỷ USD; 26,31 tỷ USD; 18,55 tỷ USD và 14,01 tỷ USD vào năm 2021.

Trong 20 năm, GDP Việt Nam tăng gấp 10 lần, nhảy bao nhiêu bậc trên thế giới? - Ảnh 2.

GDP các nước trong khối ASEAN giai đoạn 2002-2021 và dự báo 2022-2023. Nguồn: IMF.

Năm 2022, IMF dự báo GDP Việt Nam xếp thứ 5 trong khối ASEAN. Cụ thể, Indoneisa là quốc gia có quy mô GDP được dự báo cao nhất trong khối ASEAN, đạt khoảng 1.289 tỷ USD. Thái Lan xếp thứ 2, quy mô GDP được dự báo đạt khoảng 534,76 tỷ USD. Malaysia xếp thứ 3 với quy mô GDP được dự báo đạt khoảng 434,06 tỷ USD. Singapore xếp thứ 4 với quy mô GDP được dự báo đạt 423,63 tỷ USD.

Việt Nam được dự báo quy mô GDP đạt khoảng 413,81 tỷ USD, xếp thứ 5 và vượt qua Philippines (401,66 tỷ USD, xếp thứ 6 trong khối ASEAN) vào năm 2022.

Như vậy, quy mô GDP Việt Nam xếp trên Philippines, Myanmar, Campuchia, Brunei và Lào. Myanmar, Campuchia, Brunei và Lào có quy mô GDP đạt lần lượt là 59,53 tỷ USD; 28,33 tỷ USD; 18,46 tỷ USD và 16,25 tỷ USD.

Năm 2023, IMF dự báo GDP Việt Nam xếp thứ 3 trong khối ASEAN. Cụ thể, Indoneisa là quốc gia có quy mô GDP được dự báo cao nhất trong khối ASEAN, đạt khoảng 1.389 tỷ USD. Thái Lan xếp thứ 2, quy mô GDP được dự báo đạt khoảng 580,69 tỷ USD. Việt Nam xếp thứ 3 với quy mô GDP được dự báo đạt khoảng 469,62 tỷ USD. Malaysia xếp thứ 4 với quy mô GDP được dự báo đạt 467,46 tỷ USD.

Singapore và Philippines được dự báo xếp thứ 5, 6 trong khối ASEAN với quy mô GDP đạt khoảng 447,16 tỷ USD và 425,66 tỷ USD.

Như vậy, quy mô GDP Việt Nam xếp trên Singapore, Philippines, Myanmar, Campuchia, Brunei và Lào. Myanmar, Campuchia, Brunei và Lào có quy mô GDP đạt lần lượt là 63,56 tỷ USD; 30,71 tỷ USD; 17,94 tỷ USD và 15,04 tỷ USD vào năm 2023.

Trong giai đoạn 2002-2023, Việt Nam là nước có mức tăng GDP nhiều nhất, tăng gấp hơn 10 lần. Các quốc gia còn lại đều có sự cải thiện nhưng chậm hơn: Myanmar tăng hơn 9 lần, Lào tăng hơn 8 lần, Campuchia tăng hơn 7 lần, Indonesia tăng hơn 6 lần, Philippines tăng hơn 5 lần, Singapore tăng gấp 4,83 lần, Thái Lan tăng gấp 4,33 lần, Malaysia tăng gấp 4,25 lần và Brunei tăng gấp 2,77 lần.

Minh Tiến / Nhịp sống kinh tế

“Gấu mẹ vĩ đại” Nga sau một năm cấm vận: Chưa chết nhưng… khó sống!

CNN cho biết, chính phủ Nga đã báo cáo thâm hụt ngân sách khoảng 1,761 tỷ rúp ($23.5 tỷ) vào Tháng Một 2023. Chi tiêu tăng 59% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi doanh thu giảm 35% (ảnh: Getty Images)

Một năm sau cuộc xâm lược Ukraine của Putin, không ít ý kiến cho rằng giải pháp cấm vận không mang lại kết quả như mong muốn. Chế độ Putin vẫn sống nhăn răng. Tuy nhiên, “sống” ở đây nên được hiểu như thế nào?

