Khách sạn Việt vào top nên đặt phòng năm 2023

Anam Mũi Né nằm trong danh sách những cái tên được CNN gợi ý nên đặt phòng nếu có ý định du lịch trong năm 2023.

CNN yêu cầu các chuyên gia du lịch “lựa chọn cẩn thận” 10 khách sạn mới, khai trương trong 2022 và 2023 để giới thiệu với du khách khắp thế giới. Danh sách được công bố ngày 27/12, lựa chọn theo tiêu chí: mới mở (2022-2023), là nơi nghỉ dưỡng sang trọng đẳng cấp hoặc là điểm đến thời thượng trong các khu đô thị lớn của thế giới. Bên cạnh đó, việc di chuyển đến khách sạn phải thuận tiện, ẩm thực phong phú và xứng đáng cho một kỳ nghỉ hạng A.

The Anam Mũi Né, Việt Nam

“Có nhiều khu nghỉ dưỡng sẽ khai trương tại Việt Nam vào năm sau, nhưng chúng tôi chọn The Anam Mũi Né, khu nghỉ sẽ mở cửa vào tháng 1”, CNN viết về khách sạn ở Việt Nam.

Các chuyên gia lựa chọn nơi này do khách sạn mang lại cho họ cảm giác đặc biệt, với thiết kế thanh lịch, nhiều chi tiết được trang trí thủ công. Khách sạn có 127 phòng, mỗi phòng đều trưng bày những bức tranh gốc của các họa sĩ Việt Nam, với nội dung kể về phong cảnh, văn hóa của đất nước. Giá phòng từ 260 USD. Ảnh: Booking

Punakha River Lodge, Bhutan

Punakha River Lodge mở cửa đón khách từ 9/2023. Khu nhà bằng gỗ này chỉ có sáu dãy phòng dạng lều và hai biệt thự có bể ngâm riêng, bồn tắm nước nóng (tùy theo mùa). Khách sạn nằm bên bờ sông Mo Chhu, sâu trong thung lũng Punakha. Mỗi phòng đều có tầm nhìn thẳng ra dãy Himalaya. Các hoạt động giải trí khi đến đây gồm: đi bộ đường dài, thăm đền thờ của người Bhutan, ăn trưa trên cánh đồng lúa, tắm đá nóng truyền thống. Giá phòng chưa công bố. Ảnh: andbeyond

Emerald Faarufushi Resort & Spa, Maldives

Emerald Faarufushi nằm trên đảo san hô vòng Raa (Raa Atoll) có khí hậu nhiệt đới, cây cối tươi tốt và nắng ấm quanh năm, xung quanh là biển. Du khách có thể chọn một trong số 38 biệt thự trên bãi biển, hoặc 42 biệt thự mặt nước. Ngoài ra, nơi này còn có một spa, trung tâm lặn biển, câu lạc bộ dành cho trẻ nhỏ lớn nhất Maldives và năm nhà hàng (khách đến đây sẽ được cung cấp dịch vụ ăn, uống trọn gói ngày ba bữa). Khách sạn khai trương tháng 10/2022. Giá phòng từ 1.378 USD. Ảnh: Emerald Faarufushi Resort & Spa

Hoshino Resort KAI Yufuin, Nhật Bản

“Không có một danh lam thắng cảnh nào đẹp hơn KAI Yufuin, một nhà nghỉ kiểu truyền thống nằm bên suối nước nóng giữa vùng núi Yufu và cánh đồng lúa nổi tiếng ở Oita”, CNN viết về khu nghỉ dưỡng mới khai trương tháng 8 Hoshino Resort KAI Yufuin ở Nhật Bản. Kiến trúc sư chính của khách sạn là Kengo Kuma, người được TIME vinh danh là kiến trúc sư có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2021. Khu nghỉ có 45 phòng, xen giữa những ruộng bậc thang. Nơi này có ba suối nước nóng. Bên cạnh đó, khu nghỉ có một dãy phòng riêng. Giá phòng từ 250 USD. Ảnh: Hoshino Resorts

Atlantis The Royal, Dubai

Atlantis The Royal, Dubai là nơi ở sang trọng, được đánh giá là một “công trình kiến trúc kỳ công, với 795 phòng xa hoa”. Trong số này 44 phòng có hồ bơi vô cực, 17 nhà hàng và quán bar. Trong đó, 8 nhà hàng do các đầu bếp nổi tiếng thế giới đảm nhiệm như Heston Blumenthal, Nobu Matsuhisa và José Andrés. Khách sạn còn có thủy cung sứa lớn nhất thế giới, đài phun nước thở ra lửa và bãi biển riêng. Dự kiến khách sạn mở cửa vào tháng 1/2023, giá phòng từ 1.443 USD. Ảnh: Atlantis The Royal

Conrad Los Angeles, Mỹ

Khách sạn khai trương vào mùa hè năm nay, có 305 phòng được bao quanh là cửa kính trong suốt từ trần đến sàn, giúp du khách có tầm nhìn toàn cảnh Los Angeles. Điểm nổi bật của khách sạn là có hai nhà hàng của đầu bếp nổi tiếng thế giới José Andrés: một quán ăn kiểu Tây Ban Nha và một quán nằm trên sân thượng, phục vụ cocktail cùng các món ăn kiểu châu Á và Latin. Giá phòng từ 490 USD. Ảnh: Conrad Hotels

https://c432645f804e1dbac23431bd358881aa.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-40/html/container.html

The Ritz-Carlton Melbourne, Australia

CNN chấm điểm cộng cho khách sạn khai trương hồi tháng 3 này là tốc độ thang máy rất nhanh. Nơi này có 257 phòng, nhìn ra sông Yarra, sân vận động Marvel và toàn thành phố. Các điểm nổi bật khác là hồ bơi vô cực được bao quanh bởi các cửa sổ kính trong suốt, hệ thống sưởi khi trời lạnh, phòng tập yoga, xông hơi, sáu phòng trị liệu sức khỏe. Giá phòng từ 450 USD. Ảnh: Khách sạn

The Homestead, Nambiti, Nam Phi

Khu nghỉ sang trọng thân thiện môi trường có 12 dãy phòng. Nơi đây được ví như “nơi tạo nên những giấc mơ”, nằm ở trung tâm của khu bảo tồn tư nhân Nambiti, nơi sinh sống của các động vật hoang dã. Các hoạt động chủ yếu của khách khi đến đây giải trí là tham gia các chuyến safari, chụp ảnh động vật hoang dã, du ngoạn bằng xe đạp, nấu ăn bằng các sản vật địa phương. Nơi này cũng có một hồ bơi vô cực, với tầm nhìn ra thảo nguyên rộng lớn. Dự kiến khách sạn mở cửa vào cuối năm 2023. Giá phòng chưa công bố. Ảnh: Homestead

The Rome EDITION, Italy

Thương hiệu EDITION Hotels chuẩn bị khai trương năm khách sạn mới trên toàn cầu vào năm 2023, nhưng các chuyên gia lưu ý đến khu lưu trú tại Italy đầu tiên. Khách sạn nằm trong một tòa nhà lịch sử được miêu tả là “xinh đẹp”, chỉ cách đài phun nước Tritone vài bước chân. Khách sạn có 93 phòng, gồm hai căn hộ áp mái, mỗi căn đều có sân riêng. Các điểm nổi bật khác gồm quầy bar phục vụ cocktail thủ công, nhà hàng ngoài trời, hồ bơi trên tầng mái và sân hiên với tầm nhìn bao quát thành phố. Giá phòng chưa được công bố. Ảnh: Rome Edition

https://c432645f804e1dbac23431bd358881aa.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-40/html/container.html

