Lượm lặt tin 20-1-16

Việt Nam sẽ có tốc độ tăng người siêu giàu cao nhất thế giới

Người siêu giàu là gì?

Theo định nghĩa của World Ultra Wealth Report, người siêu giàu là những cá nhân có tài sản trên 30 triệu USD.

Người siêu giàu tập trung ở đâu?

Theo số liệu báo cáo của Knight Frank năm 2014, xét theo khu vực, châu Âu là nơi tập trung nhiều người siêu giàu nhất thế giới với hơn 60.000 người, tiếp đến là Bắc Mỹ với gần 45.000 người  và châu Á là hơn 42.000 người.

Xét theo thành phố, London đứng vị trí dẫn đầu, tiếp đến là New York và Singapore ở vị trí thứ 3.

Người siêu giàu ở Việt Nam

Vừa qua, báo cáo Wealth Report 2015 của Knight Frank cho biết, số người siêu giàu trên thế giới đã tăng lên hơn 172.000 người với tổng tài sản gần 22.000 tỷ USD năm ngoái.

Các chuyên gia dự đoán rằng, trong một thập kỷ tới, Việt Nam sẽ là quốc gia có tốc độ tăng người siêu giàu nhanh nhất thế giới với 159% (lên khoảng 300 người), tiếp theo là Indonesia với 132% và Bờ Biển Ngà là 119%.

Ngày 8/7/2014, chuyên gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam – ông Gabriel Demombynes cho biết, Việt Nam hiện có khoảng 110 người siêu giàu và hiện cứ hơn 1 triệu người Việt Nam thì có 1 người siêu giàu. Như vậy, số người siêu giàu tại Việt Nam đã tăng 3 lần trong một thập kỷ. Tổng tài sản của 100 người đứng đầu danh sách người siêu giàu ở Việt Nam năm 2014 đạt gần 71.000 tỉ đồng (tương đương gần 3,4 tỉ USD).

Tốc độ tăng người siêu giàu ở Việt Nam như vậy liệu có thực sự tốt?

Người siêu giàu ở Việt Nam là những ai thì rất ít người biết đến. Trong báo cáo của các tổ chức trên, không một đơn vị nào công bố danh sách tên tuổi, tài sản mà họ sở hữu. Ngoài một số cá nhân nổi tiếng đã được biết đến như ông Phạm Nhật Vượng (Vingroup), ông trùm bất động sản – cao su Đoàn Nguyên Đức (HAG), hai đại gia sắt thép Trần Đình Long (HPG), Lê Phước Vũ (HSG), “vua cá tra” Dương Ngọc Minh (HVG)…v.v…thì số người siêu giàu ẩn danh vẫn chiếm 90%.

Sự thật là, những con số mà chúng ta biết được coi là chưa phản ánh hết số người siêu giàu thực sự tại Việt Nam. Số người giàu được các tổ chức thống kê qua thị trường chứng khoán, qua các doanh nghiệp tư nhân lớn chưa lên sàn… chỉ là bề nổi, chủ yếu dựa trên tài sản công khai, còn thực tế có thể lớn hơn nhiều.

Dựa theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, nhiều người tỏ ra hoài nghi về cách làm giàu hiện nay của các đại gia. Bên cạnh đó, báo cáo cũng nhận định, sự gia tăng khoảng cách giàu nghèo của người dân Việt Nam cũng như tình trạng bất bình đẳng là điều đáng lo ngại.

Một điều đáng suy nghĩ là tốc độ gia tăng số lượng người siêu giàu tại Việt Nam như vậy là quá nhanh. Giàu có, sung túc là tốt nhưng giàu quá nhanh và không tương đồng với những đóng góp cho nền kinh tế, cho xã hội, hoặc giàu có dựa trên những cơ hội, thời cơ, cơ chế; giàu có không minh bạch hợp pháp… là điều đáng ngại.

