Kẻ hèn nhát

Ghé thăm khu vườn rau sạch đẹp như cổ tích của cô gái Mỹ

Deanna (Grover Beach, California, Hoa Kỳ) – chủ nhân của khu vườn chia sẻ:

“Tôi bắt đầu làm vườn năm 21 tuổi khi đang học đại học, lúc đó tôi đang nghiên cứu về môi trường, vì vậy tôi đặc biệt quan tâm đến thực phẩm địa phương và thực phẩm hữu cơ. Cũng trong khoảng thời gian đó, cha tôi qua đời vì căn bệnh ung thư. Tôi ghét phải nói điều đó, nhưng ông ấy đã không chăm sóc bản thân tốt, đặc biệt là vấn đề lựa chọn thực phẩm.

Lúc đầu, tôi muốn trồng thực phẩm để có những trải nghiệm thực tế trên bàn ăn – biết chính xác thực phẩm của chúng tôi đến từ đâu và cách xử lý. Tôi dần yêu thích công việc làm vườn. Chúng tôi trồng thức ăn ngon và bổ dưỡng cho bản thân, nhưng chúng tôi cũng trồng thức ăn và cung cấp môi trường sống cho động vật hoang dã ở địa phương! Khu vườn không chỉ dành cho chúng tôi. Năm ngoái, khu vườn của chúng tôi đã chính thức được chứng nhận là môi trường sống hoang dã và trạm bươm bướm! Vui chơi trong khu vườn là một trong những cách hiệu quả để giải trí, tập thể dục và trị liệu. Ngoài ra, đó là một cách tuyệt vời để trải nghiệm các loại trái cây và rau mới mà bạn không bao giờ thấy trong một cửa hàng tạp hóa.

Căn nhà nhỏ của chúng tôi nằm ở Grover Beach, trên Bờ biển miền Trung California. Chúng tôi đã loại bỏ tất cả các bãi cỏ của chúng tôi và thậm chí một phần của đường lái xe để tối đa hóa không gian của chúng tôi để làm vườn và nuôi gà ở sân sau. Chúng tôi trồng nhiều loại trái cây khác nhau gồm: ổi, dứa, bơ, loquat, chanh meyer, hồng, chanh, táo, quất…

Để làm vườn quanh năm, chúng tôi phải chăm sóc đất của mình thật tốt! Cách thực hành tốt nhất của chúng tôi đối với chất lượng của đất bao gồm luân canh cây trồng, rất nhiều phân ủ tự chế, phân trùn quế, trồng các loại cây che phủ như cỏ ba lá, và thêm giun vào đất. Đúng, chúng tôi yêu giun! Chúng tôi cũng theo một triết lý không tồn tại.

Liên quan đến sâu bệnh, chúng tôi gần như để chúng yên, miễn là chúng không gây thiệt hại nghiêm trọng. Chúng tôi tin rằng một khu vườn hữu cơ là một hệ sinh thái của riêng mình. Nó không có nghĩa là một không gian nguyên sơ và vô trùng. Nếu hệ sinh thái khu vườn này hạnh phúc, rất nhiều loài gây hại được kiểm tra một cách tự nhiên, như với các loài côn trùng có ích hoặc các loài chim hoang dã xung quanh. Khi chúng tôi cần can thiệp, chúng tôi chỉ sử dụng biện pháp can thiệp thủ công/vật lý hoặc phương tiện hữu cơ.

Có người hỏi tôi: Phần thưởng lớn nhất cho bạn từ việc làm vườn/trồng trọt là gì? Chắc chắn, những bữa ăn được làm từ 100% nguyên liệu “cây nhà lá vườn” chất lượng! Nhưng tôi nghĩ rằng điều bổ ích nhất đối với tôi là truyền cảm hứng cho những người khác để trồng cây làm vườn! Tôi cảm thấy rất may mắn khi trở thành một phần của một cộng đồng làm vườn/nhà ở trực tuyến tuyệt vời trên Instagram.

Phong trào làm vườn và thực phẩm địa phương đang bùng nổ! Bạn sẽ cảm thấy rất tuyệt khi là một phần của nó!”

Bạn có thể ghé thăm khu vườn này tại đây!

