Day: 22/12/2013
Cánh Cò – Người Mỹ hối lộ
Cánh Cò

Bắt chước ông nhà văn người Anh Graham Greene với tác phẩm Người Mỹ trầm lặng mình đặt tựa cho entry này là Người Mỹ hối lộ để…câu view! Cứ thật tình mà nói như thế cho vuông.
Nước Mỹ không có chuyện hối lộ vặt và nếu có thì việc hối lộ thường xảy ra với số tiền rất lớn.
Các vụ scandal hối lộ luôn xảy ra phía sau hậu trường chính trị và những nhân vật bị nắm chóp thường là tai to mặt lớn, lợi dụng chỗ đứng của mình để kiếm chát. Những chuyện như thế nước nào cũng có, càng giàu thì hình thức hối lộ càng tinh vi và khó phát hiện hơn. Có điều một loại hình hối lộ công khai, lên báo chí ầm ầm với số tiền bạc triệu lại không bao giờ bị kết án, ra tòa. Hối lộ kiểu này có cái tên rất kêu mà ngôn ngữ đương đại tại Việt Nam bây giờ gọi là “hỗ trợ”.
Hãy cho một thí dụ mới nhất: Bác Kerry vừa hối lộ cho Việt Nam mình 4 triệu hai trăm nghìn đô la tiền tươi, tức là tiền mặt, mà Việt kiều gọi là cash.
Số tiền được nói là “hỗ trợ” cho Việt Nam để chúng ta có phương tiện mà đàm phán với Mỹ trong hồ sơ TPP. Sướng thế!
Há há!
Mỹ cho tiền thiên hạ khắp thế giới có ai gọi là hối lộ đâu?
Ấy, trong trường hợp này thì có! dưới danh nghĩa hỗ trợ vì họ không thể gọi là viện trợ nhân đạo trong trường hợp thiên tai hay nạn nhân chiến tranh như dioxin, hoặc viện trợ không hoàn lại trong những trường hợp cá biệt của một nước đồng minh của Mỹ cần ổn định trong một hoàn cảnh nào đó. Viện trợ không có mục đích nhân đạo chỉ xảy ra cho các nước đồng minh với Mỹ mà thôi.
Anh Kerry cũng vừa ký tấm check cho cả mấy nước Đông Nam Á số tiền 32,5 triệu gọi là để bảo vệ lãnh hải thì không thể gọi là hối lộ vì nó có mục đích chống. . .Trung Quốc. Tuy không có thâm thù gì với Bắc Kinh nhưng Washington có bổn phận đàn anh, muốn tỏ ra cho mấy nước thấy rằng Trung quốc động tới mấy chú thì phải bước qua mấy cái . . . tàu sân bay của anh trước đã. Các chú tạm lấy số tiền này chia nhau ra mua vũ khí của. . . anh để chống nó rồi sau đó tính sau.
Đấy, người Mỹ gọi là bảo vệ tự do còn mấy tên xuyên tạc thì gọi là chủ nghĩa thực dụng!
Còn số tiền 4 triệu hai trăm ngàn đô la thì khác, nó phải được xem là hối lộ vì số tiền này không có mục tiêu gì to lớn. Nó chỉ “hỗ trợ” để Việt Nam đừng run quá mà rút ra khỏi cái TPP màu mỡ mà thôi.
Bởi nếu Hà Nội bực mình giận dỗi rút ra thì ngay lập tức Bắc Kinh đưa tay âu yếm chộp ngay vào lòng với vài dự án cho vay ưu đãi!
Đây là mấu chốt của vấn đề.
Ai cũng biết TPP là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương gồm có 12 nước liên lập với nhau mà Mỹ là đối tác lớn nhất. Mỹ đang đàm phán song phương với nhiều nước và Việt Nam là một trong những nước ấy. Điều đáng chú ý là muốn vào TPP các nước phải thỏa mãn được các tiêu chí mà tổ chức này bó buộc trong đó có những điều mà Việt Nam khó vượt qua được. Đó là những quy định nước thành viên phải có nền kinh tế thị trường tức là không có chuyện quốc doanh. Thứ hai là phải tổ chức công đoàn độc lập để bênh vực người lao động. Và rồi phải bảo vệ môi trường và khó nhất là chống tham nhũng!