———————

Năm 2016 có 366 ngày và 11 sự kiện thú vị của năm nhuận

Năm nay lại là năm nhuận, tháng 2 sẽ có thêm một ngày là ngày 29 tháng 2, những người sinh vào ngày này có thể tổ chức sinh nhật, và năm 2016 sẽ có 366 ngày. (FABRICE COFFRINI/AFP/Getty Images)

Năm nay lại là năm nhuận, tháng 2 sẽ có thêm một ngày là ngày 29 tháng 2, những người sinh vào ngày này có thể tổ chức sinh nhật, và năm 2016 sẽ có 366 ngày. (FABRICE COFFRINI/AFP/Getty Images)

Năm nay là năm nhuận, tháng 2 sẽ có thêm một ngày là ngày 29/2, không chỉ những người sinh vào ngày này có thể tổ chức sinh nhật của mình, mà năm nay cũng sẽ nhiều hơn một ngày là có 366 ngày.

Theo báo cáo của Weather Network, bởi có một sự khác biệt nhỏ trong việc quy định số lượng ngày trong “1 năm” của chúng ta và thực tế một chu kỳ Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời, một chu kỳ Trái Đất cần khoảng 365.24220 ngày quay xung quanh Mặt Trời, (nhiều hơn lịch dương thông thường của chúng ta đang tính khoảng 6 giờ 48 phút 45 giây). Bởi vì thông thường theo dương lịch chỉ tính 365 ngày, kết quả sau 4 năm tích lũy lại sẽ là 0.24220 x4 = 0.9688 ngày, tức là xấp xỉ 01 ngày, vì vậy, cứ 4 năm họ lại thêm một ngày nhuận để bù đắp cho 0.9688 ngày này.

Dưới đây là một vài sự kiện  thú vị liên quan tới năm nhuận

1. Julius Caesar và năm nhuận

Năm 46 trước Công Nguyên, Julius Caesar đồng ý với lời đề nghị của Sosigenes, để phản ánh chân thực chu kỳ Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời dài hơn 365 ngày, ông đã phát hành bổ sung, cứ chu kỳ 4 năm một lần lại có một năm nhuận. Bởi trong lịch La Mã tháng 2 là tháng cuối cùng của một năm, nên Sosigenes đã thêm 1 ngày đó vào tháng 2.

2. Lịch Gregorian

Năm 1582, giáo hoàng Pope Gregory XIII đã tiến hành điều chỉnh lại lịch. Ông đưa ra khái niệm “năm nhuận”, tăng thêm quy tắc mới về cách tính lịch, ông đề ra quy tắc những năm nào chia hết cho 4 được coi là năm nhuận. Lịch Gregorian là – loại lịch tiêu chuẩn hiện nay được dùng trên hầu khắp thế giới.

Do đó: Năm 1600 và 2000 là các năm nhuận nhưng 1700, 1800 và 1900 không phải năm nhuận.

3. Năm nhuận không may mắn?

Tại Hy Lạp, 1/5 số người trẻ tuổi chưa kết hôn đều kiêng không kết hôn vào năm nhuận, bởi họ cho rằng kết hôn vào năm nhuận không may mắn.

Trong các ngạn ngữ của người dân Italia, có một số câu ngạn ngữ khuyên người dân không nên làm những kế hoạch trọng đại của đời mình vào năm nhuận. Trong tiếng Ý, câu thành ngữ “Anno bisesto, anno funesto” có nghĩa là “ Năm nhuận là năm bất hạnh không may mắn.”

4. Thời tiết, nông nghiệp và chăn nuôi

Theo kinh nghiệm lưu truyền của người dân Nga, vào năm nhuận, thời tiết sẽ có nhiều điều bất thường và nhiều rủi ro hơn. Kinh nghiệm dân gian về làm nông nghiệp của họ còn cho biết, các loại đậu, đậu Hà Lan trồng trong năm nhuận sẽ không tăng trưởng tốt.

Người dân Scotland thì cho rằng, việc trồng trọt và chăn nuôi trong năm nhuận sẽ gặp nhiều bất lợi.

5. Làm việc miễn phí một ngày

Những cán bộ công nhân viên chức lĩnh lương cố định hàng tháng sẽ làm việc miễn phí một ngày vào năm nhuận tức ngày 29/2, bởi vì thông thường khi tính lương sẽ không tính thêm 1 ngày này.

Đồng thời, những phạm nhân bị ngồi tù sẽ ngồi tù thêm một ngày vào năm nhuận.

