New York đã ‘truyền vốn’ bao nhiêu cho Đảng Cộng sản Trung Quốc?

Ảnh chụp Sở giao dịch chứng khoán New York vào ngày 10/2/2009. (STAN HONDA/AFP

via Getty Images))

New York, trung tâm tài chính và kinh doanh hàng đầu thế giới, đang trong tình cảnh bị virus Corona Vũ Hán tấn công mạnh mẽ…

Trong bối cảnh che đậy và xử lý sai lầm của chế độ Trung Quốc đối với sự bùng phát dịch bệnh đã gây ra đại dịch toàn cầu, nhiều quốc gia và tổ chức đang đánh giá lại mối quan hệ của họ với Bắc Kinh.

Xét đến lịch sử lâu dài trong mối quan hệ kinh tế chặt chẽ, các tổ chức hùng mạnh của New York như Phố Wall và các ông lớn dược phẩm có trụ sở tại thành phố này có thể xem xét việc “tách” khỏi Trung Quốc hay không?

Họ đã “truyền vốn” bao nhiêu cho Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) trong quá khứ?

“Toàn bộ hoạt động của Đảng Cộng sản Trung Quốc và những gì họ đang vận hành ở Trung Quốc đang được Phố Wall trợ vốn. Các tập đoàn lớn của Mỹ hôm nay là cánh tay vận động của Đảng Cộng sản Trung Quốc và Phố Wall là cơ quan liên hệ các nhà đầu tư của đảng này”, cựu chiến lược gia trưởng Nhà Trắng Stephen Bannon cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNBC ngày 25/4/2019.

Kể từ ngày 25/2/2019, đã có 156 công ty Trung Quốc được niêm yết trên NASDAQ, Sàn giao dịch chứng khoán New York và NYSE American (trước đây gọi là Sở giao dịch chứng khoán Mỹ) – ba sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất của Mỹ – với tổng vốn hóa thị trường là 1,2 nghìn tỷ USD, theo một tài liệu được Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung (USCC) công bố, đây là báo cáo thường kỳ trước Quốc hội.

Tài liệu này cũng cho thấy trong số các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ, Alibaba có giá trị thị trường là 458,6 tỷ USD. Các tổ chức đầu tư chính của công ty này bao gồm các tổ chức tài chính hàng đầu của Mỹ có trụ sở tại New York như Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Morgan Stanley và Citigroup, và một số tổ chức khác nữa.

PetroChina, một doanh nghiệp quốc doanh do ĐCSTQ trực tiếp kiểm soát, có giá trị thị trường là 123,6 tỷ USD. Các tổ chức đầu tư lớn của nó bao gồm BlackRock có trụ sở tại New York – một trong những tập đoàn quản lý đầu tư lớn nhất cho các công ty niêm yết tại Mỹ – cũng như JPMorgan Chase, Citigroup và Goldman Sachs.

Sinopec, một doanh nghiệp quốc doanh khác của Trung Quốc, có giá trị thị trường là 5,4 tỷ USD, và Morgan Stanley là một trong những tổ chức đầu tư lớn của doanh nghiệp này.

Chắc chắn, các quỹ mà các công ty Trung Quốc thu được từ thị trường chứng khoán Mỹ đã rơi vào túi của ĐCSTQ hoặc các tổ chức tài chính này. Nếu bất kỳ một công ty Trung Quốc nào bị hủy niêm yết khỏi các sàn giao dịch của Mỹ, rõ ràng cả Trung Quốc và tổ chức tài chính của Mỹ sẽ phải chịu tổn thất.

Phố Wall đã đầu tư bao nhiêu?

Phố Wall đã đầu tư hàng trăm tỷ USD vào các công ty Trung Quốc được niêm yết tại Mỹ. Thống kê của Bloomberg vào cuối tháng 11/2017 đã tiết lộ rằng 1/3 trong số 215 quỹ đầu tư lớn trên Phố Wall đã mua cổ phiếu của Alibaba.

Tháng 10/2019, BBC đã biên soạn một bảng, dựa trên dữ liệu do Refinitiv và CNN cung cấp, cho thấy BlackRock nắm giữ khoảng 9 tỷ USD cổ phiếu Alibaba, gần 1 tỷ USD cổ phiếu Baidu và hàng chục triệu USD cổ phiếu Tencent.

Trong số tất cả các tổ chức đầu tư của Mỹ, BlackRock, T. Rowe Price Associates và Vanguard Group là ba nhà đầu tư hàng đầu về tổng đầu tư tại Trung Quốc. Các khoản đầu tư kết hợp của họ vào các công ty Trung Quốc vượt quá 40 tỷ USD.

Hai quỹ đầu tư lớn khác – State Street Global Advisors US và Invesco Advisers Inc. – cũng nắm giữ một lượng lớn cổ phiếu của các công ty Trung Quốc với tổng giá trị thị trường khoảng 15 tỷ USD.

Tỷ suất hoàn vốn là gì?

Năm 2019, dữ liệu do Ủy ban Đầu tư Nhà nước Washington công bố cho thấy từ năm 2017 đến 2018, tỷ suất hoàn vốn (ROI) trong Quỹ đầu tư Trung Quốc Warburg đạt 24%, trong khi ROI trong danh mục đầu tư cổ phần tư nhân của quỹ chỉ là 15,3% trong năm 2018.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã quảng cáo Alibaba như là một người trình diễn xuất sắc cho các nhà đầu tư. Lợi nhuận thường gấp nhiều lần so với các khoản đầu tư ban đầu.

Vậy, ĐCSTQ đã thâm nhập vào thị trường vốn của Mỹ đến mức độ nào?

“Tôi đã thấy con số 1,9 nghìn tỷ USD từ riêng cổ phần hoặc cổ phiếu và hàng nghìn tỷ USD trái phiếu khác”, ông Roger Robinson, cựu chiến lược gia kinh tế và tài chính dưới thời Tổng thống Ronald Reagan, đã đưa ra một ước tính về quy mô đầu tư ở Trung Quốc trong một cuộc phỏng vấn với phóng viên NTD Simone Gao cuối năm 2019.

Các nhà phân tích của Bloomberg Intelligence là Francis Chan và Sharnie Wong ước tính rằng – ngoại trừ sự suy giảm hoặc thay đổi lớn định hướng kinh tế – ngân hàng và các công ty chứng khoán nước ngoài có thể thu về khoản lãi khoảng 9 tỷ USD/năm tại Trung Quốc đến năm 2030, theo một báo cáo phân tích thị trường do Bloomberg thực hiện năm 2019.

Đối mặt với sự cám dỗ của những khoản lợi nhuận khổng lồ, liệu Phố Wall có sử dụng tiếng nói của mình để hỗ trợ ĐCSTQ ở Washington?

Phố Wall vận động Nhà Trắng

Trên thực tế, một số giám đốc điều hành hàng đầu của Phố Wall đã hoạt động như những người vận động hành lang của ĐCSTQ trong nhiều năm.