Hôtel Dame des Arts, Paris, Pháp

Paris gắn liền với biểu tượng của sự hào nhoáng và sang trọng. Và Hôtel Dame des Arts mang lại cho du khách cảm giác đó một cách trọn vẹn. Khách sạn có 109 phòng, được trang trí với đồ nội thất được đặt làm riêng. Một phần ba số phòng có sân hiên nhìn ra tháp Eiffel. Nơi được coi “viên ngọc quý nhất” của khách sạn là quầy bar rộng rãi nằm trên tầng mái, phục vụ rượu champagne, cocktail thủ công và tầm nhìn 360 độ toàn thành phố. Nơi đây dự kiến ​​sẽ khai trương tháng 2/2023. Giá phòng chưa công bố. Ảnh: Hôtel Dame des Arts

Anh Minh (Theo CNN)

Chuyện với người em gái Giáo sư Hoàng Xuân Hãn

Những ngôi biệt thự. Những cư dân quanh hồ HaLe (hồ Thiền Quang) bây giờ gần nơi cơ quan tôi tòng sự, nhớ nhiều những năm xa ấy có nhiều mối quan hệ. Tôi đang nhớ lại cuộc ngồi vợi cả một buổi chiều ở căn nhà gần hồ Thiền Quang. Nhà bà Hoàng Thị Cúc, người em gái ruột của Giáo sư Hoàng Xuân Hãn

Bà Hoàng Thị Cúc người manh mảnh, đi đứng có chút lập cập nhưng cung cách tiếp chuyện, nhất là trí nhớ cứ rạch ròi, vanh vách cùng chất giọng vang và thanh.

Căn buồng hẹp, chiếc giường con kề liền với bàn nước… Cụ thân sinh bà Cúc và ông Hãn học Nho. Thuở nhỏ nhà nghèo, phải lấy lá chuối khô ép ngồi trên lưng trâu mà học. Hai cụ sinh được 8 người con cả thẩy.

320985175_469636738705789_1579382482862474409_n.jpg -0
Cố Giáo sư Hoàng Xuân Hãn.

Thứ tự là Hoàng Xuân Vân, Hoàng Xuân Hồng, Hoàng Thị Hảo, Hoàng Xuân Hãn, Hoàng Xuân Mẫn, Hoàng Xuân Hà, Hoàng Thị Cúc và út là Hoàng Xuân Bình.

Hai người con trai đầu là Hoàng Xuân Vân, Hoàng Xuân Hồng bị bắn oan trong cải cách ruộng đất (sự kiện này có ít nhiều ảnh hưởng tới người con trai thứ Hoàng Xuân Hãn, chuyện đó xin được nói sau). Bà con gái thứ Hoàng Thị Hảo có một người con trai duy nhất, sau này là liệt sĩ. Người con thứ năm là Hoàng Xuân Mẫn.

Ông Mẫn sang Pháp trước Cách mạng Tháng Tám khá lâu. Từng là bạn thân của Ngô Đình Diệm lẫn Ngô Đình Nhu. Năm 1946, Hồ Chủ tịch sang Paris với tư cách là thượng khách của Chính phủ Pháp, Hoàng Xuân Mẫn dẫn đầu khối trí thức Việt Nam nghênh đón Cụ Hồ tại sân bay Lơ Buốc-giê.

Ngay ngày hôm sau, Thủ đô Paris của nước Pháp bất ngờ, xôn xao bởi cái tin Quốc kỳ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đang phấp phới bay trên gác chuông Nhà thờ Đức Bà. Người ta bất ngờ bởi nơi ấy gần như là biểu tượng của nước Pháp xưa nay, không có bất kỳ thứ gì có thể “ngự trên đó cả…

“Thủ phạm” là bác sĩ Hoàng Xuân Mẫn!

Sau  này, “thủ phạm bác sĩ Hoàng Xuân Mẫn đã bị trách cứ và nhận khuyết điểm ”manh động” của mình. Bác sĩ phân trần là do thích quá, sướng quá bởi lần đầu tiên chứng kiến Lễ đón Hồ Chủ tịch, các nhân vật hàng đầu của nước Đại Pháp đã phải cúi đầu trước quốc kỳ của một nước thuộc địa Pháp thì hà cớ chi lại không trưng sắc cờ đỏ sao vàng ấy lên cho thiên hạ một phen… lác mắt!

Thời gian Bác Hồ lưu tại Pháp, bác sĩ Mẫn đã góp nhiều công sức nhiệt thành giúp đỡ phái đoàn ta. Một việc mà chắc bác sĩ Hoàng Xuân Mẫn mãi ngậm cười nơi chín suối là ông đã tiến cử người bạn thân của mình là Phạm Quang Lễ với Bác Hồ. Sau này người bạn kỹ sư ấy đã trở thành niềm tự hào của giới trí thức lẫn mọi lương dân nước Việt: Giáo sư Trần Đại Nghĩa.

…Năm xa ấy, bà Cúc đã sang Pháp thăm người anh ruột Hoàng Xuân Hãn. bác sĩ Mẫn có dặn lại em gái mình là hồi năm 1946, ông có biếu Cụ Hồ một số cặp kính dùng cho người cao tuổi. Bây giờ Cụ Hồ không còn nữa nhưng một Bảo tàng về Bác nay mai nếu có thì nên làm cái việc sưu tầm. Nếu không đủ thì tìm lấy một cặp kính ấy để làm kỷ niệm (chẳng hay thời điểm này, Bảo tàng Hồ Chí Minh ở Hà Nội có còn may mắn lưu lại cặp kính nào của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở thời điểm ấy?).

Sau này, Hội nghị Paris về Việt Nam, gia đình bác sĩ Mẫn đã nhiệt tâm giúp đỡ phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nhiều việc. Cố vấn Lê Đức Thọ, Bộ trưởng Xuân Thuỷ đã có dịp ghé qua nhà ông bà… Bác sĩ có 5 người con, hầu hết thành đạt. Có mấy người con đều nối được nghiệp bố.

Bác sĩ nhãn khoa Hoàng Xuân Thanh, ngoài 30 tuổi đã được Đài truyền hình TF1 của Pháp bình chọn là 10 ngôi sao khoa học nổi tiếng của nước Pháp kèm một chương trình tường thuật trực tiếp trên tivi ca mổ mắt mang lại ánh sáng cho một cụ bà 85 tuổi. Còn bác sĩ nhãn khoa Hoàng Xuân Mai lấy nhà báo La Bê, một đảng viên cộng sản Pháp có thời gian hoạt động hợp pháp dưới chế độ chính quyền Sài Gòn với những bài báo nổi tiếng trên các tờ Lumanité, Le Nouvel observateur.

Một người con trai thứ, anh ruột bà Cúc là bác sĩ Hoàng Xuân Hà. Bác sĩ Hà đã nhiều năm là cộng sự đắc lực của bác sĩ Vũ Văn Cẩn, sau này là Bộ trưởng Bộ Y tế.