(Click vào ảnh để phóng to và xem liên tục)

 

  Nguồn: Humans Who Grow Food
Theo Nông Nghiệp Sạch

Thiên tình sử đầy trái ngang của nữ nhà thơ đẹp nhất thành Bắc Kinh

Là tiểu thư danh môn, có tư chất thông minh, lại thêm gương mặt diễm lệ, ông trời đã quá nhiều ưu ái Lâm Vy Nhân. Chuyện những người đàn ông tài hoa si mê bà là lẽ đương nhiên.

Lâm Vy Nhân là một nhà thơ nữ đa tài. Những tác phẩm của bà thể hiện được cá tính của người phụ nữ hiện đại, muốn được tự do yêu đương và thể hiện “cái tôi” cá nhân. Bà từng giảng dạy Văn học Anh tại Đại học Thanh Hoa. Ngoài làm thơ, bà còn đam mê hội họa và kiến trúc. Lâm Vy Nhân là một trong những người tham gia thiết kế quốc huy của Trung Quốc.

Lâm Vy Nhân sinh năm 1904 tại mảnh đất Hàng Châu thơ mộng. Từ khi còn là một cô bé, với đôi mắt đen lúng liếng và gương mặt tựa trăng rằm, tiểu thư nhà họ Lâm đã mang một vẻ ngoài khả ái, khiến người ta bị thu hút ngay lần đầu gặp mặt. Nhiều người quả quyết rằng: Lâm Vy Nhân sẽ trở thành một đại mỹ nhân trong tương lai.

Cách mạng Tân Hợi nổ ra, triều đình Mãn Thanh sụp đổ, chính quyền Dân quốc đang nắm thế thượng phong. Cha của Lâm Huy Nhân là Lâm Trường Dân lại là một nhân vật quan trọng trong chính phủ mới. Do yêu cầu công việc của Lâm tiên sinh, Lâm gia chuyển tới Bắc Kinh sinh sống. Cô bé Lâm Vy Nhân vô cùng háo hức với chuyến đi xa đầu tiên trong đời.

Nơi phồn hoa đô hội như Bắc Kinh, rất hợp với những cô gái phóng khoáng, tiếp xúc với nhiều tư tưởng tân tiến của phương Tây như Vy Nhân. Bước vào tuổi thiếu nữ, Lâm tiểu thư đã được người ta ngợi ca là “Đệ nhất mỹ nữ Bắc Kinh”. Nhiều người còn đồn rằng: vào ban đêm, nhà của bộ trưởng Lâm Trường Dân không ngớt tiếng chó sủa, bởi đám thanh niên luôn rình rập để có cơ hội ngắm con gái ông, dù chỉ là bóng lưng in trên cửa sổ.

Tình đầu ngây dại ở xứ sở sương mù

Đầu những năm 20 của thế kỷ trước, tình hình Trung Quốc rất rối ren. Vì muốn cô con gái yêu được an toàn và phát triển trong môi trường tốt nhất, Lâm Trường Dân đã có ý định cho ái nữ sang nước ngoài du học. Năm 16 tuổi, Lâm Vy Nhân theo cha đến Anh quốc. Tại đây, cô tiểu thư xinh đẹp đã gặp mối tình đầu của mình là nhà thơ điển trai Từ Chí Ma.

Chuyện tình của Lâm Vy Nhân và Từ Chí Ma đã được hai diễn viên Châu Tấn- Huỳnh Lỗi thể hiện rất cảm động qua bộ phim Khúc nhạc tháng tư.

Từ nhỏ, Vy Nhân đã yêu thơ ca và thích làm thơ, gặp được Từ Chí Ma, Lâm tiểu thư như gặp được tri kỉ. Tình yêu nảy nở giữa hai tâm hồn đồng điệu ấy lúc nào không hay. Tiếc rằng, lúc này Từ Chí Ma đã có gia đình ở Trung Quốc. Ông và người vợ “kết tóc” là Trương Ấu Nghi đến với nhau không phải vì tình yêu.

Mãi đến khi gặp Lâm Vy Nhân, chàng thi sĩ mới biết ái tình thật ngọt ngào. Ông quyết tâm bỏ vợ để đường hoàng sống bên người mình yêu. Từ Chí Ma dặn Lâm Vy Nhân hãy ở lại Anh chờ đợi, để ông về Trung Quốc hoàn tất thủ tục ly hôn.