Ngoài việc vận động cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton cho phép ĐCSTQ gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Phố Wall còn tìm cách thuyết phục Nhà Trắng không gán cho Trung Quốc là một kẻ thao túng tiền tệ.

Thời báo New York đưa tin rằng cả hai cựu Tổng thống George W. Bush và Barack Obama đều quan tâm đến việc chỉ định Trung Quốc là một kẻ thao túng tiền tệ, nhưng Phố Wall luôn phản đối. Nỗ lực của cả ông Bush và Obama cuối cùng đều thất bại.

Tại sao Phố Wall giúp Trung Quốc tránh bị chỉ định là kẻ thao túng tiền tệ?

Nếu Mỹ chỉ định Trung Quốc là kẻ thao túng tiền tệ và nhận được sự hỗ trợ từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế, chính phủ Mỹ sẽ dễ dàng can thiệp hơn vào hoạt động của các tổ chức tài chính Mỹ. Chẳng hạn, Nhà Trắng sẽ có thể cấm các quỹ của Mỹ mua các khoản nợ của Mỹ do các công ty Trung Quốc ở Hồng Kông phát hành.

Các phương tiện truyền thông cũng đưa tin rằng Phố Wall đã sử dụng quyền lực chính trị của mình ở Mỹ để tác động đến chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc, chẳng hạn như can thiệp vào các cuộc đàm phán thương mại Mỹ – Trung.

Ngoài ra, nhiều công ty Mỹ, bao gồm cả các ông lớn trong ngành dược phẩm cũng đang liên tục “truyền máu” cho ĐCSTQ.

Các công ty dược phẩm lớn đầu tư mạnh vào Trung Quốc

Trong đại dịch hiện nay, ĐCSTQ từng đe dọa sẽ ngừng xuất khẩu các thành phần hoạt chất dược phẩm và thành phẩm y dược sang Mỹ. Do đó, chính quyền Tổng thống Trump đã kêu gọi các công ty dược phẩm quay trở lại sản xuất cho Mỹ, như vậy sẽ làm giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào Trung Quốc.

Tuy nhiên, các tổ chức vận động hành lang cho một số ông lớn trong ngành dược phẩm của Mỹ đã gửi thư cho Tổng thống Donald Trump phản đối sắc lệnh “Buy American” (mua hàng hóa của Mỹ) do Tổng thống ban hành.

Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Peter Navarro chỉ trích các công ty dược phẩm này vì họ không muốn chuyển sản xuất trở lại Mỹ.

Ông đặc biệt đề cập đến một cơ quan vận động hành lang là PhRMA đang thay mặt cho ít nhất hai công ty dược phẩm hàng đầu có trụ sở tại New York – Pfizer và Bristol-Myers Squibb. Trong nhiều thập kỷ, hai công ty này đã kiếm được khoản lợi nhuận khổng lồ bằng cách đầu tư vào Trung Quốc.

Pfizer được xếp hạng trong bảng Fortune Global 500 và là công ty dược phẩm lớn nhất thế giới. Với 3 cơ sở sản xuất tiên tiến tại Trung Quốc và các trung tâm Nghiên cứu và Phát triển ở Thượng Hải và Vũ Hán, công ty có hơn 11.000 nhân viên tại Trung Quốc và hoạt động kinh doanh của công ty bao trùm hơn 300 thành phố trên đất nước này. Công ty đã đầu tư gần 1,5 tỷ USD vào Trung Quốc và cũng đã thu được lợi nhuận lớn từ các khoản đầu tư và hoạt động tại Trung Quốc.

Bristol-Myers Squibb cũng nằm trong bảng xếp hạng của Fortune Global 500 và là một công ty dược phẩm đa quốc gia nổi tiếng. Công ty được biết đến với các loại thuốc tim mạch, thuốc chống ung thư và thuốc cho hệ thần kinh trung ương. Công ty cũng phát triển và sản xuất các loại thuốc chống thải ghép (Nulojix) để ghép tạng và được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt năm 2011.

Mỹ đang đi về đâu?

Một sự “truyền vốn” cho Cộng sản Trung Quốc, kẻ vi phạm nhân quyền tồi tệ nhất thế giới, chắc chắn cũng tương tự như việc truyền máu cho một chế độ phạm tội.

Báo cáo Quốc gia về Thực hiện Nhân quyền năm 2019 của Bộ Ngoại giao Mỹ đã trích dẫn một nghiên cứu của Đại học Quốc gia Úc về số liệu thống kê chính thức đối với hiến tạng tại Trung Quốc. Nghiên cứu này đã kết luận rằng có “bằng chứng thuyết phục rất cao” dựa trên pháp y thống kê cho thấy dữ liệu đã bị “làm sai lệch”.

Tháng 6/2019, China Tribunal, một tòa án độc lập có trụ sở tại London điều tra các cáo buộc về nạn mổ cướp nội tạng ở Trung Quốc, đã công bố phán quyết cuối cùng, xác nhận rằng ĐCSTQ đã cưỡng bức mổ cắp nội tạng từ các học viên Pháp Luân Công và các tù nhân lương tâm khác “trên quy mô lớn” trong nhiều năm.

“Trên cơ sở của tất cả các bằng chứng trực tiếp và gián tiếp, Toà án kết luận chắc chắn rằng việc cưỡng bức mổ cướp nội tạng đã xảy ra ở nhiều nơi tại nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và nhiều lần trong khoảng thời gian ít nhất là 20 năm và vẫn tiếp tục cho đến ngày nay”, tóm tắt phán quyết tuyên bố và sau đó được Bộ Ngoại giao trích dẫn.

Bản phán quyết cũng lưu ý “Thời gian chờ đợi [dành cho người hiến tạng] ở nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa … ngắn hơn nhiều so với bình thường ở phần còn lại của thế giới và thường chỉ trong 2 tuần”.

Một nhóm điều tra độc lập do ông David Kilgour, cựu ngoại trưởng Canada (châu Á-Thái Bình Dương) và luật sư nhân quyền David Matas thành lập đã công bố một báo cáo ngày 6/7/2006 sau hai tháng điều tra và thu thập chứng cứ. Báo cáo tuyên bố rằng với việc thẩm tra và xác minh lại 18 loại bằng chứng, nhóm nghiên cứu đã kết luận rằng “các vụ mổ lấy nội tạng trên quy mô lớn từ các học viên Pháp Luân Công mà không được sự đồng ý của họ đã xảy ra và vẫn đang tiếp tục cho tới ngày hôm nay”.

Trong một cuộc họp báo, ông Matas đã gọi việc mổ cướp nội tạng từ các học viên Pháp Luân Công là “một tội ác chưa từng có trên hành tinh này”.

Vào tháng 6/2019, tại một cuộc họp báo của Ủy ban về Nguy cơ Hiện tại: Trung Quốc (viết tắt là CPDC), ông Bannon, một thành viên của ủy ban, đã chỉ trích giới tinh hoa phương Tây như Phố Wall vì đang “khiêu vũ” với ĐCSTQ mặc dù họ hoàn toàn biết rằng chế độ đó đã vi phạm nghiêm trọng nhân quyền và tự do tôn giáo.