Người con trai út Hoàng Xuân Bình từng được lựa chọn kỹ càng để làm công tác đặc biệt. Năm 1945, ông được chọn làm vệ sĩ cho Cố vấn Vĩnh Thuỵ (Bảo Đại) trong những ngày ngắn ngủi được Bác Hồ mời ra Hà Nội.

Câu chuyện lúc đứt lúc nối…

Bà Cúc là cháu nội một quan Tuần phủ, bạn với Tuần phủ Vi Văn Định. Ông nội bà lấy vợ Lạng Sơn. Sau đó ông đổi về mạn xuôi và qua đời sau một cơn bạo bệnh tại quê nhà… Khi ấy do kẹt về kinh tế lại được tấm thịnh tình của bạn đồng liêu giúp đỡ, hai người trong số đàn con của quan Tuần được Vi Văn Định đưa về nuôi…

Về chuyện này, nhà sử học Đào Duy Anh, chỗ đi lại thân tình với gia đình Hoàng Xuân Hãn trong một chuyến điền dã lên mạn Lạng Sơn đã tình cờ phát hiện trên bàn thờ nhà nọ có hình quan Tuần – ông nội của bà Cúc mà ông Đào Duy Anh có biết. Thế là ông Đào Duy Anh về kể lại cho bà Cúc…

Rồi gió thổi mây bay những là yên hàn, tao loạn… Chốc đà mấy chục năm có dư, đã những da mồi tóc bạc. Năm 1977, bà mới sang Pháp gặp lại chồng và anh trai mình, nhà sử học Hoàng Xuân Hãn. Vợ Giáo sư Hãn là Nguyễn Thị Bính, con gái ông ký ga Hàng Cỏ quê ở Thường Tín. Bà Bính là dược sĩ và ông Hãn cũng có một hiệu thuốc tây to từ trước Cách mạng Tháng Tám ở Hà Nội.

 Buôn có bạn, bán có phường. Sự hợp sức làm ăn của ông bà Cúc cùng ông bà Hãn trong nhiều năm đã mang lại nhiều mối lợi lớn… Có như vậy họ mới có thể san sẻ thuốc men ra vùng chiến sự những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Bà Cúc còn nhớ khi đó nhà báo U.Bơcset đã tìm đến cuộc kháng chiến của chúng ta và có một thời gian dài ở Hà Nội và thường qua lại, có khi ăn ở tại nhà ông bà Hoàng Xuân Hãn. Không biết họ quen biết nhau từ khi nào. Khi Giáo sư Hoàng Xuân Hãn qua Pháp, bà Bính cũng đi theo…

Có lẽ suốt 8 năm, từ năm 1977 đến năm 1983, quãng thời gian này bà mới có điều kiện để gần gũi người anh trai của mình, bởi từ nhỏ đến khi sang Pháp, như bà nói lúc nào cũng thấy ông ấy miệt mài bấn bíu với sách vở, với việc viết lách… Nhưng cũng chỉ ngồi với bà em chốc lát thôi, ông anh trai lại quày quả trở lên phòng làm việc.

Giáo sư Hãn tiếp khách ít lắm. Họa hoằn thôi. Cánh cửa buồng làm việc của ông đóng suốt ngày, thi thoảng lại vang lên âm thanh tiếng máy chữ. Phụ tá của ông nhiều năm là ông Tạ Trọng Hiệp, một trí thức người Việt ở Paris và cũng là học trò của Giáo sư Hãn. Ông Hiệp rành chữ Hán lẫn chữ Nôm, suốt ngày cùng Giáo sư Hãn rì rầm bàn bạc, biên biên chép chép…

 Bà Cúc nhớ lần đó ông dặn người nhà bữa nay có khách từ Việt Nam sang mà khách quí, còn cẩn thận dặn người nhà chớ làm phiền và chuẩn bị mấy thức để tiếp khách.

Rồi khách tới… Chủ, khách làm việc miệt mài cả ngày. Sau này khách về, bà mới hay đó là những cán bộ của Nhà nước sang nhờ Giáo sư Hoàng Xuân Hãn giúp cho một số tài liệu phục vụ cho việc bảo vệ chủ quyền quốc gia Biển Đảo.

Qua ông Hiệp, bà cũng được biết những tài liệu ấy quí hiếm đến mức chỉ có ông Hãn và mối quan hệ đặc biệt của ông với một số cơ quan lưu trữ của Pháp và Toà Thánh Va-ti-căng mới có được! Và nhiều cán bộ, nhà khoa học từ bên nước sang cũng tìm đến tận nhà Giáo sư Hãn bàn soạn trao đổi…

Ông Hãn sức khoẻ không được tốt, có mỡ trong máu nên chị người làm kiêng khem cẩn thận cho ông lắm. Chế độ ăn uống ngặt nghèo. Mỗi bữa chỉ mấy con cá nục rim khô… Ông anh trai cười, trỏ vào đĩa cá nói với người em ruột “Tôi chỉ khoái món ni thôi O à…”.

Bữa sáng thì mấy lát bánh nhạt. Những đêm khó ngủ có bận sắp sáng tới nơi rồi mà bà Cúc vẫn mồn một nghe âm thanh lóc cóc của cái máy chữ cổ lỗ dưới những ngón tay gầy guộc của ông anh. Bà rưng rưng nghĩ tới cảnh ở đất khách quê người, không thiếu gì những của ngon vật lạ mà anh mình sống có khác chi một thầy tu?

Hai ông bà vò võ mỗi một mình không con cái mà lúc nào cũng ham công tiếc việc… Rồi có một bận, chỉ hai anh em ngồi với nhau, bà ngập ngừng rồi hỏi thẳng:

– Anh chị có định về xứ không…

Bà thấy ông anh lặng đi một hồi, rồi thủng thẳng… Cái thủng thẳng ấy không phải qua quýt cho xong việc mà bà thấy lộ ra vẻ day dứt đau đớn.

– Lỡ rồi O ạ… Không hiểu sao nhớ lại chuyện của hai ông anh, tui lại cứ giật mình…

Lan man bà lại chợt nhớ đến lá số mà ông cụ thân sinh “bốc” cho ông anh mình từ thuở còn bé tí rằng ”thằng này có sao Bắc đẩu chiếu mệnh. Tài giỏi. Nhưng đường con cái thì lận đận”.

Bà không tin những chuyện ấy, nhưng giờ đến cái tuổi này chợt nghĩ lại, chợt giật mình!

Nỗi phiền muộn cứ tiếp nối cho tới khi về nước, bên nỗi đau được tin anh mình trút hơi thở cuối cùng nơi xứ lạ, lại thêm cái nỗi người con nuôi của anh chị mình không hiểu sao cứ lừng khừng chậm thực hiện di chúc của ông là hiến toàn bộ thư viện của Giáo sư Hoàng Xuân Hãn cho Nhà nước?

Bà Cúc mất đã lâu, thọ 86 tuổi.

Xuân Ba / Van Nghệ CA

Đây là lý do tại sao mất 200 tỷ USD mà “gã ngông cuồng” Elon Musk vẫn bình chân như vại

Đây là lý do tại sao mất 200 tỷ USD mà "gã ngông cuồng" Elon Musk vẫn bình chân như vại

Các bạn không nghe nhầm đâu. Năm 2022 vừa qua, có một tỷ phú đã mất tới 200 tỷ USD tài sản ròng. Thế nên, nếu bạn có thua lỗ trong năm vừa qua, đừng quá buồn vì có người còn mất tới gần 4,7 triệu tỷ đồng cơ mà.