6. 50 nghìn người trên toàn thế giới có thể đón sinh nhật của mình

Những người sinh vào ngày 29/2 được gọi là “Nhuận sinh” (leaplings hoặc leapers), tỷ lệ người sinh vào ngày Nhuận sinh khoảng 1/1461 người. Trên thế giới có khoảng 50 nghìn người sinh vào ngày Nhuận sinh.

7. Những người sinh vào ngày Nhuận sinh là người có tài năng

Trong nhiều thế kỷ qua, các nhà chiêm tinh đều nhìn nhận rằng, những đứa trẻ được sinh vào ngày Nhuận sinh có tài năng vượt trội hoặc có cá tính đặc biệt, thậm chí còn có quyền năng đặc biệt.

Nhà thơ người Anh John Byrom được sinh vào ngày Nhuận sinh, và cầu thủ bóng đá Darren Ambrose người Anh cũng được sinh vào ngày Nhuận sinh.

8. Tổ chức sinh nhật

Tại Hồng Kông, những người sinh vào ngày Nhuận sinh có thể tổ chức sinh nhật mình vào ngày 1/3; ở New Zealand những người sinh vào ngày Nhuận sinh tổ chức sinh nhật mình vào ngày 28/2.

9. Thành phố được mệnh danh là thủ đô thế giới về năm nhuận

Người dân thị trấn San Antonio thuộc bang Texas của Mỹ luôn tự nhận thị trấn của mình là “Thủ đô của thế giới về năm nhuận”, tới năm nhuận họ sẽ tổ chức các hoạt động kỷ niệm năm nhuận như: hướng dẫn tham quan tới các hang động là nơi ở của người Aztec xưa, tổ chức đua ngựa và nhảy múa…

Hoạt động chào mừng năm nhuận năm nay sẽ được họ tổ chức từ ngày 25/2 đến 29/2

10. Nhà có nhiều người sinh vào ngày Nhuận sinh

Peter Anthony Keogh sinh vào ngày Nhuận sinh của năm 1940 tại Ireland, con trai của ông Peter Eric sinh vào ngày Nhuận sinh của năm 1964 tại Anh, cháu gái của ông Bethany Wealth sinh vào ngày Nhuận sinh của năm nhuận 1996.

Karin Henriksen là người giữ kỷ lục thế giới về sinh nhiều con vào ngày Nhuận sinh nhất. Con gái của bà Heidi sinh vào ngày 29 tháng 02 năm 1960, hai con trai kế tiếp của bà là Olav và Lief –Martin cũng sinh vào ngày Nhuận sinh của năm 1964 và 1968.

11. Tháng nhuận ở Trung Quốc

Vì người Trung Quốc sử dụng lịch âm dương, nên trong cách tính lịch truyền thống, có một phương pháp phân biệt năm nhuận là thêm một tháng vào năm nhuận đó gọi là tháng nhuận. Nhằm giải quyết vấn đề mâu thuẫn giữa lịch chu kỳ Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời (cách tính lịch dương) và chu kỳ của Mặt Trăng quay quanh Trái Đất (theo cách tính lịch của người Trung Quốc) và để đảm bảo âm lịch có thể phù hợp tương đối với chu kỳ 4 mùa của thời tiết, nên cứ sau 2 đến 3 năm thì người ta phải bổ sung 1 tháng (tháng nhuận).

Thời cổ đại người ta áp dụng cách tính 19 năm thêm vào 7 tuần nhuận, đến triều đại nhà Đường “cách tính lịch thời kỳ đầu nhà Chu” cố định thêm tuần nhuận nêu trên bị thay đổi, áp dụng khi cả hai chuyển động Trái Đất quay quanh Mặt Trời và Mặt Trăng quay quanh Trái Đất bắt đầu được sử dụng mô hình chuyển động thật với hai parabôn quan trắc ngược nhau, để tính lịch, thì khái niệm thêm thời gian vào tháng nhuận thay đổi. Có lúc, tháng nhuận để chỉ ngày thêm vào của năm dương lịch nhuận theo lịch Gregorian (là tháng 2 dương lịch).