“Vấn đề là giới tinh hoa trên thế giới này, những người ở thị trường vốn từ Frankfurt, thành phố London, Phố Wall, các tập đoàn quốc tế – họ vẫn đang thực hiện trò lừa đảo này trong 20 năm, tài trợ và cung cấp công nghệ cho cán bộ cấp tiến của ĐCSTQ, chế độ mà đã xây dựng nên một con quái vật giống như Frankenstein”, ông nói.

Tháng 11/2019, CPDC đã tổ chức một cuộc họp báo khác và chỉ ra rằng các công ty Trung Quốc đang tài trợ cho thị trường vốn của Mỹ (bao gồm ZTE, Hikvision và nhiều công ty khác) đang không chỉ đe dọa an ninh quốc gia của Mỹ mà còn vi phạm nhân quyền bên trong Trung Quốc.

Ông Robinson phát biểu tại cuộc họp báo cho biết rằng Mỹ hiện đang ở ngã ba đường. Ông cảnh báo về các cổ phần trị giá hàng tỷ USD liên quan đến việc Trung Quốc tiếp cận thị trường vốn của Mỹ, và bản chất mơ hồ của nhiều công ty Trung Quốc hiện đang được các tập đoàn lớn của Mỹ trợ vốn.

Ông nói rằng ĐCSTQ nên bị chặn nhận tài trợ từ Mỹ ngay lập tức. Nếu không, Mỹ có thể phải lĩnh hậu quả là bị tàn phá.

Thủy Tiên / Theo The Epoch Times

Tác giả: Wang Jin

Hiện anh đang là phóng viên cho ấn bản tiếng Trung của The Epoch Times.

Biến nhà kho cũ thành căn nhà ấm cúng 22 m2

Tận dụng nhà kho cũ sau vườn, đôi vợ chồng trẻ tự mình tu sửa, tạo nên một không gian độc đáo và dễ thương.

“The Urban Barn” (tên căn nhà) có tổng diện tích khoảng 22 m2 nằm trong khoảng sân nhỏ của 2 vợ chồng chị Nga Võ thuộc thành phố Houston, bang Texas, Mỹ.

Vốn là một nhà kho cũ, 2 vợ chồng đã dành nhiều tâm huyết cải tạo lại thành một không gian ở tiện nghi với tổng chi phí khoảng 480 triệu đồng.

Với diện tích nhỏ, ngôi nhà được thiết kế không gian mở với không gian phòng khách, bếp, phòng tắm và phòng ngủ.

Màu trắng được lựa chọn làm màu chủ đạo với nhiều cửa sổ mang đến ánh sáng cho căn nhà và tạo cảm giác không gian rộng hơn. Bên ngoài, màu xanh đậm được lựa chọn để hòa mình vào thiên nhiên trong khi cửa chính được sơn màu vàng của hoa hướng dương.

Do nhà nằm giữa vườn rộng nên việc bắt đường điện nước gặp khá nhiều khó khăn. Hai vợ chồng phải đào đường dẫn điện từ nhà chính ra tới 2 lần cũng như tính toán để dung lượng điện không ảnh hưởng đến nhà chính.

Phòng ngủ được bố trí đơn giản trên gác xép với một nệm lớn, một bục dài cạnh bên để sách và các vật dụng cá nhân. Cùng với đó là một cửa sổ nhỏ để nhìn ra sau nhà.

Không gian phòng khách có ghế sofa, tivi rất lý tưởng và ấm cúng để 2 vợ chồng cùng thư giãn buổi tối.

Không gian bếp nhỏ gọn và đơn giản những vẫn có đầy đủ bồn rửa chén, lò điện tử để có thể chế biến một bữa ăn hoàn chỉnh cho gia đình với cửa sổ hướng ra vườn tránh vương mùi trong nhà.

Sự thoải mái được ưu tiên hàng đầu nên dù không gian nhỏ, cầu thang vẫn được bố trí đủ rộng rãi thay vì loại tiết kiện diện tích.

Diện tích nhỏ nhưng một phần không gian lớn vẫn được dành cho phòng tắm full size với vòi tắm dạng rain shower cùng cửa kính.

Tất cả nhằm tạo nên sự thư giãn và tiện nghi cho các thành viên khi nghỉ ngơi trong căn nhà.

Ánh sáng luôn tràn ngập khắp căn nhà khắp mọi hướng để không giản nhỏ trở thành nơi lưu giữ kỉ niệm của cả gia đình.

Quốc Toàn & Nga Võ / Zing

Bên trong quỹ tỷ USD của Bill Gates

Theo đánh giá của giới quan sát, hợp tác giữa quỹ Gates với những công ty có lợi nhuận đã tạo ra nhiều hỗn độn mâu thuẫn về lợi ích.

Zing.vn lược dịch bài viết của The Nation.

Năm 2008, Bill Gates đã là người giàu nhất thế giới. Nhưng đồng thời, ông cũng vướng phải hàng loạt cuộc chiến pháp lý xung quanh hoạt động kinh doanh độc quyền giúp Bill vươn mình trở thành tỷ phú có tài sản khổng lồ. Chính những vụ kiện này đã buộc Microsoft chi trả hàng tỷ USD tiền phạt lẫn phí hòa giải.

Trong một bài phỏng vấn với tờ Wall Street Journal, Gates nhắc đến những lùm xùm khi xưa với các cơ quan quản lý chống độc quyền. “Tôi vẫn có thể giải thích những sai lầm của chính phủ, nhưng bây giờ nó đã không còn quan trọng nữa. Với cá nhân tôi, ưu tiên hàng đầu giờ là quỹ từ thiện”.

Những hoạt động của quỹ Gates bị giới quan sát chỉ trích vì nhận rất ít giám sát từ chính phủ. Ảnh: CNBC.

Lợi ích chồng chéo

Việc Gates cho rằng Microsoft là nạn nhân của các quy định chống độc quyền quá mức có thể giải thích cho chủ trương laissez-faire (tự do phóng nhiệm) của quỹ từ thiện.

Quỹ Gates trao tiền cho các tổ chức thúc đẩy quy định cũng như chính sách của chính phủ nhằm kết nối kinh doanh, bao gồm Hiệp hội Thông tin Dược (điều hành bởi Big Pharma) và Viện Khoa học Đời sống Quốc tế (do Big Ag tài trợ).

Ông cũng tài trợ cho các tổ chức phi lợi nhuận và nhóm vận động muốn hạn chế vai trò của chính phủ, hoặc hướng sự giúp đỡ vào lợi ích kinh doanh như Viện Doanh nghiệp Mỹ (6,8 triệu USD), Quỹ Văn phòng Nông nghiệp Mỹ (300.000 USD), Hội đồng Giao dịch Lập pháp Mỹ (220.000 USD) và nhiều tổ chức liên kết với Phòng Thương mại Mỹ (15,5 triệu USD).