Những thứ khó xơi này muốn vượt qua không phải là chuyện dễ nhất là Việt Nam đã và vẫn chủ trương ngược lại với tất cả yêu cầu trên. Khi bước chân vào bàn đàm phán với một hồ sơ dày cộp về đơn thư tố cáo hay phản biện của nhân sĩ trí thức cả nước trước những vấn đề trên tâm trí đâu mà mấy vị đại diện phía Việt Nam có thể đủ sáng suốt để mà đàm với phán?
Mỹ muốn Việt Nam vào TPP còn . . . hơn cả Việt Nam nữa vì trong thời điểm này nếu bỏ Việt Nam ra là Trung Quốc ngay lập tức lu loa về cái tổ chức này tức thời đó là chưa kể tiếp tay cho phe thân Trung Quốc có cơ hội xỉa xói vào chính sách thân Mỹ của những người còn lại. Bốn triệu bỏ ra như một thứ hối lộ niềm tin rằng Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ cho Việt Nam sau khi vào TPP. Anh Kerry dư sức biết rằng số tiền này sẽ vào túi của ai khi mấy chú trực tiếp đàm phán khăn gói sang Singapore chỉ là đệ tử phải thực hiện những chỉ thị từ phía sau, phía có “trách nhiệm” nghiệm thu số tiền hỗ trợ này sao cho êm ái và hợp lý.
Anh Kerry sau khi đưa món “hỗ trợ” phủi tay về Mỹ, báo cáo với quốc hội rằng kinh phí “hỗ trợ” này đã thúc đẩy Việt Nam tiếp tục ngồi vào bàn đàm phán mà không bị ám ảnh bởi những quy định mà chúng ta đưa ra. Hà Nội đã hợp tác toàn diện với chúng ta và từ đây Bộ ngoại giao sẽ tiếp tục nâng quan hệ hai nước lên tầm. . .cao mới.
Ấy là vì anh Kerry nhà mình hưng phấn quá thể nên ngôn từ hơi có hơi hướm bờ hồ. Lý do làm cho anh hưng phấn không gì khác hơn ý tưởng hối lộ một cách công khai của anh đã đạt hiệu quả khi lần đầu tiên trở lại nơi anh từng rải chất độc da cam!
Chúc mừng anh Kerry, người hùng phản chiến nổi tiếng của xứ sở Nữ thần Tự do!
Chúc mừng các đồng chí đang ngồi đếm tiền hỗ trợ. Ai bảo chúng ta không có “bao ờ”? Đến người Mỹ mà cũng phải hối lộ cho chúng ta thì huống chi những anh làng nhàng khác muốn vào làm ăn ở cái xứ sở thiên đàng này là cái đinh gì?
Há há!
Phạm Chí Dũng: Đảng Cộng sản VN đang dần phải thừa nhận xã hội dân sự
Biệt khu Trung Quốc ở Đà Nẵng
Nhóm phóng viên tường trình từ VN
@ RFA
Đà Nẵng là một thành phố mà ông Nguyễn Bá Thanh, cựu chủ tịch Đà Nẵng từng tuyên bố là thành phố không có người ăn xin, không có trộm cắp, không có xì ke ma túy và không có người nghèo… Thế nhưng, không có quan điểm nào đưa ra nhằm khẳng định Đà Nẵng không bị Trung Quốc xâm thực. Chính vì thế, ngay trên hai con đường có tên Hoàng Sa và Trường Sa chạy dọc theo bờ biển Đà Nẵng, các biệt khu của người Tàu cùng với hàng trăm quán sá mang biển hiệu Tàu mọc lên dày đặc.
Đâu rồi Đà Nẵng xưa?