Trong bài thơ “Nhuận Nguyệt” nhà thơ Lý Hạ thời Đường có viết về năm nhuận như sau: “Đế trọng quang, niên trọng thì. Thất thập nhị hậu hồi hoàn thôi, thiên quan ngọc quản hôi thặng phi. Kim tuế hà trường lai tuế trì, vương mẫu di đào hiến thiên tử, hi thị hòa thị vu long bí.” (Nghĩa là: năm nhuận tháng nhuận là năm tốt lành, nên chúc thọ vào những năm này người già sẽ càng nhiều tuổi thọ hơn).

Vì vậy nên ở Đài Loan, những phụ nữ truyền thống sau khi đã kết hôn thường trở về nhà cha mẹ mình, mang biếu cha mẹ một cái đầu heo để mong muốn bố mẹ luôn được khỏe mạnh và gặp nhiều may mắn trong năm nhuận.

Theo Đại Kỷ Nguyên tiếng Trung

—————–

Đôi gà Đông Tảo giá hơn 1 cây vàng ở Hưng Yên

Trang trại gà Đông Tảo của anh Giang Tuấn Vũ ở thôn Hiệp Tiến (Đông Tảo, Khoái Châu, Hưng Yên) có tên Ông Phúc vừa bán một cặp gà khủng với giá gần 40 triệu đồng.

Cụ thể, con gà trống có trọng lượng 5,9kg được bán với giá 28 triệu đồng và con gà mái bán giá 9 triệu đồng, đều được xếp vào đôi gà giống Đông Tảo cực quý hiếm ở thời điểm hiện tại. Trại gà Ông Phúc của anh Vũ cũng vừa bán 10 cặp gà có kích thước lớn cuối cùng trong dịp Tết, hiện trong trại chỉ còn gà cỡ nhỏ, nhiều khách tới hỏi mua nhưng đã hết hàng.

Đôi gà Đông Tảo giá hơn 1 cây vàng ở Hưng Yên
Con gà mái Đông Tảo được bán với giá 9 triệu đồng.
Đôi gà Đông Tảo giá hơn 1 cây vàng ở Hưng Yên
Con gà trống “khủng” 5,9kg được bán với giá 28 triệu đồng.
Đôi gà Đông Tảo giá hơn 1 cây vàng ở Hưng Yên
Theo anh Vũ, gà Đông Tảo một thời chỉ dành cúng tế, hội hè hoặc tiến vua, giờ trở thành món ăn ưa chuộng của những thực khách có điều kiện. Càng gần 30 Tết, giá càng tăng (lên tới hơn nửa triệu đồng mỗi kilôgram) và hầu hết người mua gà này để làm quà biếu.
Đôi gà Đông Tảo giá hơn 1 cây vàng ở Hưng Yên
Gà Đông Tảo với đặc điểm nổi bật là cặp chân to, thô, xấu xí, nhưng thịt chắc, giòn và thơm ngon… đã trở thành một thương hiệu đặc sản nên vào dịp Tết này, hiện giá đã tăng từ 200.000 đến 2000.000 đồng/kg. Nếu mua theo con, giá cũng tăng thêm vài triệu đồng. Cá biệt, có một số con có giá lên tới hơn 1 cây vàng được các đại gia mua trong dịp Tết này. Có người bán một con gà Đông Tảo, lợi nhuận bằng những hộ nuôi khoảng 2.000 con gà bình thường.

 

Trung Quốc sẽ sụp đổ nếu giới cầm quyền chỉ thụ động chờ biến động chính trị?

Nhiều tín hiệu chỉ ra về biến động chính trị ở Trung Quốc Đại Lục. (Ảnh: Getty Images)

Nhiều tín hiệu chỉ ra về biến động chính trị ở Trung Quốc Đại Lục. (Ảnh: Getty Images)

Gần đây, nhiều dự đoán liên quan đến tình hình sụp đổ của Trung Quốc khiến dư luận đặc biệt chú ý, trong đó nhà kinh tế học Tần Vĩ Bình. Ông cho rằng Trung Quốc có thể đứng trước nguy cơ sụp đổ vào năm 2016, bắt đầu từ ngòi nổ nợ công, sau đó dân chúng sẽ tràn ra đường tuần hành.

Những tín hiệu này cũng không ngừng được truyền thông Trung Quốc Đại Lục nói bóng gió, và gọi là “quan chức đang ngồi chờ biến động.” Có phân tích cho rằng nếu chính quyền chủ động thay đổi thể chế thì nguy cơ có thể cứu vãn được.