Xuyên suốt từ 2011 đến 2014, The Gates Foundation đã trao cho InBloom 100 triệu USD cho sáng kiến công nghệ giáo dục giải quyết tranh cãi xung quanh những vấn đề về thu thập dữ liệu cá nhân cũng như thông tin sinh viên. Theo Diane Ravitch, giáo sư tại đại học New York, InBloom minh họa phong cách Gates là “thúc đẩy công nghệ trong trường học, thay thế giáo viên bằng máy tính”.

Đội bạn thân Bill Gates và Warrent Buffet. Ảnh: CNBC.

“Điều này ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng của Microsoft”, Ravitch nói, “Nhưng xa hơn nữa, quỹ Gates không cần phải kiếm tiền từ hoạt động kinh doanh này. Họ có lợi ích về ý thức hệ trong thị trường tự do”.

Giáo dục không phải lĩnh vực duy nhất mà ý thức hệ của Gates chồng chéo với lợi ích tài chính của ông. Lợi nhuận ròng của Microsoft phụ thuộc rất nhiều vào việc bảo vệ bằng sáng chế phần mềm.

The Gates Foundation đã ủng hộ rất mạnh mẽ và nhất quán các quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm cả những công ty dược phẩm mà họ hợp tác. Những biện pháp bảo vệ bằng sáng chế này bị chỉ trích rộng rãi vì đã nâng giá các loại thuốc cứu sinh, đặc biệt ở nhiều nước đang phát triển.

“Quỹ Gates không cần kiếm tiền từ hoạt động kinh doanh. Họ có lợi ích về ý thức hệ trong thị trường tự do”, Diane Ravitch, giáo sư tại đại học New York.

“Ông ấy sử dụng quỹ từ thiện của mình để thúc đẩy chương trình nghị sự ủng hộ quyền sở hữu trí tuệ về thuốc, đặc biệt ở những nước nghèo”, James Love, điều hành tổ chức phi lợi nhuận Knowledge Ecology International cho biết.

“Gates là một trong những nhà cánh hữu của phong trào y tế công cộng. Ông luôn cố gắng thúc đẩy mọi thứ theo hướng kinh doanh chuyên nghiệp. Ông là thần hộ mệnh cho các công ty dược phẩm lớn, nhưng cũng hủy hoại những thứ để thuốc có thể đến tay người nghèo. Thật kỳ lạ là dù Gates chi ra rất nhiều tiền để chống nghèo đói, nhưng cũng góp phần cản trở nhiều cải cách sửa đổi”, ông James nói.

Số tiền các công ty có lợi nhuận được quỹ Gates đầu tư. Ảnh: The Nation.

Hợp tác giữa quỹ Gates với những công ty vì lợi nhuận đã tạo ra mớ hỗn độn mâu thuẫn vì lợi ích. Trong đó, ba ủy viên chính, Bill, Melinda Gates cùng với Buffett, được coi như những người được hưởng lợi chính từ hoạt động từ thiện của nhóm.

Berkshire Hathaway của Buffet hưởng lợi hàng tỷ USD trong đầu tư vào các công ty mà quỹ Gates hỗ trợ như Mastercard hay Coca-Cola. Từ lâu, Bill Gates đã ngồi vào ghế điều hành tại Berkshire và chỉ mới tuyên bố rời đi gần đây. Tuy vậy, ông và quỹ Gates cũng nắm giữ hàng tỷ USD cổ phần trong công ty đầu tư này.

Những hoạt động của quỹ cũng chồng chéo với hoạt động của Microsoft (Gates tuyên bố tuần trước là sẽ rời hội đồng quản trị công ty, nhưng vẫn giữ vai trò cố vấn công nghệ). Chương trình 200 triệu USD của The Gates Foundation cải thiện thư viện công cộng hợp tác với Microsoft bị chỉ trích cố tình “tạo ra thị trường” cho các sản phẩm của Microsoft và bôi trơn doanh số.

Cùng lúc đó, Microsoft cũng làm việc với những nhà nghiên cứu của quỹ Gates để đầu tư tiền nghiên cứu bùng nổ dịch bệnh qua muỗi. Cả hai dự án đều liên quan đến chế tạo robot và bẫy để thu thập và phân tích muỗi.

“The Gates Foundation và Microsoft hoàn toàn riêng biệt. Công việc của chúng tôi hoàn toàn không liên quan đến Microsoft”, người phát ngôn quỹ Gates nói.

Năm 2002, Wall Street Journal cho biết quỹ Gates đã đầu tư vào Cox Communications cùng lúc Microsoft đang thảo luận với Cox về các vấn đề kinh doanh. Điều đó khiến những chuyên gia thuế đặt ra câu hỏi về vấn đề xử phạt khi các quỹ từ thiện dùng danh nghĩa để trục lợi cá nhân.

Sở thuế vụ Mỹ rốt cuộc đã nói không, đồng thời cho biết luật pháp liên bang cấm họ thảo luận về những tổ chức hay cá nhân nộp thuế cụ thể.

Cuộc “kết hôn” giữa từ thiện và đầu tư

Gates nổi tiếng kín tiếng trong các khoản đầu tư cá nhân. Để biết được khoản tiền ông kiếm được từ các hoạt động của quỹ hay mức tài sản thực tế của ông là việc không dễ dàng.

“Rất khó để phân tách Microsoft, tài sản, nguồn đầu tư cá nhân của Bill và quỹ từ thiện”, Ralph Nader, một trong những nhà phê bình Microsoft kịch liệt nhất những năm 1990 nhận định. “Có rất ít sự giám sát của truyền thông xung quanh tất cả những thứ đó”, ông nói.

“Rất khó để phân tách Microsoft, tài sản, nguồn đầu tư cá nhân của Bill và quỹ từ thiện”, Ralph Nader, chuyên gia nghiên cứu Microsoft những năm 1990.

Xung đột lợi ích rõ ràng nhất của quỹ có lẽ là khoản tài trợ dành cho các công ty có lợi nhuận mà quỹ đầu tư như Merck hay Unilever. Nhà phát ngôn của quỹ cho biết họ đã cố gắng tránh mâu thuẫn tài chính như vậy, nhưng rất khó vì các khoản đầu tư và từ thiện đã được ngăn cách để tách biệt hoạt động của họ.

Ở một số nơi, The Gates Foundation móc nối rõ ràng hoạt động đầu tư và từ thiện. “Quỹ đầu tư chiến lược” của Gates được thành lập để “thúc đẩy từ thiện không tạo ra thu nhập đầu tư”, bao gồm 7 triệu USD cổ phần trong AgBiome, cũng như những nhà đầu tư như công ty hóa chất Monsanto và Syngenta. Quỹ cũng đã trao 20 triệu USD phát triển hóa chất nông nghiệp cho nông dân châu Phi.

Ông Bill Gates Sr cùng cậu con trai tỷ phú ra sân trong một trận đấu của đội bóng chày Seattle Mariners năm 2013. Ảnh: AP.