Đó là chưa muốn nói rằng hai con đường với bãi cát vàng trải dài, rừng dừa xanh miên man theo gió biển đã hoàn toàn không còn mang dáng dấp nguyên sơ của nó bởi mùi hôi thối nồng nặc của cống rãnh cộng với mùi thức ăn Tàu vốn chặt to kho mặn bốc ra từ các nhà hàng Tàu đã khiến cho bất kì người Việt nào đi qua hai con đường này cũng phải bụm mũi và ngỡ ngàng không biết mình đang đi lạc vào khu phố ổ chuột nào đó ở nước Trung Quốc xa xôi.
Một người dân Đà nẵng bức xúc nói: “Chuyện cũ thời xưa, tối tối ra đường, nó đi đầy đường. Tất cả các quán ven ven đều có bảng hiệu Tàu hết rồi mà, thực đơn cũng chữ Tàu hết mà!”
Vào vai những du khách xứ Bắc ghé thăm xứ Quảng, chúng tôi dạo một vòng trên đường Hoàng Sa, con đường mà theo một người dân sống lâu năm ở đây nói rằng ông Nguyễn Bá Thanh thời còn làm chủ tịch thành phố đã dành riêng cho việc tiếp đón và lưu trú của khách cấp nhà nước Trung Quốc nhằm khẳng định Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, có riêng tên đường và có riêng đơn vị hành chính hẳn hoi. Chuyện này hư thực ra sao chưa rõ.
Thế nhưng chưa đầy một năm sau khi ông Nguyễn Bá Thanh rời chức vị chủ tịch thành phố Đà Nẵng để ra Hà Nội nhậm chức Trưởng Ban Nội Chính Trung Ương thì mọi việc đã hoàn toàn thay đổi, con đường này trở thành biệt khu của người Tàu, mọi hoạt động ở đây đều mang dáng dấp của một thành phố Trung Hoa thu nhỏ.
Một người dân khác, tên Oanh, sống ở Đà nẵng lâu năm, chia sẻ với chúng tôi thêm về người Tàu ở thành phố này, bà Oanh cho biết, những năm trước 1980, thành phố Đà Nẵng vốn có rất nhiều người Tàu sống ở đây, họ là hậu duệ của những vị tướng Tàu “phản Thanh phục Minh”, xuôi thuyền sang Thuận Hóa, tức Huế bây giờ để xin triều đình nhà Nguyễn cho họ lưu trú, tránh nạn diệt vong trên quê hương của họ. Sống lâu năm, họ tổ chức thành hội, đoàn, có tổ chức Minh Hương hẳn hoi. Thế nhưng, chiến tranh Việt – Trung năm 1979 đã khiến họ đồng loạt quay về Trung Hoa theo lời hiệu triệu của chính phủ Trung Hoa thời bấy giờ.
Điều này cho thấy người Tàu dù đã sống lâu năm ở đất Việt Nam, họ vẫn tôn thờ Mao Trạch Đông, vẫn đau đáu về cố quốc và chưa bao giờ xem Việt Nam là quê hương, là tổ quốc thứ hai của họ giống như người Việt sang Mỹ lưu vong đã xem đất Mỹ là ân nhân, là quê hương yêu dấu thứ hai của mình. Chính vì thế, khi người Tàu xuất hiện dày đặc ở Đà Nẵng, điều này khiến cư dân Đà Nẵng cảm thấy lo ngại và bất an bởi chính sách bành trướng của họ.
Thả con tép câu con tôm
Một người dân Đà Nẵng khác tên Dũng, chia sẻ với chúng tôi rằng ông thấy người Tàu quá nguy hiểm, họ đã dễ dàng qua mặt nhà cầm quyền cũng như qua mặt nhân dân ở đây. Ông này nói thêm là thực ra, người Tàu trở lại Đà Nẵng không phải mới mẽ gì, họ sang đây đã ngót nghét mười năm trên danh nghĩa đi đầu tư kinh doanh, và hệ quả là những mảnh đất vàng, những điểm trọng yếu dọc bờ biến Đà Nẵng nhanh chóng trở thành khu xây dựng bí mật của họ, có hẳn tên mới China Beach. Không có người Việt Nam nào được đến gần khu vực xây dựng của họ.