Giới học giả cảnh báo

Ngày 12/1, ông Tần Vĩ Bình, nhà bình luận chính trị và học giả kinh tế độc lập ở Trung Quốc khi đi Mỹ du lịch đã có bài viết phác thảo bức tranh sụp đổ của xã hội Trung Quốc trong năm 2016. Theo đó, ông Tần Vĩ Bình cho rằng, nguy cơ kinh tế đang đe dọa vai trò cầm quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Nguy cơ này sau nhiều năm tích tụ cuối cùng cũng phải bùng nổ. Cho dù ngày nay không còn tình trạng quân địch bên ngoài tấn công, không có cuộc chiến loạn lạc trong nội bộ, nhưng do nguy cơ về kinh tế làm đất nước tiêu điều, và nguy cơ xã hội này sẽ biến thành nguy cơ chính trị, khi con số người dân căm phẫn lên cao và cùng nhau kéo ra đường thì chính quyền ĐCSTQ sẽ tan vỡ.

Nhưng ông Tần Vĩ Bình cũng nói thêm, ông chỉ nhấn mạnh xu thế cục diện, không khẳng định chắc chắn sẽ nổ ra trong năm 2016.

Ngoài học giả Tần Vĩ Bình, nhiều nhân vật trí thức khác cũng có những nhận định tương tự. Vào năm ngoái, nhà kinh tế học Trung Quốc là Hạ Nghiệp Lương khi đến Mỹ du lịch cũng chia sẻ với Đài Á châu Tự do, theo đó ông phân tích 6 nguy cơ lớn của Trung Quốc về các mặt: chế độ, tín ngưỡng, luân lý, giáo dục, kinh tế và môi trường.

Ông Chương Gia Đội (Gordon Chang – 章家敦), Tiến sĩ Luật học thuộc Đại học Cornell (Mỹ), đồng thời cũng là chuyên gia nổi tiếng về vấn đề Trung Quốc, từng viết cuốn sách “Sự sụp đổ của Trung Quốc” (The coming collapse of China) gây tiếng vang, vừa qua khi trả lời phỏng vấn của truyền thông bên ngoài Trung Quốc Đại Lục cho rằng Trung Quốc sẽ xuất hiện cuộc cách mạng không có nhà lãnh đạo giống như Liên Xô và Đông Âu. Cải cách kinh tế của ĐCSTQ bị hạn chế bởi thể chế chính trị nên khó khởi sắc được, sau cùng rồi sụp đổ kinh tế sẽ kéo theo sụp đổ chính trị.

Tháng 9 và 11/2015, luật sư nhân quyền Cao Trí Thịnh nổi tiếng ở Trung Quốc Đại Lục khi trả lời phỏng vấn truyền thông bên ngoài Đại Lục cũng dự đoán ĐCSTQ sẽ sụp đổ vào năm 2017.

Quan chức ĐCSTQ thụ động ngồi chờ biến động

Gần đây, giới truyền thông bên trong Đại Lục cũng hay đưa ra lời bóng gió về nguy cơ sụp đổ của ĐCSTQ.

Một bài báo “Đêm trước khi vương triều nhà Thanh sụp đổ, 1911” đăng trên tờ Kinh doanh Trung Quốc đã được cư dân mạng hăng hái chia sẻ. Bài báo của người có tên Phó Quốc Dũng cho rằng, vào năm 1911 khi những người nắm quyền ở Bắc Kinh chưa biết về ngày tàn của họ thì người dân đã ngầm thông tin chia sẻ với nhau về tình hình biến động chính trị.

Bài viết chỉ rõ, sự sụp đổ của vương triều Đại Thanh là xuất phát từ nạn lũ lụt ở Trường Giang gây nguy cơ về lương thực, nguy cơ kinh tế từ Bắc Kinh sau đó lan ra toàn quốc, đến khi ngân khố quốc gia trống rỗng thì cũng là lúc triều đại nhà Thanh đi vào dòng lịch sử. Trước khi nhà Thanh sụp đổ đã xuất hiện nhiều điềm báo do người dân sôi nổi bàn tán, ví dụ như người dân thường chia sẻ với nhau về sự xuất hiện thường xuyên của một ngôi sao chổi báo hiệu biến động. Trong thời gian ba năm ngắn ngủi (1908 – 1911), người dân khắp Trung Quốc đều không ngừng bàn tán về hồi kết của triều đại nhà Thanh.