Nhưng Lâm tiểu thư vốn là một cô gái nhân hậu và sống rất lý trí. Cô biết rằng mình không thể hạnh phúc trên nỗi đau của người phụ nữ khác, nên đã bí mật để lại cho Từ Chí Ma một bức thư ly biệt và lặng lẽ trở về Trung Quốc.

Người bạn đời tri kỉ và người tình vĩ đại

Cha của Lâm Vy Nhân rất phiền lòng khi thấy con gái cưng của mình buồn bã về nước. Ông muốn tìm cho ái nữ của mình một mối lương duyên tương xứng để sớm thoát khỏi sự đeo bám của Từ Chí Ma. Và Lương Tư Thành, con trai thứ của học giả Lương Khải Siêu là một lựa chọn thích hợp nhất.

Lương công tử có vẻ ngoài điển trai, lại đang du học ở Mỹ nhiều năm, nên có cách nghĩ và nhiều sở thích tương đồng với Lâm Vy Nhân. Hai người quen biết được một thời gian ngắn thì Lương Tư Thành bị tai nạn. Lâm Vy Nhân đã ở bên ông, hết lòng chăm sóc. Nhân cơ hội này, Lương Tư Thành đã tỏ tình với người con gái xinh đẹp đang ở trước mặt mình. Nữ thi sĩ không chút do dự, gật đầu đồng ý.

Vẻ đẹp rực rỡ thanh tân của Lâm Vy Nhân khi còn là thiếu nữ.

Sau đó, cả hai sang Mỹ và học tiếp tại đại học Đại học Pennsylvania. Năm 1925, tin dữ ập đến với Lâm Vy Nhân khi bà đang ở xứ người. Bộ trưởng Lâm Trường Dân đột ngột qua đời. Lúc này, Lương Tư Thành luôn ở bên chăm sóc Lâm Vy Nhân không rời, vì sợ bà suy sụp mà nghĩ quẩn.

Trải qua bao sóng gió, Lâm Vy Nhân nhận ra Lương Tư Thành là người đáng tin cậy để bà trao gửi hạnh phúc nửa đời còn lại. Năm 1928, họ kết hôn tại Mỹ với một đám cưới đậm chất Trung Hoa khi tân nương mặc bộ y phục màu đỏ rực.

Tình sử của Lâm Vy Nhân chưa dừng lại ở đây. Khi đã là Lương phu nhân, bà đã gặp gỡ và kết bạn với triết gia Kim Nhạc Lâm. Lâm Vy Nhân bị choáng ngợp trước sự uyên bác và óc hài hước của vị triết gia điển trai này. Bà chợt nhận ra tình cảm của mình và Kim Nhạc Lâm không phải là tình bằng hữu thông thường.

Bà đem chuyện đó nói hết với Lương Tư Thành. Ông không oán giận vợ và nói những lời thật lòng khiến người ta kinh ngạc: “Cảm ơn em, vì đã không lừa dối anh! Nếu em chọn Nhạc Lâm, anh sẽ chúc phúc cho hai người”.

Lâm Vy Nhân thấy rất hối hận trước sự rộng lượng của chồng. Bà đem câu chuyện giữa hai người kể cho Kim Nhạc Lâm. Ông cũng vô cùng bất ngờ và nói rằng: “Tư Thành mới là người yêu em nhất. Anh ấy yêu em còn nhiều hơn cả anh. Hãy quay về bên chồng và quên hết những chuyện giữa hai chúng ta”.

Lâm Vy Nhân và Lương Tư Thành đã có một cuộc hôn nhân rất hạnh phúc.

Lương Tư Thành khiến người ta cảm phục bởi những gì ông làm trong đám tang của Từ Chí Ma. Năm 1934, nhà thơ họ Từ mất do tai nạn máy bay ở Quảng Đông. Lương Tư Thành đích thân đến nơi, cùng gia quyến lo hậu sự. Khi về, ông còn mang về cho Lâm Vy Nhân một mảnh thép cháy đen từ chiếc máy bay gặp nạn để bà giữ làm kỷ niệm.