Theo ông Dũng phân tích, để có được những diện tích trọng yếu này, chắc chắn họ đã lót tay cho các quan chức không phải ít. Vì nhiều người dân Đà Nẵng mong mỏi được mua ở khu vực này nhưng không bao giờ có đủ cơ hội để mua. Nhưng người Trung Quốc đã khéo bỏ tiền ra để lấy trọn một khu vực đẹp nhất, trọng yếu nhất của Đà Nẵng để biến thành biệt khu của mình.
Và việc mua được những diện tích đất vàng ở Đà Nẵng cũng nhanh chóng kéo theo hệ quả là người dân ở khu vực này bị Tàu hóa vì động cơ kiếm tiền, không ít các cô gái ở đây sẵn sàng làm phục vụ ở các bar, nhà hàng của người Tàu vì theo họ, các ông chủ người Tàu trả tiền rất mát tay và xài rất sang. Hơn nữa, nếu không chọn làm việc cho các ông chủ người Tàu vốn sống gần nhà mình, các cô gái này phải đi làm việc trong khu công nghiệp cách nơi họ ở quá xa và đồng lương cũng còm cỏi.
Thuyền, biệt danh là “Thuyền Ba đờ ghe”, từng làm việc lâu năm với người Tàu trên đường Hoàng Sa, cho chúng tôi biết: “Họ qua mình họ ở thì đầu tiên cũng thiện cảm với mình. Nhưng khi mình đã làm việc cho họ rồi thì mình cũng không khác chi người ở cho họ thôi. Cái cách của họ với mình không thiện cảm lắm đâu. Không giống như người mình với người mình, có nghĩa là mình làm lấy lương nhưng người ta quý trọng mình. Còn họ mình làm được thì làm, không làm được thì họ nói khó chịu lắm! Không dễ đâu! Riêng ở Đà Nẵng đây thì nhiều lắm!”
Hiện tại, Thuyền không còn làm việc với người Tàu ở đây nữa, và cô cũng ngậm ngùi nhận ra rằng người chủ Trung Quốc chưa bao giờ đối xử tốt với nhân viên Việt Nam cả, một đồng xu của họ bỏ ra, bao giờ cũng ngầm chứa một phép toán bên trong mà ở đó, nếu là con gái, phải cộng trừ nhân chia cho ra đáp số bằng xác thịt, nhục dục và tiết hạnh. Còn nếu là con trai, cái giá phải trả là những đường dây ma túy, xã hội đen, làm kẻ bưng bô cho ông chủ, phải trả giá bằng sự vong nô tuyệt đối.
Điều này cho thấy các ông chủ Trung Quốc bao giờ cũng biết sử dụng đồng tiền và tùy từng tình huống mà kinh doanh nó, chiêu thức thả con tép để lấy con tôm của họ luôn đắc địa, luôn mang về cho họ phần thắng lợi. Và trên một mảnh đất, một quê hương mà kẻ ăn không hết, người làm không ra, thì những “kẻ ăn không hết” sẽ dễ dàng trở thành những tên Việt gian để đưa kẻ ngoại bang vào làm chủ, còn những “người làm không ra” sẽ rất dễ sa ngã vào những đồng tiền mị dân của kẻ thực dân mới với vỏ bọc nhà đầu tư, ông chủ tốt bụng.
Tạm biệt thành phố Đà Nẵng, chúng tôi ra thẳng sân bay và mua vé quay trở về miền Bắc, một cảm giác buồn xâm chiếm đến nghẹt thở, một nỗi bất an và trĩu nặng khi nghĩ đến chuyện trước đây, Bình Dương, Hà Tĩnh đã dày đặc người Tàu. Không ngờ, chưa bao lâu sau đó, Đà Nẵng cũng dày đặc người Tàu, rồi đây, không biết sẽ đến thành phố nào trở thành phố Tàu trên đất nước Việt Nam nữa đây? Đương nhiên là người Trung Quốc đã có mặt trên khắp ba miền đất nước! Thật là buồn khi mơ hồ nhận ra rằng mình đang lưu vong trên quê cha đất tổ của mình!