Tương tự, quỹ Gates có 50 triệu USD cổ phần tại Intarcia và 8 triệu USD ở Just Biotherapeutics, với số tiền tài trợ lần lượt là 25 triệu USD, 32 triệu USD cho phát triển nghiên cứu HIV và sốt rét. Tại thời điểm đó, quỹ cũng đã nắm 48% cổ phần tại công ty chẩn đoán HIV là Zyomyx, vốn đã nhận hàng triệu USD tiền ủng hộ từ quỹ trước đây.

Khi được hỏi về những mâu thuẫn lợi ích rõ ràng này, quỹ cho biết khoản tài trợ và đầu tư “đơn giản là hai công cụ để tiếp tục các mục tiêu từ thiện”.

Khi Gates bắt đầu thành lập quỹ vào năm 1994, ông để cha mình, Bill Gates Sr phụ trách. Ông vốn là luật sư nổi tiếng ở Seattle, đồng thời là nhà lãnh đạo dân sự, ủng hộ các vấn đề liên quan bất bình đẳng trong thu nhập.

Chuck Collins, người thừa kế tập đoàn thực phẩm Oscar Meyer cho biết Gates Sr đã tổ chức thành công một chiến dịch quốc gia vào cuối những năm 1990, đầu 2000 để xây dựng quyền lực chính trị về bảo vệ thuế bất động sản, thuế đánh vào tài sản của những người giàu để lại sau khi họ qua đời.

Trong các cuộc phỏng vấn, Gates Sr cho biết công việc vận động của ông không phải tạo ra doanh thu thuế mà là để truyền cảm hứng từ thiện. “Một người giàu được quyền lựa chọn giữa việc nộp thuế bất động sản hay quyên góp cho các trường đại học, nhà thờ hay từ thiện của mình”, ông nói.

“Một người giàu được quyền lựa chọn nộp thuế bất động sản hay quyên góp cho các trường đại học, nhà thờ hay từ thiện”, Bill Gates Sr.

Bởi khi người giàu chia sẻ sự giàu có của họ, chính là lúc họ đang giảm thiểu phần tài sản mà thuế bất động sản đang nhắm tới. Theo đó, giới siêu giàu Mỹ tự quyết định giữa việc trả thuế hay quyên góp từ thiện, bao gồm các nhóm có ảnh hưởng đến chính sách của chính phủ. Trong một vài khía cạnh, đây chính là cách mà hệ thống thuế ở Mỹ hoạt động với giới tỷ phú.

“Bạn càng giàu thì càng có nhiều lựa chọn giữa nộp thuế hay quyên góp”, Collin nói. Buffett và Gates đã tuyển hàng trăm triệu phú và tỷ phú ký cam kết Giving, như một lời hứa quyên góp phần lớn tài sản của họ cho từ thiện. Vài cam kết trong số ấy trích dẫn rõ ràng đây như một cách thay cho nộp thuế.

Cũng theo Collins, Bill Gates Sr. có quan điểm đa chiều, bao gồm việc hạn chế lợi ích thuế của các tỷ phú.

“Ông ấy nói với tôi rằng việc con mình có thể đưa 80 tỷ USD lúc đó cho quỹ chẳng hạn và không phải trả bất cứ phí thuế nào thật sự là vấn đề”, Collins nhớ lại. “Quan điểm của ông ấy – Gates Sr – là nên có giới hạn về số lượng tài sản quyên góp, nơi mà bạn có thể có khấu trừ thuế”.

Vợ chồng nhà Bill Gates rời khỏi tòa án sau khi làm chứng trong một vụ kiện chống độc quyền liên quan đến Microsoft. Ảnh: AP.

Trong khoản thời gian Collins và Gates Sr gây áp lực lên Quốc hội để đảm bảo người giàu trả phần thuế công bằng cho họ, Bill Gates ráo riết tìm cách giảm thuế. Theo văn phòng thẩm định cho King County và cả Seattle, Microsoft đã đệ trình 402 đơn kháng cáo về thuế tài sản của công ty.

Tương tự, một cuộc điều tra của Thượng viện vào năm 2012 cho thấy Microsoft sử dụng các công ty con ở nước ngoài để tiết kiệm hàng tỷ USD tiền tiền thuế. Theo tờ The Seattle Times, Microsoft đã tiêu tốn hàng thập kỷ để tạo ra các rào cản sinh lợi, giảm thuế xoay quanh lợi nhuận của công ty.

Bill Gates vẫn có cách để trở thành một người có tiếng nói hàng đầu, tiến bộ trong chính sách thuế. Mỗi năm vào khoảng thời gian thu thuế, ông cùng Buffett đều xuất hiện trên các phương tiện truyền thông kêu gọi chính phủ tăng thuế đối với người giàu bằng cách đưa ra những con số ít ỏi mà họ phải trả.

Nhưng một vài chính sách không thực sự ảnh hưởng đến sự giàu có của họ. Chẳng hạn như việc thúc đẩy thuế bất động sản sẽ không tác động mấy nếu họ quyên góp từ thiện.

Mặt khác, Gates, cùng với dàn tỷ phú ngày càng phát triển, cũng công khai trì hoãn thuế tài sản được đề xuất, dưới sự hỗ trợ của Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren và ứng cử viên tranh cử tổng thống Bernie Sanders. Thuế tài sản đề xuất vốn đánh vào phần trăm tỷ lệ tài sản của tỷ phú mỗi năm, hạn chế tích lũy của cải và số tiền chi cho từ thiện.

Đại Việt / Zing

Những bức thư của Beethoven

Chúng ta không cần bất cứ một dòng nào nữa để nói về sự vĩ đại của gia tài âm nhạc Beethoven. Tuy nhiên chúng ta sẽ cần nhiều dòng, nhiều trang, thậm chí là nhiều cuốn sách để nghiền ngẫm về những biến động cá nhân của thiên tài âm nhạc này. Bởi dường như càng nghiền ngẫm, người hậu thế càng nhận ra ông “khó hiểu” hơn nhiều so với những gì mình vẫn tưởng.

Beethoven sáng tác trong một căn phòng như thế nào? Năm 1809, sau khi đến thăm nhà Beethoven, Nam tước Trémont đã viết những dòng nhận xét như sau: “Hãy hình dung bạn ở nơi bẩn thỉu bừa bộn nhất có thể tưởng tượng – những vệt nước ẩm mốc quanh trần nhà; một cây đàn piano lớn hơi cũ mà trên đó bụi bặm tranh chỗ với nhiều bản nhạc cả viết tay cả in khắc; dưới cây đàn (tôi không nói quá) là một chiếc bô tiểu đêm chưa đổ sạch; bên cạnh nó một chiếc bàn nhỏ bằng gỗ óc chó đã quen với việc thường xuyên bị người thư ký xáo trộn; rất nhiều cây bút mực đã đóng cặn mà so với chúng thì những cây bút dùng chung nơi quán trọ còn sáng bóng hơn; rồi còn những bản nhạc nữa”.