Lại nói về Kim Nhạc Lâm, sau khi Lâm Vy Nhân quay về bên Lương Tư Thành, ông lặng lẽ trở thành một người hàng xóm tốt, sống bên cạnh nhà họ. Mỗi lần, vợ chồng Lâm Vy Nhân cãi nhau, Kim Nhạc Lâm đều đứng ra giảng hòa. Khi Lâm Vy Nhân qua đời vì bệnh nặng, Nhạc Lâm vẫn tự tay tổ chức sinh nhật cho bà. Suốt đời triết gia họ Kim không kết hôn, sống cô độc ôm ấp hình bóng nàng thơ xinh đẹp.

Thụy Anh / Zing

25 năm nữa, kinh tế số Việt Nam sẽ ‘nở hoa’ hay ‘bế tắc’?

Đến năm 2045, kinh tế số Việt Nam sẽ đi theo kịch bản truyền thống, chuyển đổi số, xuất khẩu số hay tiêu dùng số

Báo cáo Tương lai nền kinh tế số Việt Nam hướng tới năm 2030 và năm 2045 do CSIRO và Bộ Khoa học Công nghệ thực hiện đã đưa ra các viễn cảnh về kinh tế cho tới năm 2030 và 2045 với 4 kịch bản dự báo về tăng trưởng của nền kinh tế số Việt Nam.

Kịch bản truyền thống

Ở kịch bản truyền thống, nền kinh tế có mức độ chuyển đổi số thấp, năng suất lao động trì trệ, thâm dụng lao động trong sản xuất các sản phẩm chuyên biệt và xuất khẩu chủ yếu là hàng hóa.

Để Kịch bản Truyền thống xảy ra ở Việt Nam vào năm 2045, nền kinh tế hoặc chính trị trong nước có thể trở nên bất ổn, hoặc suy thoái kinh tế khu vực hay toàn cầu xảy ra bên ngoài Việt Nam. Mức độ quốc tế hóa cao của Việt Nam khiến đất nước dễ bị ảnh hưởng bởi tình hình kinh tế của các quốc gia khác.

Việc phân phối các nguồn tài nguyên không thận trọng, chi tiêu quá mức dẫn đến tích lũy nợ cao, bạo động chính trị trong nước, thảm họa thiên nhiên lớn hoặc tham nhũng tràn lan có thể làm suy yếu động lực cho tăng trưởng cao như hiện tại của Việt nam, khiến Việt Nam rơi vào vị thế quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp trong nhiều thập kỷ tới. Đây là kịch bản tồi tệ nhất có thể xảy ra.

Kịch bản chuyển đổi số

Với chuyển đổi số, Việt Nam sẽ ứng dụng công nghệ số cao và ngành công nghệ thông tin và truyền thông tăng trưởng nhanh, năng suất lao động ở tất cả các ngành đều tăng.

Để Kịch bản Chuyển đổi Số xảy ra, Việt Nam phải đi theo con đường phát triển kinh tế tương tự như Hàn Quốc hay Đài Loan. Cả hai nền kinh tế này đều phát triển từ vị thế quốc gia có mức thu nhập thấp lên vị thế quốc gia có mức thu nhập cao trong 40 năm, hoặc từ vị thế quốc gia có mức thu nhập trung bình lên vị thế quốc gia có mức thu nhập cao trong 10-15 năm.

Báo cáo “Việt Nam 2035” của Ngân hàng Thế giới cho rằng nếu đi theo con đường tăng trưởng cao, Việt Nam sẽ đạt được vị thế quốc gia có mức thu nhập trung bình cao vào năm 2035, có thể đạt được vị thế quốc gia có mức thu nhập cao trong thập kỷ tiếp theo.

Tuy nhiên, rủi ro của kịch bản này là Việt Nam có thể sẽ mất đi sự độc đáo của mình do mất sự đa dạng văn hóa trong các tập quán, cấu trúc xã hội, ngôn ngữ, lịch sử và tín ngưỡng. Tình trạng bất bình đẳng, đặc biệt giữa khu vực nông thôn và thành thị, có nguy cơ gia tăng.

Tự động hóa gây ra tình trạng mất việc làm hàng loạt ở một số khu vực nhất định, và tạo ra nhu cầu chuyển đổi nhanh chóng, đặc biệt là ở các khu vực có nhiều nhà máy. Các khoản vay và nợ quá lớn để hiện đại hóa công nghiệp quá nhanh làm tăng nợ công lên mức không bền vững.