Theo tác giả, con đường lạc lối vào giai đoạn cuối nhà Thanh là tất yếu, nhưng dĩ nhiên nhà cầm quyền thường không ý thức được. Có thể thấy rõ qua những cuốn nhật ký, thư từ… của những người nắm quyền thời đó để lại không có ai nghĩ đến việc triều Thanh sẽ sụp đổ. Toàn bộ những ghi chép của họ chỉ thấy bàn chuyện ăn uống, lễ nghi làm người xem tưởng như thời đại đang rất phồn thịnh.

Hay trong cùng thời điểm, một bài báo khác cũng được nhiều người thi nhau chia sẻ trên mạng, bài viết có tên “Biến cố Quý Dậu: Quan viên chỉ thụ động ngồi chờ biến động” được đăng trên trang mạng của Ủy ban Kỷ luật Trung ương.

Theo bài viết, “biến cố Quý Dậu” vào mùa thu năm 1813 là cột mốc đánh dấu quá trình suy thoái của triều nhà Thanh. Theo bài viết, vào thời điểm đó nhiều bài ca dao dân gian có nội dung chính trị đã báo hiệu cục diện lịch sử, đây cũng là hiện tượng thường thấy trong lịch sử Trung Quốc. Quan viên các cấp dù biết tình hình nhưng họ cứ như “những vị khách trong nhà.”

Tất cả đều như những người đang ngủ say, và tất yếu là cục diện sụp đổ ngày càng tăng tốc, những tai họa liên tục giáng xuống. Trong toàn cảnh sụp đổ của tòa lâu đài lịch sử triều Thanh thì biến cố Quý Dậu có thể xem là cột mốc đầu tiên. Nguyên nhân ở đây là: Các quan viên đều chỉ thụ động ngồi chờ sự cố nổ ra!

Cơ hội chuyển đổi trong hòa bình

Ngày 6/12/2015, bài viết “Thời kỳ suy tàn của ĐCSTQ: Phương thức và kẻ đạo diễn” đăng trên tờ Chinese News cho rằng, biến động chính trị của Trung Quốc cũng có thể trôi qua trong hòa bình.

Bài báo cho rằng, nếu thế lực cầm quyền hiện nay tận dụng cơ hội để thực hiện chuyển đổi thể chế chính trị, chủ động từ bỏ con đường độc tài Đảng Cộng sản thì xã hội Trung Quốc sẽ chuyển hóa trong hòa bình.

Theo Secretchina
Tinh Vệ biên dịch / daikynguyen

Chuyển giao quyền lực tại Đài Loan trong bối cảnh Trung Quốc gây áp lực

Ảnh minh họa. Bà Thái Anh Văn, đại diện đảng Dân chủ

Ảnh minh họa. Bà Thái Anh Văn, đại diện đảng Dân chủ

Theo BBC, bà Thái Anh Văn đang chuẩn bị cho quá trình chuyển giao quyền lực lịch sử tại Đài Loan, trong lúc các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đại lục gay gắt cảnh báo hòn đảo không nên “ảo tưởng độc lập”. 

Trung Quốc gây áp lực và đe dọa dùng vũ lực nếu Đài Loan đòi độc lập

Báo chí chính thức của Trung Quốc đã cảnh cáo Tổng thống mới đắc cử của Đài Loan, bà Thái Anh Văn, không nên đi theo con đường độc lập.

Ngày 17/1, Tân Hoa Xã, một công cụ truyền thông của chính quyền Trung Quốc, cảnh báo rằng bất kỳ động thái nào có xu hướng muốn Đài Loan độc lập khỏi Trung Quốc đều sẽ như “thuốc độc” khiến hòn đảo này bị hủy diệt.

Trong khi đó, thời báo Hoàn Cầu thì đe dọa nếu chính quyền mới thành lập của nữ lãnh đạo Thái Anh Văn “xâm phạm lằn ranh đỏ” thì Đài Loan sẽ đi vào “ngõ cụt”.