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam
Phan Châu Thành – Những tỳ vết của viên ngọc Singapore
Phan Châu Thành
Gần đây vụ nổi loạn của cư dân khu Little India của đảo quốc Singapore khiến không ít người nước ngoài phải nhìn lại và đặt câu hỏi: Đằng sau vẻ hoàn hảo của Singapore – được thế giới đánh gía rất tốt đẹp hầu như về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội – liệu có điều gì không ổn?
Nói cách khác, liệu viên ngọc Singapore có những tỳ vết?
Ngọc nào mà không có tỳ vết, và chính vì có những tỳ vết thì đó mới là ngọc thật. Singapore cũng vậy, theo tôi, cũng có những tỳ vết bẩm sinh của nó mà trong những góc nhìn hay/và ánh sáng nhất định, chúng mới hiện ra. Vụ bạo loạn của cư dân Little India vừa qua đã hé lộ một góc tối như vậy của Singapore.
Thực ra, mâu thuẫn giữa người lao động nhập cư với cư dân Sing gốc – cả tầng lớp lao động và trí thức, không phải là điều mới lạ đối với tôi, vì đã có nhiều lần sống và làm việc dài hạn ở Sing. Hơn 30 năm nay, đảo quốc nhỏ bé này đã đi lên một phần nhờ chính sách khai thác khôn ngoan lực lượng lao động rẻ của các nước láng giềng, đầu tiên chủ yếu là Malaysia và Indonesia, sau đến Philippines, Miamma và Thailand là chủ yếu, và hiện nay là Trung Quốc, Ấn độ và cả Việt Nam…
Nói chung, đó đều là những mỏ tài nguyên con người hầu như vô hạn đối với hơn ba triệu dân ít ỏi của Singapore, nhưng Singapore lại không bao giờ “khai thác” bền vững “chúng”, mà chỉ sau dăm năm đến chục năm là phải “đổi thị trường”. Tại sao vậy, nếu đó là quan hệ hợp tác đôi bên cùng có lợi? Hỏi là trả lời. Đó thường không phải quan hệ hợp tác đôi bên cùng có lợi, mà phần thiệt thòi quá lớn luôn luôn ở phía bên ngoài đảo quốc này, mà chỉ sau hàng chục năm “hợp tác” họ mới nhận ra.
Quan hệ hợp tác kinh tế của Singapore với các nước láng giềng Asean và châu Á không chỉ diễn ra trên lãnh thổ Singapore mà chủ yếu là ngoài lãnh thổ nhỏ bé của Singapore, tại các nước đối tác của Sing. Và chính tại những nơi đó, tức là khắp nơi, những mâu thuẫn giữa giới đầu tư và chủ doanh nghiệp Singapore với các lực lượng đầu tư và lao động và cả các chính quyền địa phương, mới tiềm ẩn nhiều nguy cơ lớn.
Với entry này tôi chỉ xin bàn một vấn đề nhỏ: phong cách hay đạo đức kinh doanh.
Nếu chúng ta để ý, hầu như trong tất cả những vụ tham nhũng lớn tiền chính phủ ở các quốc gia đối tác của Singapore, từ Malaysia đến Indonesia, từ Phillipines đến Tháiland và Miamma, và nhất là tại Việt Nam và Trung Quốc, đều thấp thoáng bóng dáng các công ty và các doanh nhân Singapore… Tôi đã nhiều lần nói chuyện về vấn đề trên với các doanh nhân Malaysia, Indonesia, Philippines và Thailand… và chúng tôi thường rút ra kết luận khá đồng thuận, như trên…
Hãy lấy ví dụ Việt Nam, chúng ta có thể kiểm tra để rồi khẳng định, có lẽ khoảng 80-90% các vụ án tham nhũng lớn có liên quan yếu tố nước ngoài ở Việt Nam từ mở cửa 1986 đến nay, nhất là trong các ngành công nghiệp như dầu khí, xăng dầu, hàng hải…, đều có bóng dáng các công ty và các doanh nhân Singapore… Cả Vinashin, cả Vinalines, tất cả các vụ án chống tham nhũng ngành dầu khí, xăng dầu, điện lực… đều có những doanh nghiệp/doanh nhân Sing tham gia. Nhưng mọi điều tra chống tham nhũng của các nước đến cửa ngõ Sing thì… đều dừng lại.