Mất 200 tỷ USD là trải nghiệm thế nào, hãy hỏi Elon Musk.

Kết thúc năm 2022, tỷ phú nổi tiếng ngông cuồng Elon Musk trở thành người đầu tiên trong lịch sử mất 200 tỷ USD. Thế nhưng, với 137 tỷ USD còn lại, người đàn ông giàu thứ 2 thế giới cũng chẳng cần phải buồn bởi đó là số tiền khổng lồ, nằm ngoài sức tưởng tượng của hầu hết nhân loại.

Elon Musk làm gì mà giàu thế?

Bạn có bao giờ tự hỏi tài sản của tỷ phú Elon Musk tới từ đâu hay không? Để chúng tôi giải đáp cho bạn nhé.

Sinh năm 1971 tại Nam Phi, Elon Musk hiện là CEO của Tesla – công ty xe điện lớn nhất thế giới, nhà sáng lập SpaceX, công ty hàng không vũ trụ tư nhân đầu tiên đưa người ra vũ trụ và CEO mạng xã hội Twitter sau thương vụ mua lại đình đám. Ngoài ra, ông cũng sáng lập và đồng sáng lập các công ty Boring Company, Neuralink và OpenAI.

Hiện tại, tài sản của Musk chủ yếu tới từ Tesla, SpaceX và Twitter.

Những dự án tham vọng, chưa từng có tiền lệ khiến Elon Musk được mô tả là Iron Man ngoài đời thực. Tuy nhiên, mơ ước được chôn trên sao Hỏa còn khiến ông được biết tới là tỷ phú “ngông cuồng” nhất hành tinh.

Trên thực tế, thành công đầu tiên của Elon Musk lại tới từ Zip2, công ty phần mềm mà ông và em trai thành lập năm 1995. 4 năm sau, Compaq mua lại Zip2 với giá 307 triệu USD tiền mặt và 34 triệu USD cổ phiếu.

Ngay sau khi bán Zip 2, Elon Musk thành lập X.com, một công ty về dịch vụ tài chính trực tuyến và thanh tuán qua email. Công ty này mua lại Confinity và PayPal ra đời. Đến năm 2002, Ebay mua lại Paypal với giá 1,5 tỷ USD và Elon Musk có thêm nhiều triệu USD khi nắm 11,7% cổ phần công ty.

Cùng năm, SpaceX ra đời. 2 năm sau, ông trở thành chủ tịch của Tesla Motors. Đến bây giờ, cả SpaceX và Tesla đều đã trở thành công ty có giá trị vốn hóa trên 100 tỷ USD. Riêng Tesla có lúc còn có giá trên 1.000 tỷ USD.

Mất 200 tỷ USD là trải nghiệm thế nào?

Mặc dù nhiều người lao đao vì đại dịch Covid-19 nhưng kỳ nguyên tiền rẻ giúp cổ phiếu Tesla bùng nổ. Tháng 11/2021, doanh nghiệp này đạt đỉnh 1.000 tỷ USD giá trị vốn hóa và tài sản của Elon Musk cũng tăng lên tới 340 tỷ.

Tuy nhiên, gió đã đổi chiều. Lạm phát tăng cao khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng mạnh lãi suất với tốc độ chưa từng có sau nhiều thập niên dẫn tới cú bán tháo với cổ phiếu công nghệ. Tesla không tránh được ảnh hưởng.

Chưa tới 13 tháng qua, 200 tỷ USD đã bị thổi bay khỏi tài sản ròng của Elon Musk. Chưa ai trong lịch sử loài người mất tiền nhiều như thế. Và tệ hơn nữa, số tiền đó bị thổi bay trong thời gian ngắn kỷ lục.

javascript:if(typeof(admSspPageRg)!=’undefined’){admSspPageRg.draw(4087);}else{parent.admSspPageRg.draw(4087);}

Thắng làm vua, thua bị chửi và Elon Musk không phải ngoại lệ. Cú sập của cổ phiếu Tesla khiến Musk rơi vào trung tâm của búa rìu dư luận. Các bài viết chỉ trích ông thường xuyên xuất hiện trên mặt báo khắp toàn cầu.

Vậy, liệu Elon Musk có buồn khi mất tiền nhiều nhất lịch sử?

Câu trả lời có lẽ là không. Ở đỉnh cao, tổng giá trị tài sản ròng của Elon Musk là 340 tỷ USD nhưng phần nhiều trong số chúng là cổ phiếu, cổ phần. Nói cách khác, đó là tài sản vẫn nằm trên… giấy.

Dù đã đánh mất vị trí người giàu nhất hành tinh nhưng tính đến ngày cuối cùng của năm 2022, tài sản của Elon Musk vẫn lên tới 137 tỷ USD. Bạn đã bao giờ từng nghĩ Musk có thể mua được những gì với số tiền này hay chưa? Hãy cùng chúng tôi “Việt hóa” số tiền này nhé!

Theo Bloomberg, số tiền này có thể mua 74,1 triệu ounce vàng (1 ,34g), xấp xỉ 2.100 tấn.

Nếu đổi ra dầu thô, mặt hàng đang rất được quan tâm ở thời điểm này, số lượng là 1,59 tỷ thùng.

137 tỷ USD còn tương đương 0,588% GDP Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Tương đương 1,96% tổng tài sản của 500 người giàu nhất hành tinh.

Nó còn bằng 34,6% tổng số học bổng đại học của 100 trường đại học top đầu của nước Mỹ.

200 lãnh đạo doanh nghiệp được trả lương lớn nhất của Mỹ cày cuốc khoảng 20 năm để có số tiền đó.

Trung bình, một hộ gia đình ở Mỹ phải làm tầm 2 triệu năm để có tài sản như Elon Musk.

Số tiền này đủ mua 8,43% tổng số nhà đang được rao bán ở Mỹ.

Với tài sản khổng lồ của mình, có lẽ Elon Musk sẽ không cần phải bận tâm tới việc buồn khi 200 tỷ USD bị thổi bay.

Nguồn: Tổng hợp / Theo Nhịp sống Thị trường

Yevgeny Prigozhin, từ kẻ bán hotdog trở thành nhân vật quyền lực khuynh đảo Kremlin

Yevgeny Prigozhin (ảnh: Mikhail Svetlov/Getty Images)

Viết trên The New York Times ngày 26 Tháng Một 2023, nhà báo Nga Mikhail Zygar, tác giả quyển All the Kremlin’s Men: Inside the Court of Vladimir Putin, nhận định rằng trên chính trường Nga hiện tại, không nhân vật nào quyền lực hơn Yevgeny Prigozhin – nếu không kể Tổng thống Vladimir Putin.

Nhân vật quyền lực số một nước Nga, sau Vladimir Putin

Là người sáng lập công ty quân sự tư nhân Wagner với đám lính đánh thuê thiện chiến (Wagner vừa bị Mỹ đưa vào danh sách trừng phạt vào ngày 26 Tháng Một 2023), Prigozhin là kẻ giờ đây “hét ra lửa, xịt ra khói”, không coi đám tướng bốn sao Nga ra gì, và có thể “muốn gì được nấy”…

Ngay từ đầu cuộc chiến Ukraine, Putin luôn chủ động giành vị thế quyền lực số một, bảo đảm rằng các đối thủ cạnh tranh không thể xuất hiện với hình ảnh lấn át mình và rằng tình thế đưa đất nước vào chiến tranh không tạo ra một nhà lãnh đạo quân sự nào có thể gây ra mối đe dọa cho ngai vàng Sa hoàng thời hiện đại của mình. Hè 2022, khi vị tướng đầy tham vọng Alexander Lapin bắt đầu nhận được ủng hộ của công chúng, Putin lập tức cho đương sự về vườn.