Trang tin RFI trích dẫn bình luận của tờ China Daily cho rằng chính sách của bà Thái Anh Văn đối với Trung Quốc đại lục còn “mập mờ “, nhưng bà “phải có trách nhiệm” phát triển quan hệ giữa hai bờ eo biển Đài Loan theo đúng hướng.

Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một tỉnh và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để kiểm soát hòn đảo này. Sau chiến thắng của bà Thái, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tuyên bố vấn đề Đài Loan là “chuyện nội bộ” của Bắc Kinh, đồng thời kêu gọi quốc tế tôn trọng “nguyên tắc một Trung Quốc”.

Trước đó, vài giờ sau khi bà Thái đắc cử hôm 16/1, Văn phòng phụ trách các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc đã ra thông báo cảnh báo rằng Trung Quốc sẽ không tha thứ cho bất kỳ hoạt động đòi độc lập nào của Đài Loan. Thông báo có đoạn, “Các vấn đề quan trọng về nguyên tắc như bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đất nước thì lập trường của chúng tôi vững vàng như bàn thạch.”

Reuters nhận định rằng sau 8 năm “yên tĩnh” thì chiến thắng của bà Thái Anh Văn, đại diện đảng Dân Tiến Đài Loan (DPP), trước ứng viên Chu Lập Luân của Quốc dân đảng trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 16/1 đã khiến Đài Loan trở thành tâm điểm của chú ý của dư luận, vì đây là một trong những vấn đề an ninh nhạy cảm nhất khu vực.

Một nhà ngoại giao cao cấp phương Tây nói với Reuters rằng dư luận quốc tế không nên đánh giá thấp tầm quan trọng của Đài Loan đối với các lãnh đạo Trung Quốc. Ông này đã trích dẫn một câu nói trong những cuộc trao đổi gần đây với những nhà lập pháp Trung Quốc: “Đối với Bắc Kinh, không có gì quan trọng hơn Đài Loan.”

Trong một bài bình luận đăng tải trên internet hôm 17/1, ông Vương Hồng Quang, Trung tướng – cựu Phó Tư lệnh quân khu Nam Kinh, cho biết Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã chuẩn bị sẵn sàng cho các hoạt động chống lại Đài Loan.

Ông Vương viết: “Các lực lượng tiền tuyến bây giờ như hổ mọc thêm cánh. Thái Anh Văn và lực lượng đòi độc lập của bà ở Đài Loan không nên nghĩ rằng họ có thể thoát khỏi. Đại Lục sẽ không chấp nhận nuốt trái đắng ‘Đài Loan độc lập’.”

Đài Loan không thể tồn tại nếu không có sự hỗ trợ quốc tế

Sau khi đắc cử, bà Thái đã bày tỏ quan điểm rằng bà muốn “giữ nguyên trạng” trong việc duy trì mối quan hệ với Trung Quốc. Tuy nhiên, bà cũng đưa ra lời cảnh báo: “bất kỳ hình thức đàn áp nào cũng sẽ gây tổn hại đến sự ổn định trong quan hệ giữa hai bờ eo biển (Đài Loan)”.

Reuters dẫn lời ông Michael Kau, một cựu quan chức ngoại giao Đài Loan đồng thời là một thành viên cấp cao của Quỹ Dân chủ Đài Loan (Taiwan Foundation for Democracy), nói rằng: “Đài Loan không thể tồn tại nếu không có sự hỗ trợ quốc tế, bởi vì đối thủ của chúng ta là người khổng lồ Trung Quốc.”

BBC cho biết, hôm 18/1, bà Thái đã gặp gỡ cựu Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ William Burns, và tuyên bố sẽ duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Mỹ trong tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là về kinh tế.

Một nguồn tin cũng tiết lộ với hãng tin Reuters rằng Tổng thư ký DPP Joseph Wu đã lên đường thăm Mỹ hôm 18/1.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng đã chúc mừng bà Thái chiến thắng trong cuộc bầu cử vừa qua và gọi Đài Loan là “một người bạn cũ”.