Kịch bản xuất khẩu số

Nếu đi theo hướng xuất khẩu số, ngành công nghệ thông tin và truyền thông của Việt Nam phát triển dựa trên hoạt động gia công cho các quốc gia khác, tuy nhiên ứng dụng số trong các ngành còn hạn chế.

Kịch bản Xuất khẩu Số sẽ xảy ra nếu Việt Nam có khả năng tập trung đầu tư cho cơ sở hạ tầng và giáo dục để phát triển lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là những lĩnh vực gắn với các trường đại học, trung tâm đô thị và các khu phát triển thay vì tập trung vào giáo dục mở rộng, chính sách và dự án về cơ sở hạ tầng. Có thể thu hút các công ty chế tạo và sản xuất phần cứng số lớn thông qua chính sách khuyến khích của ngành CNTT&TT và giảm thuế.

Cần tăng cường đầu tư nước ngoài cho ngành CNTT&TT của Việt Nam, tập trung vào sử dụng lập trình viên có mức lương rẻ, dịch vụ với mức giá thấp và các sản phẩm quốc tế. Các công ty chế tạo lớn hoạt động ở Việt Nam có thể chủ động làm giảm mức lương và tốc độ tăng lương trong nước.

Bên cạnh đó, rủi ro của kịch bản này là bất bình đẳng với sự phát triển của một nền kinh tế hai tốc độ. Có nguy cơ tạo ra những khu vực phát triển thuận lợi và không thuận lợi, gây ra sự bất ổn xã hội và sự phát triển mạnh mẽ hơn của nền kinh tế phi chính thức.

Thiếu đầu tư và đất nước bỏ lỡ cơ hội từ việc tăng năng suất trên diện rộng, mở rộng thị trường, phát triển thị trường nhờ chuyển đổi số ở các ngành, khiến cho Việt Nam rơi vào bẫy thu nhập trung bình trong phần lớn thế kỉ này. Khai thác lao động, tài nguyên và công nghiệp: Việt Nam là mục tiêu của các doanh nghiệp quốc tế nhờ giá nhân công rẻ và chi phí nguyên liệu đầu vào thấp, không phải là nơi cung cấp sản phẩm và dịch vụ giá trị gia tăng.

Có rất ít chuyển giao công nghệ đi kèm với đầu tư ở Việt Nam. Mất đi các nhân lực có trình độ cao vào tay các nước phát triển do họ có thể mang lại nhiều cơ hội lớn và mức lương cao hơn.

Kịch bản tiêu dùng số

Tiêu dùng số tức là ngành công nghiệp Việt Nam ứng dụng các sản phẩm và dịch vụ công nghệ thông tin và truyền thông của các quốc gia khác, việc này giúp cải thiện năng suất của tất cả các ngành, nhưng trong dài hạn có thể làm tăng nợ công.

Kịch bản Tiêu dùng Số có thể diễn ra trong các tình huống như giá cả hàng hóa tăng cao, đặc biệt là hàng hóa từ khai khoáng hoặc nông nghiệp. Việc này có thể khuyến khích tăng hiệu quả trong sản xuất thông qua ứng dụng công nghệ. Điều này cũng có thể làm tăng tỷ giá hối đoái, tăng lương và giảm thị trường của các sản phẩm thâm dụng lao động, bao gồm các sản phẩm trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông

Để kịch bản này xảy ra cần thực hiện cải cách mạnh mẽ trong việc sử dụng đất và trong ngành nông nghiệp, cũng như thu hút được cơ sở vật chất và công nghệ sản xuất hiện đại từ các quốc gia khác. Đầu tư trong nước cũng tập trung vào cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất.

Nhưng nếu trở thành một quốc gia tiêu dùng số, Việt Nam sẽ bỏ lỡ cơ hội phát triển các thị trường xuất khẩu mới trong lĩnh vực công nghệ cao thông qua sở hữu trí tuệ, nền tảng, dịch vụ và tài sản số.

Hệ thống thuế không được cải cách để tạo ra được các lợi ích về thuế cho đất nước từ các công ty thu lợi nhờ việc gia tăng thương mại và năng suất tăng ở Việt Nam. Xảy ra hiện tượng xói mòn cơ sở thuế.