Tuy nhiên, Putin không thể ngăn chặn sự nổi trội của Prigozhin. Uy thế nhân vật này hiện lấn lướt cả những kẻ đeo lon bốn sao trong quân đội Nga và những kẻ vốn lâu nay là tay chân thân cận nhất của Putin, từ Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu; Thư ký Hội đồng An ninh Nikolai Patrushev; Giám đốc điều hành tập đoàn quốc phòng khổng lồ thuộc sở hữu nhà nước Nga, Rostec, Sergei Chemezov; đến người bạn thân nhất của Putin, Yury Kovalchuk. Prigozhin qua mặt tất cả và ngày càng cho thấy mình là tay chơi quan trọng nhất ở Nga.

Sự trỗi dậy cực nhanh của Prigozhin bắt đầu vào Hè 2022 khi ông đích thân đến các nhà tù Nga và tuyển lính cho đội quân Wagner riêng của mình. Để làm được điều này, Prigozhin phải cùng lúc tiếp quản một số cơ quan an ninh chủ chốt: Cơ quan Tòa án Liên bang, một nhà nước trong một nhà nước; Cơ quan tình báo FSB; Bộ Nội vụ; Văn phòng Tổng Công tố; và Ủy ban Điều tra Trung ương. Tất cả cơ quan đó vốn luôn được hưởng qui chế đặc biệt. Họ chỉ báo cáo với Putin và không ai dám hó hé với họ.

Dấu hiệu tiếp theo về địa vị mới của Prigozhin là cuộc đối đầu công khai của đương sự với Bộ Quốc phòng và Bộ Tổng tham mưu. Cuộc xung đột này là một hiện tượng mới đối với hệ thống chính trị Nga. Prigozhin cuối cùng xây dựng được hình ảnh như một chiến binh hiệu quả. Ông ta không trực thuộc Bộ Quốc phòng, không nằm trong hệ thống quan liêu của quân đội và ông ta tự xác định nhiệm vụ, mục tiêu lẫn khung thời gian thực hiện. Putin hoàn toàn hài lòng. Bằng chứng là Putin đã cho phép Prigozhin chỉ trích một cách thô lỗ và mắng xối xả vào mặt các tướng lĩnh khác.

Logo lực lượng Wagner

Búa t Wagner

Mùa thu năm ngoái, Yevgeny Nuzhin, một cựu tù nhân Nga trốn sang Ukraine sau khi được Wagner tuyển dụng và sau đó trở lại Nga sau một cuộc trao đổi tù nhân, đã bị giết bằng búa tạ. Video về vụ thảm sát xuất hiện vào Tháng Mười Một 2022 rõ ràng nhằm mục đích cảnh báo cho tất cả kẻ đào ngũ trong tương lai. Đáng ngạc nhiên, sự man rợ này được nhiều người hâm mộ. Nhiều cửa hàng ở Nga bắt đầu bán “Búa tạ Wagner” cũng như quà lưu niệm và nhãn dán xe hơi có biểu tượng Wagner.

Prigozhin, người tuyên bố ủng hộ việc giết Nuzhin, trở thành một “anh hùng dân gian”. Không chỉ dân lao động, giới chính trị gia và doanh nhân cấp tiến cũng bị thu hút bởi Prigozhin. Nhà lãnh đạo Chechnya, Ramzan Kadyrov, người trước đây có quan hệ trực tiếp với ông Putin, bây giờ cũng phải báo cáo với Prigozhin. Konstantin Malofeev, chủ sở hữu kênh cực kỳ bảo thủ Tsargrad TV, người ủng hộ cuộc tấn công của Nga vào Donbas năm 2014, đồng thời là nhà tư tưởng của chủ nghĩa phát xít Nga hiện đại; cùng triết gia Aleksandr Dugin, cũng ca ngợi Prigozhin. Nhân vật này còn là người hùng đối với các phóng viên quân đội “yêu nước”.

Prigozhin đúng là đang ở vị thế “dưới một người, trên vạn người”. Ông bắt đầu chống lại Thống đốc St. Petersburg, Alexander Beglov, một cộng sự lâu năm của Putin. “Những kẻ như Beglov sớm muộn gì cũng sẽ bị xã hội chúng ta nghiền nát như sâu bọ,” Prigozhin viết gần đây. Xét về mặt nào đó, thành tích chiến trường của đạo quân Wagner đã giúp Prigozhin củng cố quyền lực.

Ngày 10 Tháng Một 2023, Prigozhin viết trên Telegram rằng các chiến binh Wagner đã chiếm thành phố Soledar của Ukraine. Đây là chiến thắng tuyên truyền mạnh mẽ và là bằng chứng thuyết phục rằng Wagner là một trong những đơn vị sẵn sàng chiến đấu nhất của Nga. Prigozhin thậm chí phủ nhận việc chiếm Soledar là thành tích của quân đội chính quy Nga.

Từ một kẻ bán hotdog

Yevgeny Prigozhin là kẻ xuất thân như thế nào? Trong bài báo ngày 24 Tháng Một 2023, The Guardian cho biết:  

Yevgeny Prigozhin sinh ra ở Leningrad, nay là St Petersburg, vào năm 1961, chín năm sau Putin. Cha mất khi đương sự còn nhỏ. Prigozhin kể rằng mẹ mình làm việc trong một bệnh viện. Prigozhin được gửi đến một học viện thể thao nhưng không thành công với tư cách là một vận động viên chuyên nghiệp. Sau khi học xong, Prigozhin giao du với đám giang hồ vặt. Tài liệu tòa án năm 1981, được The Guardian xem và lần đầu tiên được cơ quan điều tra Nga Meduza công bố, có kể một chuyện.

Một buổi tối Tháng Ba 1980, giai đoạn cuối cùng của thời kỳ Leonid Brezhnev cai trị Liên Xô, Prigozhin – lúc đó 18 tuổi – và ba người bạn rời một quán cà phê ở St Petersburg lúc gần nửa đêm. Chúng thấy một phụ nữ đi một mình dọc con phố tối. Một trong những người bạn của Prigozhin đánh lạc hướng người phụ nữ bằng cách xin điếu thuốc. Khi cô chuẩn bị mở ví, Prigozhin lẻn ra sau lưng và bóp cổ nạn nhân, siết chặt cho đến khi nạn nhân bất tỉnh. Sau đó, một đồng bọn Prigozhin tuột giày nạn nhân trong khi Prigozhin tháo đôi bông tai vàng. Cả bốn phóng đi bỏ mặc người phụ nữ nằm dưới lòng đường…

Hồ sơ tòa cho biết đó là một trong nhiều vụ cướp mà Prigozhin và đám giang hồ của hắn thực hiện ở St Petersburg trong vài tháng. Prigozhin bị kết án 13 năm tù, ngồi trong khám gỡ lịch cho đến hết phần còn lại của thập niên, bỏ lỡ những sự kiện chính trị đình đám của lịch sử Liên Xô, trong đó có cái chết của Tổng bí thư Leonid Brezhnev cũng như phong trào perestroika (đổi mới) của Mikhail Gorbachev. Prigozhin được trả tự do vào năm 1990, khi Liên Xô đang trong cơn hấp hối. Trở lại St Petersburg, Prigozhin nhận thấy thành phố đang trên bối cảnh của sự biến đổi lớn.