Tại sao thế? Bởi vì, một mặt, các “doanh nhân” cộng sản của VN ta khi muốn tham nhũng lớn thì họ làm việc đó với các đối tác nước ngoài như Singapore là an toàn nhất. Nhưng mặt khác, các doanh nhân Singapore luôn là số những doanh nhân nước ngoài tích cực khuyến khích và mồi chài đối tác mình làm như vậy nhất, bởi vì “kinh doanh” như thế là “hiệu quả” nhất, “thành công” nhất… Và, bằng cách nào đó, dù luôn tham gia sâu vào tham nhũng ở nước ngoài, họ luôn được an toàn và được pháp luật Singapore bảo vệ hiệu quả… Mr.Goh của Công ty AP trong vụ án Vinalines đang diễn ra, môi giới và rửa tiền cho Dương Chí Dũng mua ụ nổi 83m, là một ví dụ điển hình. DCD có thể sẽ phải dựa cột, nhưng Mr.Goh thì vẫn yên tâm xài hang triệu đô đã kiếm được. Cá nhân tôi có thể gọi mặt điểm tên hàng chục doanh nhân Sing như thế trong rất nhiều vụ án lớn ở VN trong khoảng 15-20 năm qua…
Câu hỏi của tôi ở đây là, nếu không phải Mr.Goh từ Sing, mà là Mr.Smith của một công ty Mỹ hay Mr.Bill của công ty Úc hay Mr.Tanaka từ Nhật làm việc đó thì liệu họ có được yên với luật pháp của họ không? Nhưng Mr. Goh thì chắc chắn sẽ được yên ổn sống hưởng thụ. Có khi Mr. Goh còn sẽ quay lại Việt nam làm ăn tiếp, và tất nhiên sẽ được các “doanh nhân” cộng sản VN chào đón tiếp (như nhiều người Sing khác tôi từng biết!).
Sau trên ba chục năm làm việc, hợp tác với các doanh nhân nước ngoài trong đó số đông là với các doanh nhân Singapore như thế, tôi nhận thấy các doanh nhân Singapore dường như công khai sống hai mặt về đạo đức kinh doanh: họ làm ăn khá nghiêm chỉnh trong nước họ, và rất rất maphia – chủ yếu dựa vào mua chuộc, hối lộ và rửa tiền (tạo ra cơ hội tham nhũng cho các đối tác) ở nước ngoài. Cách “làm ăn” như thế khiến họ trở thành những đối tác lý tưởng của những “doanh nhân lớn” tiêu tiền chùa tại các nước cộng sản như VN và TQ như Phạm Thanh Bình của Vinashin, Dương Chí Dũng của Vinalines. Ở vụ án Vinashin đảng không lôi được các “yếu tố nước ngoài” ra đó thôi, nếu không chúng ta đã có thủ tướng khác từ lâu.
Tìm hiểu và quan sát kỹ một thời gian dài, tôi đi đến kết luận là cả hệ thống pháp lý và chính sách kiểm soát tài chính quốc gia, chính sách thuế… rất thoáng và thực dụng của Singapore dường như khuyến khích và tạo điều kiện, thâm chí bảo vệ cho các “doanh nhân” của họ làm như vậy.