Với sự ảm đạm của sinh hoạt thường nhật, khó có thể nói kinh tế Nga hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi chính sách cấm vận ngặt nghèo của phương Tây (ảnh: Maksim Konstantinov/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)

Chưa đổ quỵ nhưng bắt đầu gục ngã

Người khổng lồ Nga vẫn “khổng lồ” xét về kích cỡ nhưng sức khỏe người khổng lồ đang ngày càng cạn kiệt (và thậm chí có thể đã đổ gục nếu không có sự hà hơi tiếp sức của Trung Quốc). Áp lực mà thế giới áp đặt cho Kremlin đã làm xói mòn sức mạnh kinh tế Nga. Dưới đây là những thất bại kinh tế đáng chú ý nhất của Nga, theo ghi nhận của Fortune:

Hơn 1,000 công ty toàn cầu đã rút khỏi Nga. Phần lớn trong số đó đã thoái vốn hoàn toàn hoặc đang trong quá trình tách hoàn toàn khỏi Nga và không có kế hoạch quay trở lại. Cần nhấn mạnh, họ là những công ty có doanh thu tương đương 35% GDP của Nga, sử dụng 12% lực lượng lao động của nước này.

AP cho biết thêm, hơn 30 quốc gia tẩy chay Nga, trong đó có Mỹ, EU, Vương quốc Anh, Canada, Úc, Nhật Bản và nhiều nước khác – đại diện cho hơn một nửa nền kinh tế thế giới – là một phần của nỗ lực chưa từng có trong lịch sử kể từ sau Đệ nhị Thế chiến. Họ đã áp đặt giá trần đối với dầu và dầu diesel của Nga, đóng băng các quỹ của Ngân hàng Trung ương Nga và hạn chế quyền truy cập vào SWIFT, hệ thống chi phối các giao dịch tài chính toàn cầu.

Ngoài việc nhắm mục tiêu vào các tổ chức và lĩnh vực kinh tế quan trọng, phương Tây đã trực tiếp trừng phạt khoảng 2,000 công ty, quan chức chính phủ, đầu sỏ chính trị và gia đình của những kẻ chóp bu tinh hoa thân Putin. Tổng cộng, các nước phương Tây đã công bố hơn 11,300 biện pháp trừng phạt Nga kể từ cuộc xâm lược Ukraine của Putin và đóng băng khoảng $300 tỷ dự trữ ngoại hối của nước này.

Các biện pháp trừng phạt khiến họ không thể truy cập vào tài khoản ngân hàng lẫn sự tiếp cận thị trường tài chính ở Mỹ, chặn đứng việc họ kinh doanh với người Mỹ và đi du lịch đến Hoa Kỳ, v.v. Năm 2022, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã thành lập một lực lượng đặc trách truy lùng các khoản thu bất chính của giới nhà tài phiệt Nga. Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã tịch thu hai du thuyền sang trọng – ở Fiji và Tây Ban Nha – được cho là thuộc về các nhà tài phiệt. Công tố viên cũng đưa ra các cáo buộc hình sự đối với các nhà tài phiệt bị cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt, trong đó có Oleg Deripaska, một ông trùm nhôm và là cộng sự thân cận của Putin.

Sự rút lui của các tập đoàn đa quốc gia khổng lồ đã tác động rất mạnh đến hoạt động sản xuất của nền công nghiệp Nga nói chung (ảnh: Vlad Karkov/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)

Chính sách cấm vận phiên bản mới

Không như các biện pháp trừng phạt áp đặt cho Iran và Triều Tiên, những hạn chế đối với Nga nhắm vào các ngành, công ty và cá nhân cụ thể. Cách tiếp cận này được thiết kế để giữ cho dầu và khí đốt tự nhiên của Nga lưu thông, nhằm hạn chế sự gián đoạn đối với nền kinh tế toàn cầu. Việc có thể tiếp tục xuất khẩu năng lượng đã giúp Nga bổ sung nguồn tài chính và ngăn chặn sự suy giảm nghiêm trọng. Đó là lý do Nga chưa chết. Tuy nhiên, một quốc gia công nghiệp hóa với quy mô lớn (là nền kinh tế lớn thứ 11 trên thế giới vào năm 2021) chưa bao giờ phải đối mặt với áp lực tài chính như vậy.