Prigozhin “khởi nghiệp” một cách khiêm tốn bằng nghề bán hotdog. “Chúng tôi kiếm được 1,000 đôla một tháng, số tiền tính bằng đồng rúp là cả núi; mẹ tôi khó có thể đếm hết,” Prigozhin nói với cổng thông tin St Petersburg Gorod 812 vào năm 2011, một trong những cuộc phỏng vấn hiếm hoi của đương sự. Chẳng lâu sau, Prigozhin sở hữu cổ phần trong một chuỗi siêu thị. Năm 1995, Prigozhin quyết định đến lúc mở một nhà hàng cùng với các đối tác kinh doanh. Hắn tìm được Tony Gear, một quản trị viên khách sạn người Anh trước đây làm tại khách sạn Savoy ở London và giờ làm tại một trong số ít khách sạn sang trọng ở St Petersburg.

Thâm nhập sâu vào Kremlin  

Prigozhin thuê Gear quản lý một cửa hàng rượu đầu tiên, sau đó là nhà hàng mới mở, đặt tên là Old Customs House, nằm trên Đảo Vasilievsky của St Petersburg. Ban đầu, Old Customs House thuê vũ nữ thoát y như một cách để thu hút khách hàng, nhưng sau đó nhà hàng nổi tiếng nhờ thức ăn ngon nên vũ nữ được cho nghỉ. Các ngôi sao nhạc pop và doanh nhân thích đến Old Customs House, tương tự Thị trưởng St Petersburg, Anatoly Sobchak, người thỉnh thoảng đến cùng Phó Thị trưởng Vladimir Putin.

Thời gian này, Prigozhin kết thân với nghệ sĩ cello nổi tiếng Mstislav Rostropovich. Khi Rostropovich tiếp Nữ hoàng Tây Ban Nha tại nhà riêng ở St Petersburg vào năm 2001, Prigozhin đã đứng ra thầu cung cấp dịch vụ ăn uống. Rostropovich thậm chí mời Prigozhin và vợ đến dự buổi dạ tiệc tại Barbican, một phần của lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 75 của ông ở London vào năm 2002.

Thời điểm đó, Putin đã trở thành Tổng thống Nga. Trong những năm đầu cầm quyền, Putin thường tiếp khách nước ngoài ở thị trấn quê nhà, và thỉnh thoảng đưa họ đến nhà hàng Old Customs House hoặc đến New Island, một chiếc thuyền mà Prigozhin biến thành nhà hàng nổi. Lật lại những bức ảnh về các cuộc tiếp xúc của Putin, người ta có thể thấy Prigozhin. Trong một bức, Prigozhin “nấp” sau bàn khi Putin ăn tối với Tổng thống George Bush; trong một bức, Prigozhin lượn lờ phía sau Hoàng tử Charles tại buổi tiếp tân năm 2003 ở Viện bảo tàng Hermitage của St Petersburg.

Trước đó, Prigozhin bắt đầu giành được các hợp đồng phục vụ cho những sự kiện lớn của chính phủ thông qua Concord, một công ty cổ phần mà hắn thành lập vào những năm 1990. Năm 2012, Prigozhin giành được hợp đồng trị giá hơn 10.5 tỷ rúp (khoảng $248 triệu) để cung cấp thực phẩm cho các trường học ở Moscow.

Cơ hội mới nảy sinh khi Nga sáp nhập Crimea vào Tháng Ba 2014 và can thiệp quân sự vào miền Đông Ukraine ngay sau đó. Putin phủ nhận rằng quân đội chính quy Nga đã tham gia cả hai vụ xâm lược, dù có rất nhiều bằng chứng ngược lại. Kremlin bắt đầu nghĩ cách làm sao trò ném đá giấu tay trở nên hợp lý. Thế là tập đoàn quân sự tư nhân Wagner ra đời.

Prigozhin có đất ở Molkino, miền Nam nước Nga, nơi các công ty có liên hệ với Prigozhin bắt đầu xây dựng căn cứ cho các tay súng đánh thuê dưới vỏ bọc trại thiếu nhi. Không chỉ cung cấp lính đánh thuê, Wagner của Prigozhin còn định cung cấp cả thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác cho quân đội Nga. Thoạt đầu, kế hoạch không thành hiện thực, nhưng đến năm 2015, các công ty của Prigozhin đã giành được những hợp đồng lớn trị giá hơn 92 tỷ rúp (khoảng $1.24 tỷ) để nuôi quân đội Nga, theo cuộc điều tra của tạp chí Forbes Russia.

Một tranh tường tôn vinh lính Wagner tại Belgrade, Serbia (ảnh: Pierre Crom/Getty Images)

Prigozhin và chính trường Mỹ

Thời điểm quan trọng đối với Prigozhin đến vào cuối năm 2015 khi Putin can thiệp quân sự vào Syria để hỗ trợ chế độ Bashar al-Assad. Prigozhin lập tức giành được các hợp đồng cung cấp thực phẩm và vật tư, dĩ nhiên cả lính đánh thuê Wagner. Ở Syria, Wagner cho thấy chúng là một lực lượng chiến đấu đáng gờm và hung ác, sẵn sàng chặt đầu người Syria. Không chỉ xây dựng đội quân tác chiến ngoài mặt trận, Prigozhin còn thành lập một “đội quân bàn phím” để tuyên truyền ủng hộ Nga đồng thời gây nhiễu loạn thế giới.

Một cáo trạng bắt nguồn từ cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Hoa Kỳ Robert Mueller liên quan sự can thiệp Nga vào cuộc bầu cử Hoa Kỳ năm 2016 đã cáo buộc Prigozhin và các công ty có liên hệ với hắn đứng đằng sau một mạng lưới “chiến binh bàn phím” trên Facebook và Twitter ủng hộ Donald Trump. Các tài khoản giả mạo liên tục chia sẻ nội dung ủng hộ Trump và thậm chí trả tiền cho một số người Mỹ mua thiết bị dùng cho các cuộc biểu tình.

Vài ngày trước khi Prigozhin bước sang tuổi 55 vào Tháng Năm 2016, bản cáo trạng cho biết, một trong những nhân vật Facebook giả mạo người Mỹ đã trả tiền cho một người Mỹ thật để đương sự đứng bên ngoài Tòa Bạch Ốc giơ tấm biển ghi “Chúc mừng sinh nhật lần thứ 55, ông chủ thân yêu” (“Happy 55th birthday, dear boss”).

Những nhà báo Nga điều tra hoạt động của Prigozhin đều đối mặt các mối đe dọa tính mạng. Sau khi tờ Novaya Gazeta tiến hành cuộc điều tra nhằm vào Prigozhin vào năm 2018, một chiếc đầu cừu đực bị chặt rời đã được gửi đến tòa soạn và nhà báo viết bài điều tra nhận một vòng hoa tang tại địa chỉ nhà riêng. Ba nhà báo Nga đến Cộng hòa Trung Phi vào năm 2018 để điều tra các hoạt động của Wagner ở đó đã bị giết thảm!