Việt Nam cũng sẽ trở thành đối tượng bị thu thập dữ liệu nhiều hơn từ các công ty nước ngoài hoạt động trong lãnh thổ quốc gia. Hiện đại hóa công nghiệp diễn ra quá nhanh, dẫn đến các khoản vay mượn quá mức, khiến nợ công tăng đến mức không bền vững.

Báo cáo đánh giá: Các kịch bản trên đây đưa ra những tương lai có thể xảy xa trong vòng 25 năm tới do các tác nhân bên ngoài ảnh hưởng đến nền kinh tế số của Việt Nam. Đây là những tác nhân thay đổi nằm ngoài tầm kiểm soát của các nhà hoạch định chính sách cũng như những người đứng đầu các ngành của Việt Nam. Việt Nam nên chuẩn bị cho tất cả 4 kịch bản.

Theo Trithuctre

Vì sao phong trào dân chủ ở Thiên An Môn thất bại?

Trong khi đó, cùng thời điểm, CS Đông Âu lại sụp đổ.

Có 1 đặc điểm chung ở cả Đông Âu, LX và TQ là cách mạng màu nổ ra khi chính lãnh đạo đảng đổi màu (tự diễn biến). Phải nói là cách mạng màu ở Đông Âu dẫn đến hệ thống XHCN ở Đông Âu và LX sụp đổ thì công của TBT/TT Liên Xô Gorbachev là rất quan trọng. Lúc đó quân đội LX vẫn đóng ở các nước Đông Âu, đặc biệt là ở Đông Đức. Nhưng khi có biểu tình thì quân LX được lệnh cấm trại, không can thiệp. Trong khi mấy chục năm trước, quân đội LX đã từng đem xe tăng đi đàn áp biểu tình ở Hung và Tiệp. Đông Đức lúc đó là tiền đồn XHCN nên sự kiểm soát quân sự của LX lại càng chặt chẽ. Tương tự vậy, quân LX ở các nước Đông Âu còn lại đều án binh bất động.

Thực tế lúc đó TBT đảng CS LX là TBT của các TBT đảng CS Đông Âu, người lãnh đạo tối cao đã bật đèn xanh thì dân Đông Âu tự tin mà làm cách mạng thôi. Thực tế là quân đội các nước sở tại cũng không hề đàn áp. Nếu có đàn áp bằng xe tăng như TQ, thì CM cũng dễ bị dập tắt. CM tháng 8 cũng vậy thôi. Quân Nhật đã cố tình không can thiệp, nên VM mới cướp chính quyền bằng cuốc thuổng gậy gộc được.

Ở chính LX, cuộc cải tổ của Gorbachev khiến phe bảo thủ bất mãn, họ đã tổ chức đảo chính, giam lỏng được Gorbachev. Nhưng Yeltsin đã phản đảo chính thành công với hình ảnh ông đứng trên tháp pháo 1 chiếc xe tăng của phe đảo chính. Tức là quân đảo chính đã quay nòng súng (tự diễn biến). Đây là hình ảnh đối lập với những chiếc xe tăng TQ nghênh ngang chạy giữa đám biểu tình ở TAM (Thiên An Môn).

Vậy, vấn đề ở chỗ là chính lãnh đạo đảng phải tự diễn biến và những kẻ cầm súng phải không can thiệp, thì CM màu mới có cơ hội thành công. Làm thế nào để điều đó xảy ra? Kinh nghiệm ở Đông Âu và TQ là rất khác nhau.

Ở TQ, quân đoàn 27, được giao nhiệm vụ đàn áp biểu tình, có quá nửa quân số là không biết chữ, họ có gốc gác ở xa Bắc Kinh, nên sẵn sàng giết dân Bắc Kinh 1 cách cuồng tín. Thậm chí họ giết luôn 1 số quân nhân đơn vị bạn lúc đó vẫn đang canh giữ ở TAM, dùng xe tăng mà, sao phân biệt được. Quân đội LX không đến nỗi ngu dốt và cuồng tín như vậy, nên họ quay nòng súng chỉ vì Yeltsin thuyết phục.