CNN cho biết, chính phủ Nga đã báo cáo thâm hụt ngân sách khoảng 1,761 tỷ rúp ($23.5 tỷ) vào Tháng Một 2023. Chi tiêu tăng 59% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi doanh thu giảm 35%. Phó Thủ tướng Alexander Novak cho biết Nga sẽ cắt sản lượng dầu khoảng 5% bắt đầu từ Tháng Ba 2023. Janis Kluge, một chuyên gia về kinh tế Nga tại Viện Các vấn đề An ninh và Quốc tế của Đức, nói: “Kỷ nguyên kiếm được lợi nhuận trời cho từ thị trường dầu mỏ và khí đốt đối với Nga đã kết thúc”.

Đời sống ngày càng khó khăn là điều không người dân nào không cảm nhận được (ảnh: Getty Images)

Trong khi đó, đồng rúp đã giảm xuống mức yếu nhất so với đôla Mỹ kể từ Tháng Tư 2022. Sự yếu kém của đồng tiền đã góp phần làm tăng lạm phát. Hầu hết doanh nghiệp nói rằng họ không thể nghĩ đến việc phát triển ở thời điểm này do mức độ bất ổn kinh tế cao, theo một cuộc khảo sát gần đây của một tổ chức tư vấn Nga. Một cuộc khảo sát hơn 1,000 doanh nghiệp Nga do Viện Tăng trưởng Kinh tế Stolypin thực hiện vào Tháng Mười Một 2022 cho thấy gần một nửa có kế hoạch duy trì sản xuất trong một đến hai năm tới và không nghĩ đến tăng trưởng.

Daniel Fried, cựu trợ lý ngoại trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu và Á-Âu, nói rằng “việc hoạch định chính sách cấm vận kiểu này là một phát súng trong bóng tối.”

Dĩ nhiên với nền kinh tế qui mô lớn như vậy thì không có chuyện trong một sớm một chiều mà gấu Nga ngã gục hoàn toàn.

Tom Firestone, một luật sư về lệnh trừng phạt, cho biết cần thêm thời gian để các lệnh trừng phạt có hiệu lực. Bất cứ ai mong đợi các biện pháp trừng phạt lớn có thể khiến chế độ Nga sụp đổ lập tức là không hợp lý.

Tom Firestone nói: “Đó là một nền kinh tế lớn với nguồn dự trữ lớn. Họ có rất nhiều đối tác thương mại. Những gì chúng ta đang chứng kiến và những gì chính phủ Mỹ đang nói cho thấy họ (phương Tây) đang đi đúng hướng và điều đó đã hạn chế nghiêm trọng khả năng hoạt động của Nga”.

Hơn nữa, Nga cũng xoay sở bằng cách móc nối với các quốc gia từ chối tham gia nỗ lực trừng phạt. Theo Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ, xuất khẩu của Nga sang Brazil, Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng ít nhất 50% kể từ khi chiến tranh bắt đầu so với năm trước đó. Ngoài ra, Nga vẫn tiếp tục xuất khẩu một số loại gỗ, nhôm và các hàng hóa khác sang Mỹ, dựa trên nhu cầu đối với các sản phẩm này ở Mỹ. Hàng hóa của Nga nhập khẩu vào Hoa Kỳ đạt tổng trị giá $14.5 tỷ vào năm 2022 – tương đương chưa đến 1% tổng hàng hóa nhập khẩu của Hoa Kỳ và bằng khoảng một nửa trong $30 tỷ nhập khẩu của Nga vào Mỹ vào năm 2021.

Để chống trả luật cấm vận phương Tây, Kremlin phải bung tiền ra thật nhiều. Chi tiêu chính phủ tăng 30% so với năm trước. Ngân sách liên bang năm 2022 của Nga bị thâm hụt 2.3%. Putin phải lựa chọn giữa việc tăng cường chi tiêu quân sự và đầu tư vào các chương trình xã hội như nhà ở và giáo dục – một quyết định có thể gây ra hậu quả cho cả cuộc chiến và sự ủng hộ của công chúng Nga.