Bạn sốc lắm với những mô tả này? Đừng sốc! Bởi thật ra chẳng riêng gì Beethoven. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng có không ít các thiên tài nghệ thuật… ăn ở không giống ai. Bởi đơn giản: toàn bộ tinh lực của họ dồn hết vào tác phẩm.

Với họ, thứ phải chăm chút, tỉa tót, trang hoàng là tác phẩm chứ không phải là đời sống. Cho nên, không riêng gì Trémont, có không ít những ký giả, những người bạn nghề đã viết những dòng nhận xét về cái không gian sống có phần cẩu thả của Beethoven.

Điều quan tâm tiếp theo là trong không gian đó, đời sống tinh thần của ông đã diễn biến ra sao? Ngày 29-6-1801, Beethoven viết cho người bạn thân Wegele một bức thư đánh dấu một bước ngoặt tinh thần rất nghiêm trọng trong cuộc đời ông, bởi vì “trong ba năm qua, thính giác của tôi ngày càng suy yếu”.

Wegele là một bác sĩ. Không biết có phải vì thế không mà trong những dòng thư với người bạn thân – bác sĩ này, Beethoven đã thú nhận những điều mà ông rất ít thú nhận cùng người khác: “Tôi đang sống khổ sống sở. Từ hai năm nay tôi thôi tham dự mọi tiếp xúc xã hội chỉ vì không thể trò chuyện với mọi người: Tôi bị điếc. Nếu làm nghề nào khác thì tôi còn có thể đối phó với tình trạng ốm yếu của mình,  nhưng trong nghề của tôi thì đó là một trở ngại khủng khiếp. Và nếu các đối thủ của tôi, mà tôi lại có khá nhiều, biết chuyện này thì họ sẽ nói sao đây?”.

Trong bức thư như muốn cầu khẩn một sự cảm thông tột độ từ người bạn của mình, Beethoven đã cho thấy những sợ hãi cực độ trước một “bản án đời”.  Quả thật, với một người làm âm nhạc, việc phải sống chung với căn bệnh điếc tai ác không khác gì sống chung với một bản án đời.

Chỉ 3 ngày sau bức thư này, Beethoven viết một bức thư khác cho nghệ sĩ Violon Karrl Amenda – cũng là một người bạn thân khác của ông: “Trong tình trạng hiện nay của tôi, tôi phải tránh xa mọi thứ, và những năm tháng tươi đẹp nhất của tôi sẽ trôi qua mà không thể đạt được tất cả những gì tài năng và sức mạnh của tôi đã ra lệnh cho tôi thực hiện – đó là sự nhẫn nhục đáng buồn mà tôi buộc phải giấu kín. Không cần nói ra, tôi đã quyết tâm vượt qua tất cả những điều này, nhưng làm thế nào để thực hiện được đây?”.

Đến những dòng thư này chúng ta chợt  nhận ra bên cạnh nỗi đau khổ và sự sợ hãi, trong thế giới tinh thần của Beethoven đã xuất hiện một phức hợp tâm lý mới: Vừa quyết tâm vượt qua bệnh tật, vừa hoang mang bối rối cho tương lai của mình. Hậu quả là gì?

Hậu quả là đến mùa thu năm 1802, tức là chỉ 1 năm sau hàng loạt những xung đột nội tâm đó, Beethoven đã quyết định trốn bỏ xã hội, trốn bỏ loài người để thu mình ẩn dật tại thị trấn Heligenstadt, một ngôi làng gần thành Vienna nước Áo. Địa danh này chứng kiến một nấc thang mới trong tấn bi kịch tinh thần của Beethoven. Tại đây, ông đã nghĩ đến cái chết.

Và tại đây ông đã viết một bản chúc thư mà xét về danh nghĩa là gửi cho 2 người em trai của mình: Carl và Johann. Sở dĩ phải nói “xét về danh nghĩa” là bởi bức thư di chúc gửi cho 2 em trai lại bắt đầu với cụm từ “Hỡi những con người”.

Điều này có nghĩa là ông muốn nhắn nhủ với 2 em trai, và cũng đồng thời nhắn nhủ với những người hậu thế yêu âm nhạc. Thành thử sau khi tuyên bố 2 người em trai sẽ thừa kế “gia tài bé nhỏ” của mình và phải có nghĩa vụ “chia nó một cách công bằng” ông như muốn người hậu thế hiểu rõ tình cảnh bi đát lúc này: “Tôi vui vẻ đi gặp cái chết.

Nếu nó đến trước khi tôi có thể phát triển toàn bộ năng lực nghệ thuật  tiềm tàng của mình, mặc dù số phận của tôi khắc nghiệt, nhưng thế vẫn là quá sớm và có lẽ tôi sẽ muốn nó đến muộn hơn. Dẫu sao tôi nên bằng lòng bởi nó sẽ giải phóng tôi khỏi tình trạng đau đớn bất tận chăng?. Thế thì hãy đến đi, hỡi cái chết bất cứ khi nào ngươi đến ta sẽ đón ngươi với lòng can đảm”.

Thực tế là Carl – một trong hai em trai của ông, tức là một trong 2 người được trao bản chúc thư đã mất 13 năm sau đó (mùa đông năm 1815), còn bản thân Beethoven đã sống thêm 27 năm nữa. Như vậy, người viết chúc thư đã sống thọ hơn một trong hai người nhận thúc thư đến 12 năm.

Vấn đề là trong 12 năm ấy, giữa người viết chúc thư và người nhận chúc thư vẫn có mối quan hệ rất hữu hình với nhau. Bởi lẽ trước khi mất, Carl để lại một người con trai, và sau khi quyết liệt đấu tranh với vợ Carl – người sau đó đã đi bước nữa, rốt cuộc Beethoven đã giành được quyền nuôi đứa bé. Có nhiều nguồn tư liệu khác nhau nói về cậu bé này. Nguồn thì nói cậu ta sớm hư hỏng, sa đà vào nghiện ngập khiến Beethoven rất phiền lòng.

Nguồn lại nói cậu đã phải đối diện với cái áp lực khủng khiếp đến từ những kỳ vọng quá mức của Beethoven – một người bác lập dị. Người bác ấy muốn cậu trở thành một người đàn ông lý tưởng đúng nghĩa, một mẫu hình mà cả cha cậu, bác cậu, lẫn ông nội cậu chưa bao giờ chạm tới. Đã vậy Beethoven còn tỏ ra khó chịu khi cậu liên lạc với mẹ.

Và tất cả những điều đó đã dẫn tới một cuộc tự sát của cậu. Rất may, lần đó viên đạn chỉ đi sượt qua não, và sau đó cậu đã sống một đời sống bất thường. Thật khó để xác tín xem nguồn tư liệu nào đúng, nhưng bất luận nguồn nào đúng thì cũng chứng minh một sự thật: Beethoven không có sự hoà hợp với một người hiếm hoi sống cùng ông trong những năm tháng cuối đời của ông.