Phe bảo thủ ở TQ vẫn còn rất mạnh, cho dù 2 TBT liên tiếp có cải cách. Bố già Đặng Tiểu Bình vẫn còn đó. Đặng tuy chả bao giờ nắm chức vụ cao nhất trong đảng và nhà nước cũng như CP nhưng lại là người có quyền lực thực sự lúc bấy giờ. Ông vẫn đang là chủ tịch quân ủy trung ương (CT UB quân sự TƯ) . Đó là 1 sự đặc biệt trong chính trị TQ, khi mà 2 TBT liên tiếp lại không có quyền lực tối cao trên thực tế. Đó là lý do khiến Đặng có thể chỉ đạo đàn áp biểu tình.

Trong khi đó, Gorbachev (lãnh đạo tối cao LX và Đông Âu) lại không đàn áp. Ở Đông Đức hay Rumani, TBT đảng vẫn không chấp nhận cải cách, nhưng họ không đủ sức mạnh để đàn áp khi LX bất động. Kết cục là TBT Honecker (Đông Đức) phải trốn sang LX và TBT Ceaucescu (Ru) bị tử hình.

Biểu tình ở TAM chỉ diễn ra ở Bắc Kinh, tuy có lúc có tới 300ng người tham dự, nhưng đa số là SV. Vì thế nên nó đơn độc ở 1 địa phương và chỉ 1 tầng lớp (dân Bắc Kinh có tham gia nhưng ít). Như vậy, chứng tỏ dân trí TQ lúc đó đa số chưa có nhận thức về sự cần thiết phải có dân chủ, chỉ có nhóm SV có nhận thức cao và đủ manh động là có nhận thức cao hơn. Nếu biểu tình diễn ra ở nhiều nơi thì chắc quân đội TQ cũng không dám đàn áp.

Trong khi đó, dân Đông Âu và LX vốn có dân trí cao hơn dân TQ nhiều, họ đã diễn biến sâu sắc đến nhiều tầng lớp dân chúng. Đặc biệt là trong nội bộ đảng CS. Như ở Ba Lan hay Tiệp, Hung, lãnh đạo đảng trước đó đã nhượng bộ dân rất nhiều để cải cách dân chủ. Thậm chí Ba Lan đã cho bầu cử tự do. Công đoàn đoàn kết đã được công nhận như tổ chức đối lập. Đây là gốc rễ của cách mạng màu.

Dân TQ gần như vô thần, lại ảnh hưởng Nho giáo (trung quân, ái quốc) nặng, nên trung với đảng hơn. Trong khi dân Đông Âu đa phần theo Thiên chúa giáo, là thế lực không bị chính quyền CS kiểm soát, chế độ phong kiến trước đó cũng “dân chủ” hơn là phong kiến TQ. Vì thế mà dân Đông Âu dễ tự diễn biến.

Về kinh tế, đến năm 89, TQ đã đổi mới kinh tế theo thuyết mèo trắng, mèo đen của Đặng được 10 năm, đã có những thành quả nhất định. Do đó uy tín của Đặng cũng lên cao. Dân cũng không quá đói khát, nên có lẽ dân TQ vẫn tin tưởng vào Đặng và đảng CS TQ, chưa tự diễn biến.

Trong khi đó, Đông Âu và LX năm 89 đã rơi vào suy thoái kinh tế cả chục năm. Kinh tế kiệt quệ mà dân trí lại cao, lại có đạo, thì CM ắt phải diễn ra.

Gorbachev có cách làm ngược với ĐTB ở chỗ, Gorbachev cải cách dân chủ đồng thời với cải cách kinh tế, nhưng kinh tế thì phát triển chậm trong khi dân trí về dân chủ lại tiến nhanh. Trong khi Đặng thì cải cách kinh tế hiệu quả đồng thời bóp nghẹt dân chủ, nên dân TQ bụng thì no mà đầu thì ngu, nên không có động cơ làm CM.

Đó là các lý do khiến CS Đông Âu sụp đổ trong khi CS TQ vẫn bền vững đến giờ. Triết lý thành công của TQ chỉ là làm sao để cho đa số dân bụng thì no mà đầu thì ngu. Đông Âu và LX thì lại ngược lại nên sụp đổ.

Dương Quốc Chính / Tiếng Dân