Thời điểm này, các hoạt động của Prigozhin đã lan rộng ở ít nhất 10 quốc gia châu Phi, nơi Wagner cung cấp các dịch vụ huấn luyện vũ khí và an ninh. Prigozhin điều hành mạng lưới toàn cầu từ một văn phòng trên đảo Vasilievsky của St Petersburg, không xa Old Customs House, nơi ông và Tony Gear bắt đầu kinh doanh nhà hàng hai thập niên trước. Dù không có chức vụ chính thức nhưng Prigozhin thường xuyên dự các cuộc họp cấp cao liên quan những hợp đồng quốc phòng. Đương sự thậm chí tham gia cuộc gặp song phương giữa Putin và Tổng thống Madagasca, Hery Rajaonarimampianina, tại Kremlin vào Tháng Tư 2018…

Sau nhiều năm phủ nhận mọi mối liên hệ với Wagner, Prigozhin tự tin tuyên bố vào Tháng Chín rằng hắn đã thành lập nhóm này vào năm 2014. Việc thừa nhận được đưa ra sau khi một video lan truyền, do nhóm của Prigozhin rò rỉ, cho thấy Prigozhin đang ở trong một nhà tù kêu gọi tù nhân nhập ngũ. Prigozhin nói, họ có thể chết ở mặt trận nhưng nếu sống sót sáu tháng, họ sẽ được trả tự do, được ân xá hoàn toàn và được trả công hậu hĩnh. Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, mới đây cho biết Wagner đã tuyển hơn 38,000 tù nhân những tháng gần đây và 30,000 lính đánh thuê Wagner đã bị giết, bị thương, bị bắt hoặc mất tích…

Thật ra Wagner là một đội quân hổ lốn. Sự tàn ác có thừa của chúng vẫn không thể che giấu được sự thiếu thốn kỹ năng chiến đấu. Một phóng sự đặc biệt của Reuters ngày 26 Tháng Một 2023 cho thấy một nghĩa trang khổng lồ tại làng Bakinskaya ở vùng Krasnodar đang chứa đầy mồ của lính đánh thuê Wagner. Trong khi đó, Kremlin mới đây phao tin Ukraine đang phối hợp CIA để lập kế hoạch ám sát Yevgeny Prigozhin – như bản tin The Daily Beast ngày 24 Tháng Một 2023 cho biết.

Mỹ Anh / Saigon Nhỏ

Năm huyền thoại trong tâm trí người Việt về Singapore

Với nhiều người Việt Nam, Singapore ngày nay là một hình mẫu của phát triển hiện đại, thịnh vượng, tiện nghi và kỷ luật.

Raffles
Chụp lại hình ảnh,Sir Thomas Stamford Raffles của Anh lập thương cảng Singapore đầu năm 1819 từ một làng chài

Có lãnh đạo Việt Nam muốn TP HCM phấn đấu ‘sánh vai’ với Singapore.

Điều này không lạ vì Singapore nay còn làm ‘ông chủ cũ’ Anh Quốc ngưỡng mộ.

Thăm Singapore đầu năm 2019, Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt nói “Anh Quốc muốn học nhiều thứ từ Singapore”.

Đảng Bảo thủ thì mơ Anh sau Brexit thành “Singapore của Biển Bắc”, tự do, thịnh vượng và chỉ bỏ neo bên bờ châu Âu mà không còn gắn kết với EU.

Thật là chuyện gió đổi chiều sau 200 năm.

Vì 28/1 vừa qua là dịp kỷ niệm ngày Sir Thomas Stamford Raffles lập thương cảng Singapore năm 1819 từ một làng chài.

Nhưng để hiểu về Singapore và tránh các ngộ nhận và rút ra bài học đúng, có lẽ cũng cần xem lại một số huyền thoại về đảo quốc này.

Huyền thoại 1: Từ hòn đảo nghèo nàn thành đô thị hiện đại

Đây là huyền thoại do chính đảng Nhân dân Hành động cầm quyền ở Singapore không ngừng tô vẽ.

Cố Thủ tướng Lý Quang Diệu đã rất khéo trong việc tạo ra ‘story’ độc đáo về nước ông “từ thế giới thứ ba vươn lên thế giới thứ nhất” chỉ trong một hai thế hệ.

Đúng là khi tách khỏi Liên bang Malaysia để độc lập năm 1965 thì ngân quỹ quốc gia Singapore rất ít tiền.

Nhưng Singapore đã thừa hưởng toàn bộ cơ sở hạ tầng của một thương cảng “thuộc hàng giàu có bậc nhất thế giới” ngay từ thế kỷ 19, theo Britannica.

Năm 1867, Singapore chuyển quy chế từ một cảng tự do (free port) của chính quyền Bengal thuộc Anh sang quy chế thuộc địa (colony), do London trực trị.

Singapore năm 1900
Chụp lại hình ảnh,Một đám rước của cộng đồng Hoa tại Singapore năm 1900

Các khoản thu hàng năm cứ dần tăng lên hàng chục lần kể từ năm 1824.

Cuối thế kỷ 19, Singapore đã là ‘hòn ngọc Đông Nam Á’ của London, với lãi ròng hàng năm 90 triệu đô la (1,7 tỷ ngày nay) với 220 nghìn dân.

Khu phố chính, các dinh thự, trường học, nhà thờ được xây theo mô hình Jackson thẳng tắp, đẹp đẽ.

Giữa thế kỷ 19, Hong Kong có nhiều dịch bệnh khiến Anh chọn Singapore làm nơi đóng hạm đội châu Á.

Đến năm 1923, Anh đầu tư 60 triệu bảng vào quân cảng này và tới Thế Chiến 2 đã có 80 nghìn quân đóng ở Singapore.

Năm 1942, Nhật Bản thắng Anh, chiếm Singapore, đổi tên đảo thành Chiêu Nam và coi là phần lãnh thổ Nhật.

Một đô thị, hải cảng như thế không thể là hòn đảo ‘nghèo nàn’.

Huyền thoại 2: Singapore luôn là xứ sở của kỷ luật và đạo đức

Singapore từ thời Lý Quang Diệu đã tiếp quản luật Anh, giáo dục Anh và những giá trị khắc kỷ về hành chính của kỷ nguyên Victoria để lại, gồm cả hình phạt roi.

Đánh roi không phải hình phạt người Anh nhằm hạ nhục người bản địa mà luôn được dùng trong trường nội trú ở Anh cho cả con nhà quý tộc.

Ngày nay, Singapore vẫn trừng phạt các vi phạm hành chính rất nặng và xử tử dân buôn ma tuý.

Nhưng hòn đảo ban đầu lại phất lên nhờ thuốc phiện.

Jeevan Vasagar nhắc lại rằng trong thế kỷ 19, nguồn lợi buôn nha phiến vào Trung Quốc đem lại cho Singapore sự giàu có chưa từng thấy.

“Chừng 30-55% nguồn thu của chính quyền thuộc địa tại Singapore đến từ buôn nha phiến, và vô số dân buôn Trung Hoa làm trung gian cho người Anh cũng giàu lên nhanh chóng.”

Bản thân Singapore thu nhận hàng vạn di dân từ Trung Hoa đến làm ăn, và đây là một xã hội xô bồ, năng động mà cũng đầy tệ nạn.