Những năm tháng ấy Beethoven cô đơn tới mức có những lần đã đi lang thang trên một con kênh mà không biết sẽ đi về đâu. Đói quá, ông nhìn trộm vào cửa sổ của những ngôi nhà đang có những bữa ăn tối đầm ấm. Ông bị phát hiện và bị đưa đến trụ sở cảnh sát địa phương.

Tại đây, khi ông nói với cảnh sát “Tôi là Beethoven” thì không ai tin cả. Không ai tin một cây đại thụ âm nhạc lại có một thể trạng và một tình cảnh bi đát như thế. Mãi sau đó, khi một nhạc sĩ được mời đến nhận diện, và xác tín chắc chắn “đây chính là Beethoven” thì ai cũng cảm thương sâu sắc cho cuộc đời của một thiên tài.

Cuộc sống thực tế và thế giới âm nhạc Beethoven có rất nhiều điểm trái ngược như vậy đấy. Có rất nhiều người đã viết về sự trái ngược ấy. Chính ông, qua những dòng thư và một bản chúc thư nổi tiếng của mình cũng hé lộ cho hậu thế về sự trái ngược ấy. Cô đơn, bệnh tật, đấy dường như là định mệnh của con người thể xác nơi ông.

Nhưng sau tất cả, nhớ về ông, người ta vẫn nhớ về những bản nhạc và những dòng thư nói về quan điểm âm nhạc của ông. Hãy dừng lại ở một dấu mốc: ngày 17-7-1812, khi ông 41 tuổi, và đã chứng tỏ cho cả châu Âu thấy rằng mình là người xứng đáng gánh vác những trọng trách lịch sử khí nhạc mà những người tiền nhân như Haydn và Mozart để lại.

Trong chính cái ngày 17-7-1812, trên đỉnh cao chói lọi của mình, Beethoven đã viết những dòng thư hồi đáp một cô bé không quen 8 tuổi. Nghe nói đấy là một cô bé chơi đàn Piano có tên Emilie, người đã gửi cho Beethoven một cuốn sổ thêu tay và những lời ngưỡng mộ của mình.

Trong bức thư hồi đáp, Beethoven viết như sau: “Cuốn sổ nhỏ cháu gửi sẽ được trân quý, cùng các vật lưu niệm mà nhiều người khác đã bày tỏ lòng quý trọng với ta, nhưng ta vẫn còn rất xa mới xứng đáng. Hãy kiên trì, không chỉ rèn luyện nghệ thuật của mình mà còn phải gắng sức tìm hiểu ý nghĩa bên trong của nó; nghệ thuật xứng đáng với nỗ lực này. Bởi chỉ có nghệ thuật và khoa học mới có thể nâng con người lên ngang tầm với các vị thần”.

Chỉ có nghệ thuật mới nâng con người lên ngang tầm với các vị thần – chúng ta hiểu, suy nghĩ ấy, khát vọng ấy cũng chính là thứ vũ khí đã giúp ông thoát khỏi nỗi ám ảnh về cái chết, khi bản án cuộc đời đã bất ngờ giáng xuống cuộc đời ông.

Vương Trọng Tín 

MIT và Stanford cho sinh viên Trung Quốc ‘ra rìa’

Viện Công nghệ Massachusetts

Theo danh sách tuyển sinh sớm được MIT công bố vào giữa tháng 12 năm ngoái, trong số 9.600 ứng viên từ khắp nơi trên thế giới đã có 707 người được nhận vào học sớm, 2483 đã bị từ chối, và 6182 người còn lại đang trong giai đoạn chờ đến vòng thứ hai.

Qua danh sách được công bố cho thấy 707 người may mắn được MIT tuyển dụng năm nay đến từ khắp nơi trên thế giới, có 486 học sinh trung học là người thuộc các địa phương trải từ Alaska cho đến cả Zimbabwe, nhưng không ai đến từ các trường trung học ở Trung Quốc Đại Lục, trong danh sách có 5 học sinh gốc Trung Quốc nhưng đều đến từ trường trung học tại Mỹ.

Trong thông báo, MIT cho biết trường chọn sinh viên dựa trên ba khía cạnh: khả năng học tập, đặc điểm tính cách, tầm nhìn toàn cầu. Quan điểm ngầm thể hiện là năm nay học sinh tốt nghiệp trung học từ Trung Quốc Đại Lục đã không thể hiện đầy đủ các phẩm chất cần thiết nêu trên, trong cuộc cạnh tranh khốc liệt này họ không được các giáo sư Mỹ ưa chuộng, vì vậy họ chưa thể đạt chuẩn để được nhận vào học sớm.

Thật trùng hợp, Đại học Stanford cũng triển khai một chương trình phỏng vấn tại hơn 50 khu vực trên thế giới, nhưng trong danh sách khu vực triển khai phỏng vấn được công bố vào tháng 12 năm ngoái đã có Đài Loan và Hồng Kông mà không có Trung Quốc Đại Lục.

Theo thông lệ, phỏng vấn REA thường được tiến hành trong vài tuần đầu tiên của tháng 11, việc nộp đơn xin phỏng vấn thường từ giữa tháng Một đến giữa tháng Hai. Trong thông báo nhà trường cho biết phỏng vấn cung cấp cho tất cả các ứng viên cơ hội để có một cuộc đối thoại có ý nghĩa với các cựu sinh viên Stanford trước đây. Phỏng vấn kéo dài hai ngày không chỉ để ứng viên tìm hiểu thêm về Stanford mà còn giúp ban tuyển sinh biết thêm về bạn. Mặc dù trang web của Stanford và các cuộc trả lời phỏng vấn truyền thông đều cho biết phỏng vấn (cựu sinh viên) là không bắt buộc. Nhưng thực tế cho thấy người không tham gia phỏng vấn thì khả năng được nhận sẽ thấp hơn nhiều.

Thực tế trong 20 năm qua, dù phải đối mặt tình trạng canh tranh gay gắt trên toàn cầu, nhưng sinh viên Trung Quốc Đại Lục gần như chưa bao giờ vắng mặt trong danh sách của MIT. Nhưng năm nay đã xảy ra biến động khác thường. Mặc dù 5 học sinh trung học có quốc tịch Trung Quốc đã được nhận, nhưng tất cả đều đã học và tốt nghiệp tại trường trung học ở Mỹ.

Thống kê cho thấy hiện có 360.000 sinh viên Trung Quốc tại Mỹ, hàng năm có thể mang lại lợi ích kinh tế cho Mỹ vào khoảng 14 tỷ đô la Mỹ.

Nhưng năm nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần công khai lên án sinh viên Trung Quốc, chỉ ra thực tế họ có thể hoạt động gián điệp và đánh cắp công nghệ Mỹ để xây dựng nền khoa học công nghệ Trung Quốc, ông Trump cũng cho biết về kế hoạch áp dụng kiểm tra lý lịch và hạn chế đối với sinh viên Trung Quốc.