Tuy nhiên, với áp lực từ phía Trung Quốc, bà Thái sẽ gặp không ít khó khăn trong việc xây dựng các chính sách đối ngoại trong thời gian tới.

Ông Chu Yun Han, một giáo sư tại Đại học Quốc gia Đài Loan, bình luận rằng: “Bà Thái sẽ phải đối phó với một nhà lãnh đạo có đường lối cứng rắn ở Bắc Kinh,” khi ông đề cập đến quan điểm cứng rắn của lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong các vấn đề liên quan đến Đài Loan. Mặt khác, bà cũng phải chịu trách nhiệm đối với các cử tri của bà, đặc biệt là những người trẻ ủng hộ Đài Loan độc lập. Vì vậy, việc làm thế nào để đàm phán trong quan hệ với Bắc Kinh, đồng thời duy trì sự ủng hộ của người dân Đài Loan theo lập trường thoát Trung sẽ làm một trong những thách thức lớn nhất của bà Thái trong thời gian sắp tới.

Không chỉ đe dọa về mặt quân sự mà Trung Quốc còn giữ “thế thượng phong” về mặt kinh tế khi nước này là đối tác thương mại và đầu tư quan trọng nhất của Đài Loan. Theo Bloomberg, Trung Quốc mua 40% hàng xuất khẩu của Đài Loan, dù hai bên vẫn duy trì thái độ thù địch quân sự.

Các thỏa thuận thương mại mà ông Mã Anh Cửu, người tiền nhiệm của bà Thái, đã ký với Trung Quốc trước đây đã tạo điều kiện cho Bắc Kinh có nhiều sự lựa chọn trong việc gây sức ép với Đài Loan, mà không cần dùng đến sự uy hiếp quân sự. Trung Quốc có thể giảm hơn 4 triệu lượt du khách hàng năm sang Đài Loan, hoặc rút khỏi các cuộc đàm phán để giảm các rào cản thương mại cho hàng hóa sản xuất và nông sản. Trung Quốc cũng có thể tái lập nỗ lực lôi kéo 22 quốc gia đang duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan.

Vì thế, ông Chang Ling Chen, giáo sư khoa chính trị ở đại học Quốc gia Đài Loan, nhận định rằng: “Chút sức ép về kinh tế thương mại có thể sẽ gây thiệt hại cho Đài Loan, đồng thời sự lôi kéo dư luận quốc tế cũng tồn tại rõ rệt.”

Bloomberg dẫn lời bà Thái Anh Văn tuyên bố hôm 16/1 rằng: “Tôi bảo đảm với các bạn, trong tương lai, khi tôi điều hành các mối quan hệ giữa hai bờ eo biển, tôi sẽ tích cực liên hệ. Tôi sẽ không khiêu khích và sẽ không có bất kỳ tai nạn nào xảy ra”.

Shelley Rigger, giáo sư khoa chính trị tại đại học Davidson (Mỹ) và là tác giả cuốn sách “Tại sao Đài Loan quan trọng: đảo nhỏ, thế lực toàn cầu”, nhận định rằng DPP biết rõ đảng được bầu để giải quyết trước tiên các vấn đề liên quan đến đối nội. Bà Thái sẽ không chọc giận Bắc Kinh và không đi lệch hướng với các chính sách chỉ để làm hài lòng các thành viên muốn độc lập trong đảng của bà. Giáo sư Rigger phát biểu tại Đài Bắc rằng, “Bà Thái sẽ rất cẩn trọng về điều đó. Một khi đi chệch hướng thì sẽ không thể quay lại. Số phận đã định đoạt cho 8 năm tới.”

Quá trình ông Mã Anh Cửu chuyển giao quyền lực cho bà Thái Anh Văn chỉ hoàn tất sau ngày 20/5, khi bà Thái chính thức nhậm chức lãnh đạo cao nhất tại Đài Loan. Phát ngôn viên của phủ tổng thống Trần Dĩ Tín cho biết, sáng 18/1, Tổng thống Mã Anh Cửu đã chỉ thị Tổng bí thư phủ tổng thống Tăng Vĩ Quyền thành lập Ủy ban hỗ trợ chuyển giao quyền lực chính trị để bàn giao công việc cho chính phủ mới của bà Thái.

Ban Mai tổng hợp /@daikynguyen