Jean Abshire trong cuốn Lịch sử Singapore mô tả thương cảng này ‘vô luật lệ như nước Mỹ thuở chinh phục Viễn Tây’ (lawless frontier).

Người Anh làm chủ nhưng các doanh nhân, dân phiêu lưu Armenia, Pháp, Do Thái, Mỹ…đều có mặt, cùng người Hoa, Mã Lai, Ấn…đến Singapore tìm vận may.

“Có một xã hội người Hoa hút thuốc phiện, đĩ điếm, cờ bạc, cướp biển và những tay lính thủy Anh say xỉn, bạo lực” và đủ các loại cò mồi, lừa đảo.

Người Hoa cũng thường xuyên dùng thuyền đem di dân nhập lập vào Singapore để tăng quân số cho dân làm thuê được các bang hội và băng đảng kiểm soát.

Huyền thoại 3: Singapore phát triển nhờ các giá trị châu Á
Singapore
Chụp lại hình ảnh,Hải quân Singapore duyệt đội danh dự ở quân cảng Changi

Sau khi nhận trao trả độc lập, Singapore không làm cách mạng đập bỏ ‘quá khứ thực dân’ theo trào lưu trong vùng khi đó.

Trái lại, ông Lý Quang Diệu đã tiếp nhận hoàn toàn di sản của Anh về luật pháp, kể cả luật giao thông, và nhất là hệ thống giáo dục, ngôn ngữ từ Anh Quốc.

Ông Lý Quang Diệu từng nói nhờ phổ cập tiếng Anh là Singapore liên kết được nhóm dân Hoa, Ấn và Mã Lai đã thành công kinh tế.

Tuy thế, là người tốt nghiệp Cambridge và LSE ở Anh ra, ông Lý lại nêu ra về giá trị châu Á để tạo sự tự tin cho người Singapore.

Nhờ hệ thống toà án xử theo luật Anh mà Singapore có thể duy trì vai trò ‘trọng tài’ trong các thương vụ quốc tế.

Càng gần đây, lo ngại Trung Quốc lũng đoạn luật pháp Hong Kong lại khiến dân làm ăn tiếp tục tìm đến Singapore.

Huyền thoại 4: Singapore là thương cảng độc đáo nhất Đông Nam Á

Hàng trăm năm trước khi người Anh tới, đảo Singapura đã là một điểm trung chuyển hàng hóa của các vương quốc mà nay thuộc về Malaysia hoặc Indonesia.

Người Singapore ngày nay cũng nhắc lại lịch sử không phải 200 năm mà là 700 năm của hòn đảo, từ thời kỳ văn hóa Ấn giáo và Hồi giáo.

Cuốn sách ‘Singapore: A 700-Year History’ của chính phủ công bố gần đây bác bỏ huyền thoại về “một làng chài vắng vẻ” khi Sir Stamford Raffes tới:

“Singapore khi đó đã là một bến cảng sôi động của vương quốc Hồi giáo Johor-Riau…”

Vai trò của người Anh là hiện đại hóa một truyền thống thương mại đã có trong lịch sử hải dương bên Eo biển Malacca.

Thậm chí lịch sử phát triển của Singapore không phải lúc này cũng “thuận buồm xuôi gió”.

Ở gần, Singapore vẫn phải cạnh tranh với ít nhất là ba thương cảng khác : Malacca, Penang, Batavia (Jakarta ngày nay).

Ở xa hơn, Singapore bị Calcutta và Hong Kong cạnh tranh mạnh và đã có lúc – giống như hiện nay – bị Hong Kong giành nguồn lợi từ giao thương với Trung Quốc.

Huyền thoại 5: Singapore từng kém Sài Gòn

Như đã nói ở trên, Singapore từng đóng góp rất lớn cho thương mại của Đế quốc Anh tại châu Á về lợi tức.

Nhưng nói là Singapore từng kém cả Sài Gòn thì không hoàn toàn đúng.

Hai đô thị này có hai vai trò khác nhau, tùy vào ông chủ thuộc địa thời đó.

Ban đầu, Singapore là thương cảng thuộc chính quyền Bengal của Anh và sau thêm nhiệm vụ làm quân cảng.

Còn Sài Gòn vốn là thủ phủ của Đông Dương từ 1887 đến 1902, nên có vai trò chính trị quan trọng hơn với Pháp.

Nhưng về độ trù phú, giàu có thì Singapore thuở ban đầu đã hơn Sài Gòn, như tường thuật của Phạm Phú Thứ ((1821-1882) viết trong Ký sự đi Tây (1863).

Số phận của Singapore lên xuống cùng kinh tế khu vực.

Sài Gòn
Chụp lại hình ảnh,Cảng Sài Gòn năm 1950
Singapore 1972
Chụp lại hình ảnh,Hai tiếp viên Shareen Loh và Lily Tian của Singapore Airlines trong chuyến bay của phi cơ Boeing 707 đầu tiên của hãng này đến sân bay Tân Sơn Nhứt, Sài Gòn năm 1972

Năm 1842, Anh cho lập cảng Hong Kong, và thương mại của Singapore bị sụt giảm ngay.

Sau đó, việc Pháp lập ra hai cảng Sài Gòn và Hải Phòng ở Đông Dương cũng làm vị thế của Singapore tiếp tục giảm đi.

Singapore từ chỗ kiếm tiền nhờ buôn nha phiến và trà đã nhanh chóng tìm nguồn lợi kinh doanh ở các vùng xung quanh: Malaysia, Indonesia và thành công trở lại.

Sang đầu thế kỷ 20 Singapore thành cảng xuất khẩu thiếc và nông sản lớn nhất Đông Nam Á.

Sau này, khi xảy ra Chiến tranh Việt Nam, Singapore cũng kiếm lời nhờ làm dịch vụ cho quân đội Mỹ ở Nam Việt Nam.

Còn cụ thể về câu nói của Lý Quang Diệu so sánh Singapore với Sài Gòn thì đã có nhiều diễn giải sai.

Ông Lý từng nói rằng, “Nếu ai đó nhìn vào Sài Gòn và Singapore năm 1954 thì người đó sẽ nghĩ Singapore hết thời rồi, chứ không phải Sài Gòn” (If one looked at Saigon and Singapore in 1954, one would have said Singapore was the goner, not Saigon).

Nhưng trên thực tế thì Singapore cuối cùng đã thành công, còn VNCH thì không, vì nhiều lý do.

Nguyên văn câu của ông Lý Quang Diệu vế này là “Saigon can do what Singapore did.

Đó là vào năm 1954, khi cuộc chiến chưa tàn phá Nam Việt Nam.

Còn tới 1974, Singapore đã có 2,3 triệu dân, đông hơn thủ đô VNCH Sài Gòn (325 nghìn), và có thu nhập bình quân đầu người cao hơn Nam Việt Nam.

Sự thật mang tầm huyền thoại về Singapore là tính năng động và thực dụng của lãnh đạo đảo quốc, gió chiều nào cũng xoay buồm ra biển được.

Vẫn trong câu nói về Sài Gòn, ông Lý cả quyết, “Cứ tìm được nhóm người có năng lực là làm được” (If you can find the group of men who could do it).

Điều quan trọng nhất là con người.

singapore
Chụp lại hình ảnh,Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long (áo hồng) thăm tầng 49 tòa nhà Bitexco ở TP Hồ Chí Minh tháng 3/2017

Theo BBC