Vào tháng 6 năm nay, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đi đầu trong việc giảm số lượng visa học sinh Trung Quốc đến Mỹ học trong các lĩnh vực hàng không, robot và sản xuất tiên tiến. Kể từ tháng 8 năm ngoái mạng Leewenhoke đã liên tục theo dõi 10.000 tổ chức mà Viện trưởng Francis Collins của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) đã yêu cầu NIH tài trợ, điều tra “một số nhà khoa học âm thầm nhận tiền hỗ trợ từ nước ngoài, nhưng vẫn được hưởng sự giúp đỡ của NIH, liên quan vấn đề chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ thuộc về các tổ chức của Mỹ”; hiện đã điều tra 55 tổ chức, đang dần phanh phui về những tác động liên quan từ những tổ chức này.

Trước đó trên internet Trung Quốc đại lục có lưu hành một bảng kết quả tuyển sinh của một trường quốc tế nổi tiếng ở Bắc Kinh cho thấy, không chỉ bỏ trống cột MIT mà cảnh tương tự cũng ở cả cột Viện Công nghệ California

(Hàng số 10 trong hình).

Có vẻ như các trường đại học hàng đầu ở Mỹ đang gửi một tín hiệu rằng, tương lai con đường cho sinh viên Trung Quốc Đại Lục vào các trường nổi tiếng của Mỹ có thể ngày càng bị thu hẹp.

Tuyết Mai

Mỹ sẽ điều tra sự xâm nhập của Trung Quốc vào các trường đại học Mỹ

Một tòa nhà của Đại học Harvard ở Cambridge, Massachusetts vào ngày 30 tháng 8 năm 2018. (Scott Eisen / Getty Images)

Một số nghị sỹ đảng Cộng hòa trong Ủy ban Giám sát Hạ viện Hoa Kỳ hôm 4/5 đã tuyên bố sẽ điều tra các khoản đầu tư của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vào các trường đại học Mỹ.

“Trung Quốc đã đầu tư chiến lược vào trường đại học Hoa Kỳ nhằm đánh cắp thông tin và công nghệ bí mật từ các công ty Hoa Kỳ, và thậm chí từ cả chính phủ Hoa Kỳ. Ngoài việc chính quyền Trung Quốc tung tiền để gây ảnh hưởng trong các tổ chức giáo dục đại học Hoa Kỳ, Trung Quốc còn đang ngăn chặn mọi nghiên cứu liên quan đến nguồn gốc của COVID-19 mà khác với tuyên truyền của ĐCSTQ. Đối với các quốc gia đang chiến đấu với đại dịch, thủ đoạn của ĐCSTQ chắc chắn đang gây cản trở ứng phó của toàn cầu với đại dịch.” Đây là một phần của nội dung bức thư được gửi cho Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos.

Bức thư do các nghị sỹ đương nhiệm thuộc một số Ủy ban của Hạ Viện Hoa Kỳ, trong đó có Ủy ban Hạ viện về Giáo dục và Lao động, Ủy ban Dịch vụ, Ủy ban An ninh Nội địa, Ủy ban Khoa học, Không gian và Công nghệ, Ủy ban Đối ngoại Hạ viện.

Dân biểu Jim Jordan nói: “Chúng ta không thể cho phép chế độ ĐCS [Trung Quốc] đầy nguy hiểm mua quyền truy cập vào các tổ chức giáo dục đại học của chúng ta một cách dễ dàng được”.

Các kiến nghị trên ​​được đưa ra khi FBI cảnh báo rằng một số quốc gia như Trung Quốc đang đầu tư vào doanh nghiệp y tế nhằm đánh cắp tài liệu nhạy cảm.

Vào tháng 1, ông Charles Liebe, Chủ nhiệm Khoa Hóa và Sinh hóa Đại học Harvard đã bị bắt. Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc đây là trường hợp người Mỹ tham dự vào “Kế hoạch ngàn nhân tài” của ĐCSTQ, nhưng lại báo cáo giả dối với Bộ Quốc phòng Mỹ và Viện Nghiên cứu Y tế Quốc gia. Trường hợp này cho thấy Harvard có thể thiếu “các biện pháp thể chế để giám sát và theo dõi hiệu quả các khoản quyên góp lớn”.

“Trong một thời gian, chúng tôi đã lo ngại về khả năng tiềm tàng rằng chính phủ Trung Quốc đang sử dụng các khoản đầu tư chiến lược của mình để biến các trường đại học Mỹ thành nơi tuyên truyền cho sinh viên Mỹ. Ví dụ, báo cáo của Viện Hoover năm 2018 đã nhấn mạnh về sự hiện diện của 110 Học viện Khổng Tử tại trong các trường đại học Hoa Kỳ, cũng như hơn 500 lớp học Khổng Tử tại các trường trung học”.

“Trong khi nhiệm vụ của các Học viện này là dạy ngôn ngữ và văn hóa Trung Quốc, nhưng các cơ quan giám sát đã cảnh báo rằng những nơi này có thể gây hại cho tự do học thuật bằng việc sử dụng nền giáo dục của Hoa Kỳ làm phương tiện quảng bá cho tuyên truyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc,” bức thư cho biết thêm.

Ngày càng có nhiều cuộc điều tra liên quan đến ĐCSTQ gây ảnh hường học thuật tại Hoa Kỳ thông qua các khoản đầu tư.

Hồi tháng 2 năm nay, Bộ Giáo dục Hoa Kỳ đã điều tra 2 trường đại học Harvard và Yale vì nghi ngờ các trường đại học này nhận hàng trăm triệu đô-la tài trợ từ nước ngoài mà không báo cáo.

Trường Đại học Yale có thể đã không báo cáo ít nhất 375 triệu đô-la tiền quà tặng và hợp đồng từ nước ngoài, vì họ đã không báo cáo bất kỳ nguồn tài trợ nước ngoài nào trong bốn năm qua.

Trường Đại học Harvard cũng bị nghi ngờ không báo cáo đầy đủ các khoản tài trợ từ nước ngoài và thiếu sự giám sát nội bộ đối với dòng tiền nước ngoài.

Năm ngoái các nhà lập pháp Hoa Kỳ cũng giới thiệu một dự luật nhằm ngăn chặn điệp viên Trung Quốc đánh cắp công nghệ nhạy cảm của Hoa Kỳ từ các trường đại học và viên nghiên cứu của Mỹ.

Đạo luật Giảm thiểu Đe dọa Phản gián An ninh Nội địa yêu cầu các quan chức của Bộ An ninh nội địa thành lập một bộ phận công tác đặc biệt nhằm đánh giá và tăng cường sức mạnh phản gián (chống gián điệp) trong các cơ quan liên bang.

Đạo luật cũng yêu cầu quan chức an ninh lập chương trình đào tạo bắt buộc nhằm nâng cao nhận thức về phản gián cho giảng viên tại các trường đại học, để họ có thể phát hiện ra những hoạt động gián điệp tiềm năng. Dự luật cũng đưa ra những phương cách giúp phát hiện các lĩnh vực nhạy cảm trong chương trình giảng dạy.

Minh Dũng / NTD