Có lần, tâm sự với người bạn thân là một doanh nhân Singapore đích thực mà tôi biết rõ, tôi đã nói, đại ý: Các nước trong khu vực Asean nói riêng và châu Á nói chung phải cảm ơn các doanh nhân Singapore vì đã đi đầu và làm cầu nối cho họ với các nền kinh tế, các hãng đa quốc gia, nhất là trong các ngành kinh tế kỹ thuật cao của thế giới. Nhưng, các doanh nhân Singapore cũng phải chịu trách nhiệm liên đới về việc đi đâu cũng mua chuộc và hối lộ để kinh doanh như là biện pháp hàng đầu, góp phần tạo ra những tác phong kinh doanh tham nhũng tràn lan tại các nước đó, nhất là tại Việt Nam này….
Hiểu rõ ý tôi muốn nói gì và tại sao tôi nói thế, bạn tôi trả lời chua chát: “Tao cũng rất đau lòng vì nhìn thấy thực tế đó. Đó dường như là “chính sách xuất khẩu” của các doanh nhân Singapore chúng tao rồi. Ở đâu tao cũng chỉ nghe họ khoe nhau: “Tôi đã đầu tư và mua được ông lớn này và ông lớn kia ở nước này và nước kia, và bây giờ là chỉ “khai thác” họ dài dài…” Đúng là không có kinh doanh đích thực, chỉ có coruptions và coruptions mà thôi! Nghệ thuật kinh doanh đã được chúng tao biến thành nghệ thuật mua chuộc và rửa tiền rồi. Và vì rửa tiền giỏi cho các đối tác nên các doanh nghiệp doanh nhân Singapore chúng tao rất thành công trên thị trường khu vực, ngoài Singapore. Ở Singapore chúng tao chả là gì và phải nhường sân cho các tập đoàn đa quốc gia thống lĩnh hoàn toàn…”
Mấy năm sau gặp lại trên đất Sing, bạn tôi hồ hởi khoe đã chuyển cả gia đình sang Canada, mua quốc tịch thứ hai và mở doanh nghiệp kinh doanh bên đó, với vẻ mặt rạng ngời. Tôi mừng vì thấy bạn mình không muốn và không còn phải làm dịch vụ rửa tiền cho đối tác nữa. Lý do đích thực sau này tôi mới được bạn tâm sự: “Vì kinh doanh chủ yếu bằng rửa tiền cho người khác thì nhục lắm, và nhất là không mặt mũi nào dậy được con cái thành người, chứ chưa nói đến dạy kinh doanh…” Ôi, Richard, bạn tôi, chắc chắn tôi sẽ nhớ mãi lời tâm sự đó của bạn, cho mình, suốt đời.
Từ đó, cứ nghe đến Singapore là tôi như thấy nụ cười, giọng nói của bạn mình – một người Singapore tiêu biểu.
Tôi nhìn rộng ra cả đảo quốc Singapore, thấy đúng là họ rất giỏi, đúng là họ rất thành công mọi mặt thật, và họ xứng đáng được cả thế giới ca ngợi.
Nhưng việc mấy chục năm qua nhiều người (hay đa số?) “doanh nhân” Singapore đã gián tiếp “xuất khẩu tham nhũng” sang các nước láng giềng như VN cũng là sự thật không thể chối cãi, ở khắp nơi nơi. Đó là một tỳ vết của viên ngọc Singapore khiến những người doanh nhân đích thực như bạn tôi phải bỏ đi tìm quê hương mới cho thế hệ “Sing” tương lai của họ? Chỉ biết tôi cũng biết khá nhiều người Sing khác “di tản vì đạo đức kinh doanh không phù hợp” sang Canada, Úc… như vậy.
Câu hỏi ở đây là, liệu đất nước Singapore có sẽ phải trả giá cho những gì mình làm không đúng trong quá khứ, nếu có, không? Hay, liệu những tỳ vết của viên ngọc sáng Singapore có sẽ làm nó sứt mẻ?
Bởi vì, khi bạn đi tha hóa người khác vì lợi ích của mình, bạn đã tha hóa chính mình trước đó…
Tôi mong rằng không, vì Singapore có những người rất tốt như tôi biết, không phải chỉ Lý Quang Diệu, mà là cả Doanh nhân Richard, bạn tôi.
PCT