Trong thực tế, doanh thu năng lượng của Nga giảm mạnh. Nền kinh tế Nga từ lâu sống nhờ công nghiệp dầu khí, chiếm hơn 50% doanh thu của chính phủ, hơn 50% thu nhập xuất khẩu và gần 20% GDP mỗi năm. Trong những tháng đầu tiên sau cuộc xâm lược, thu nhập từ năng lượng của Putin đã tăng vọt. Giờ đây, theo các nhà kinh tế của Deutsche Bank, Putin đã mất $500 triệu thu nhập từ xuất khẩu dầu khí mỗi ngày.

Điều khiến cho tương lai Nga ảnh hưởng đáng kể nữa là sự ra đi của hàng triệu người. Thoạt đầu là cuộc tháo chạy của khoảng 500,000 công nhân lành nghề vào Tháng Ba 2022 rồi tiếp đó là ít nhất 700,000 người nữa, chủ yếu nam giới trong độ tuổi lao động chạy trốn khỏi lệnh bắt lính vào Tháng Chín của Putin. Chỉ riêng Kazakhstan và Georgia, mỗi nơi hiện có ít nhất 200,000 người Nga tạm đến náu thân.

Điều gì xảy ra trong năm 2023?

Ở cấp độ người tiêu dùng hàng ngày, đối diện sự rút lui của các công ty phương Tây, doanh nghiệp Nga đang lấp đầy khoảng trống. Một công ty khởi nghiệp của Nga đã tạo ra một sản phẩm tương tự McDonald’s khá thuyết phục. Tuy nhiên, một số lĩnh vực phải chịu thiệt hại nặng nề do lệnh trừng phạt cùng sự ra đi của các công ty nước ngoài. Công nghiệp xe hơi bị ảnh hưởng nặng nề. Một phân tích thị trường từ Hiệp hội các doanh nghiệp châu Âu, đại diện cho các công ty châu Âu tại Nga, cho biết doanh số bán xe hơi mới trong Tháng Một thấp hơn 63% so với một năm trước đó.

Những nhà sản xuất xe hơi nội địa như Avtovaz, nơi sản xuất chiếc Ladas mang tính biểu tượng, đã phải vật lộn với tình trạng thiếu linh kiện và vật liệu. Ngành công nghiệp xe hơi Nga gần như chết đứng sau khi các công ty như Volkswagen, Renault, Ford và Nissan tạm dừng sản xuất và bắt đầu bán tài sản địa phương của họ vào năm ngoái.

Ảnh: Jakub Porzycki/NurPhoto via Getty Images

Tại Ba Lan vào Thứ Ba 21 Tháng Hai 2023, Tổng thống Biden nói rằng “chúng tôi sẽ công bố thêm các biện pháp trừng phạt trong tuần này cùng với các đối tác của mình.”

___________

Bộ Tài chính Hoa Kỳ dự kiến áp đặt một đợt trừng phạt lớn khác đối với Nga. Daniel Pickard, một luật sư về chính sách cấm vận, cho biết các biện pháp trừng phạt “sẽ tiếp tục được sử dụng với tần suất cao hơn, cho phép tổng thống hành động mà không cần phải hỏi ý kiến Quốc hội và có thể được điều chỉnh liên quan đến các sự kiện đang thay đổi trên thực tế.”

Bất luận thế nào, các vết nứt trong nền kinh tế đang bắt đầu lộ ra và chúng sẽ giãn rộng ra trong 12 tháng tới. EU – từng chi hơn $100 tỷ cho nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2021 – đã đạt được những bước tiến lớn trong việc loại bỏ dần việc mua nhiên liệu. EU đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên của Nga vào năm ngoái và chính thức cấm hầu hết hoạt động nhập khẩu dầu thô của Nga bằng đường biển vào Tháng Mười Hai.

“Năm nay thực sự có thể là một bài kiểm tra quan trọng,” nhận xét của Timothy Ash, một thành viên cộng tác trong chương trình Nga và Á-Âu tại Chatham House. Bloomberg Economics ước tính cuộc chiến của Putin ở Ukraine sẽ làm thiệt hại $190 tỷ trong tổng sản phẩm quốc nội của Nga vào năm 2026 so với trước thời điểm trước chiến tranh.

Việt Bình / Saigon Nhỏ